Hernieuwbare energie; eindverbr. en vermeden verbr. foss. energie,1990-2019

Bewerk tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Bron/Techniek Energietoepassingen Perioden Bruto eindverbruik hernieuwbare energie Bruto eindverbruik (TJ) Bruto eindverbruik hernieuwbare energie Bruto eindverbruik relatief (% van totaal eindverbruik energie) Vermeden verbruik van fossiele energie Vermeden verbruik (TJ) Vermeden verbruik van fossiele energie Vermeden verbruik relatief (% van totaal energieverbruik) Vermeden emissie van kooldioxide (CO2) Vermeden emissie (kton) Vermeden emissie van kooldioxide (CO2) Vermeden emissie relatief (% van totale CO2 emissie)
Totaal energiebronnen Totaal energietoepassingen 2015 117.192 5,66 166.920 5,36 11.802 7,07
2016 122.177 5,83 180.367 5,72 12.513 7,49
2017 136.815 6,46 197.281 6,22 13.534 8,21
Elektriciteit 2015 47.347 2,29 108.126 3,47 8.501 5,09
2016 54.263 2,59 123.788 3,92 9.315 5,58
2017 60.011 2,83 133.164 4,20 9.829 5,96
Warmte 2015 57.274 2,77 46.218 1,48 2.508 1,50
2016 58.012 2,77 46.672 1,48 2.545 1,52
2017 64.113 3,03 51.414 1,62 2.832 1,72
Vervoer 2015 12.571 0,61 12.576 0,40 793 0,48
2016 9.902 0,47 9.907 0,31 652 0,39
2017 12.691 0,60 12.703 0,40 874 0,53
Waterkracht Totaal energietoepassingen 2015 355 0,02 858 0,03 67 0,04
2016 351 0,02 821 0,03 61 0,04
2017 339 0,02 761 0,02 56 0,03
Elektriciteit 2015 355 0,02 858 0,03 67 0,04
2016 351 0,02 821 0,03 61 0,04
2017 339 0,02 761 0,02 56 0,03
Warmte 2015
2016
2017
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal windenergie Totaal energietoepassingen 2015 24.900 1,20 60.218 1,93 4.691 2,81
2016 30.110 1,44 73.216 2,32 5.462 3,27
2017 34.710 1,64 82.374 2,60 6.022 3,65
Elektriciteit 2015 24.900 1,20 60.218 1,93 4.691 2,81
2016 30.110 1,44 73.216 2,32 5.462 3,27
2017 34.710 1,64 82.374 2,60 6.022 3,65
Warmte 2015
2016
2017
Vervoer 2015
2016
2017
Windenergie op land Totaal energietoepassingen 2015 21.174 1,02 51.264 1,65 3.993 2,39
2016 21.748 1,04 53.907 1,71 4.021 2,41
2017 22.560 1,07 54.196 1,71 3.962 2,40
Elektriciteit 2015 21.174 1,02 51.264 1,65 3.993 2,39
2016 21.748 1,04 53.907 1,71 4.021 2,41
2017 22.560 1,07 54.196 1,71 3.962 2,40
Warmte 2015
2016
2017
Vervoer 2015
2016
2017
Windenergie op zee Totaal energietoepassingen 2015 3.727 0,18 8.954 0,29 698 0,42
2016 8.362 0,40 19.309 0,61 1.440 0,86
2017 12.150 0,57 28.178 0,89 2.060 1,25
Elektriciteit 2015 3.727 0,18 8.954 0,29 698 0,42
2016 8.362 0,40 19.309 0,61 1.440 0,86
2017 12.150 0,57 28.178 0,89 2.060 1,25
Warmte 2015
2016
2017
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal zonne-energie Totaal energietoepassingen 2015 5.127 0,25 10.819 0,35 818 0,49
2016 6.913 0,33 14.665 0,46 1.072 0,64
2017 9.080 0,43 18.984 0,60 1.368 0,83
Elektriciteit 2015 3.991 0,19 9.639 0,31 751 0,45
2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
Warmte 2015 1.137 0,05 1.179 0,04 67 0,04
2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
Vervoer 2015
2016
2017
Zonnestroom Totaal energietoepassingen 2015 3.991 0,19 9.639 0,31 751 0,45
2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
Elektriciteit 2015 3.991 0,19 9.639 0,31 751 0,45
2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
Warmte 2015
2016
2017
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal zonnewarmte Totaal energietoepassingen 2015 1.137 0,05 1.179 0,04 67 0,04
2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 1.137 0,05 1.179 0,04 67 0,04
2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
Vervoer 2015
2016
2017
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Totaal energietoepassingen 2015 818 0,04 881 0,03 50 0,03
2016 826 0,04 890 0,03 50 0,03
2017 820 0,04 883 0,03 50 0,03
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 818 0,04 881 0,03 50 0,03
2016 826 0,04 890 0,03 50 0,03
2017 820 0,04 883 0,03 50 0,03
Vervoer 2015
2016
2017
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Totaal energietoepassingen 2015 187 0,01 201 0,01 11 0,01
2016 194 0,01 209 0,01 12 0,01
2017 204 0,01 220 0,01 12 0,01
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 187 0,01 201 0,01 11 0,01
2016 194 0,01 209 0,01 12 0,01
2017 204 0,01 220 0,01 12 0,01
Vervoer 2015
2016
2017
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Totaal energietoepassingen 2015 132 0,01 97 0,00 5 0,00
2016 127 0,01 93 0,00 5 0,00
2017 120 0,01 88 0,00 5 0,00
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 132 0,01 97 0,00 5 0,00
2016 127 0,01 93 0,00 5 0,00
2017 120 0,01 88 0,00 5 0,00
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal aardwarmte en bodemenergie Totaal energietoepassingen 2015 6.082 0,29 5.667 0,18 266 0,16
2016 6.699 0,32 6.429 0,20 324 0,19
2017 7.127 0,34 6.986 0,22 358 0,22
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 6.082 0,29 5.667 0,18 266 0,16
2016 6.699 0,32 6.429 0,20 324 0,19
2017 7.127 0,34 6.986 0,22 358 0,22
Vervoer 2015
2016
2017
Aardwarmte Totaal energietoepassingen 2015 2.448 0,12 2.425 0,08 131 0,08
2016 2.844 0,14 2.827 0,09 154 0,09
2017 3.047 0,14 3.029 0,10 165 0,10
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 2.448 0,12 2.425 0,08 131 0,08
2016 2.844 0,14 2.827 0,09 154 0,09
2017 3.047 0,14 3.029 0,10 165 0,10
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal bodemenergie Totaal energietoepassingen 2015 3.634 0,18 3.243 0,10 135 0,08
2016 3.855 0,18 3.601 0,11 170 0,10
2017 4.081 0,19 3.956 0,12 193 0,12
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 3.634 0,18 3.243 0,10 135 0,08
2016 3.855 0,18 3.601 0,11 170 0,10
2017 4.081 0,19 3.956 0,12 193 0,12
Vervoer 2015
2016
2017
Bodemwarmte, totaal Totaal energietoepassingen 2015 3.634 0,18 2.293 0,07 66 0,04
2016 3.855 0,18 2.547 0,08 88 0,05
2017 4.081 0,19 2.814 0,09 108 0,07
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 3.634 0,18 2.293 0,07 66 0,04
2016 3.855 0,18 2.547 0,08 88 0,05
2017 4.081 0,19 2.814 0,09 108 0,07
Vervoer 2015
2016
2017
Bodemwarmte, warmtepompen Totaal energietoepassingen 2015 3.634 0,18 2.138 0,07 57 0,03
2016 3.855 0,18 2.374 0,08 78 0,05
2017 4.081 0,19 2.645 0,08 98 0,06
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 3.634 0,18 2.138 0,07 57 0,03
2016 3.855 0,18 2.374 0,08 78 0,05
2017 4.081 0,19 2.645 0,08 98 0,06
Vervoer 2015
2016
2017
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Totaal energietoepassingen 2015 155 0,00 9 0,01
2016 173 0,01 10 0,01
2017 169 0,01 10 0,01
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 155 0,00 9 0,01
2016 173 0,01 10 0,01
2017 169 0,01 10 0,01
Vervoer 2015
2016
2017
Bodemkoude Totaal energietoepassingen 2015 949 0,03 70 0,04
2016 1.054 0,03 82 0,05
2017 1.142 0,04 85 0,05
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 949 0,03 70 0,04
2016 1.054 0,03 82 0,05
2017 1.142 0,04 85 0,05
Vervoer 2015
2016
2017
Buitenluchtwarmte Totaal energietoepassingen 2015 2.019 0,10 439 0,01 -39 -0,02
2016 2.635 0,13 697 0,02 -30 -0,02
2017 3.529 0,17 1.129 0,04 -17 -0,01
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 2.019 0,10 439 0,01 -39 -0,02
2016 2.635 0,13 697 0,02 -30 -0,02
2017 3.529 0,17 1.129 0,04 -17 -0,01
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal biomassa Totaal energietoepassingen 2015 78.707 3,80 88.918 2,85 6.000 3,60
2016 75.469 3,60 84.539 2,68 5.624 3,37
2017 82.029 3,87 87.048 2,75 5.748 3,49
Elektriciteit 2015 18.100 0,87 37.410 1,20 2.992 1,79
2016 18.036 0,86 36.278 1,15 2.787 1,67
2017 17.025 0,80 32.236 1,02 2.451 1,49
Warmte 2015 48.036 2,32 38.932 1,25 2.215 1,33
2016 47.531 2,27 38.355 1,22 2.184 1,31
2017 52.313 2,47 42.109 1,33 2.423 1,47
Vervoer 2015 12.571 0,61 12.576 0,40 793 0,48
2016 9.902 0,47 9.907 0,31 652 0,39
2017 12.691 0,60 12.703 0,40 874 0,53
Afvalverbrandingsinstallaties Totaal energietoepassingen 2015 20.711 1,00 26.462 0,85 1.783 1,07
2016 20.004 0,95 25.680 0,81 1.692 1,01
2017 19.941 0,94 24.813 0,78 1.601 0,97
Elektriciteit 2015 7.188 0,35 13.475 0,43 1.050 0,63
2016 7.218 0,34 13.341 0,42 995 0,60
2017 6.853 0,32 11.926 0,38 872 0,53
Warmte 2015 13.523 0,65 12.987 0,42 734 0,44
2016 12.785 0,61 12.339 0,39 697 0,42
2017 13.088 0,62 12.887 0,41 729 0,44
Vervoer 2015
2016
2017
Bij- en meestoken biomassa in centrales Totaal energietoepassingen 2015 1.884 0,09 4.675 0,15 443 0,27
2016 1.629 0,08 4.083 0,13 387 0,23
2017 2.335 0,11 4.883 0,15 462 0,28
Elektriciteit 2015 1.849 0,09 4.629 0,15 438 0,26
2016 1.591 0,08 4.011 0,13 380 0,23
2017 1.909 0,09 4.373 0,14 414 0,25
Warmte 2015 35 0,00 46 0,00 4 0,00
2016 38 0,00 72 0,00 7 0,00
2017 426 0,02 510 0,02 48 0,03
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal biomassa huishoudens Totaal energietoepassingen 2015 16.743 0,81 10.847 0,35 613 0,37
2016 16.569 0,79 10.874 0,34 614 0,37
2017 16.432 0,78 10.932 0,34 619 0,38
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 16.743 0,81 10.847 0,35 613 0,37
2016 16.569 0,79 10.874 0,34 614 0,37
2017 16.432 0,78 10.932 0,34 619 0,38
Vervoer 2015
2016
2017
Biomassa huishoudens, openhaarden Totaal energietoepassingen 2015 2.322 0,11 244 0,01 14 0,01
2016 2.247 0,11 237 0,01 13 0,01
2017 2.174 0,10 229 0,01 13 0,01
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 2.322 0,11 244 0,01 14 0,01
2016 2.247 0,11 237 0,01 13 0,01
2017 2.174 0,10 229 0,01 13 0,01
Vervoer 2015
2016
2017
Biomassa huishoudens, inzethaarden Totaal energietoepassingen 2015 2.849 0,14 1.799 0,06 102 0,06
2016 2.701 0,13 1.757 0,06 99 0,06
2017 2.562 0,12 1.717 0,05 97 0,06
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 2.849 0,14 1.799 0,06 102 0,06
2016 2.701 0,13 1.757 0,06 99 0,06
2017 2.562 0,12 1.717 0,05 97 0,06
Vervoer 2015
2016
2017
Biomassa huishoudens, houtkachels Totaal energietoepassingen 2015 11.092 0,54 8.616 0,28 487 0,29
2016 11.040 0,53 8.603 0,27 486 0,29
2017 10.875 0,51 8.493 0,27 481 0,29
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 11.092 0,54 8.616 0,28 487 0,29
2016 11.040 0,53 8.603 0,27 486 0,29
2017 10.875 0,51 8.493 0,27 481 0,29
Vervoer 2015
2016
2017
Biomassa huishoudens, pelletkachels Totaal energietoepassingen 2015 211 0,01 189 0,01 11 0,01
2016 310 0,01 278 0,01 16 0,01
2017 551 0,03 493 0,02 28 0,02
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 211 0,01 189 0,01 11 0,01
2016 310 0,01 278 0,01 16 0,01
2017 551 0,03 493 0,02 28 0,02
Vervoer 2015
2016
2017
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Totaal energietoepassingen 2015 270 0,01
2016 270 0,01
2017 270 0,01
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 270 0,01
2016 270 0,01
2017 270 0,01
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal biomassaketels bedrijven Totaal energietoepassingen 2015 15.151 0,73 20.543 0,66 1.387 0,83
2016 16.256 0,78 20.808 0,66 1.371 0,82
2017 19.284 0,91 20.810 0,66 1.318 0,80
Elektriciteit 2015 4.995 0,24 10.599 0,34 826 0,49
2016 5.273 0,25 10.778 0,34 804 0,48
2017 4.471 0,21 8.474 0,27 619 0,38
Warmte 2015 10.155 0,49 9.944 0,32 562 0,34
2016 10.984 0,52 10.030 0,32 567 0,34
2017 14.812 0,70 12.336 0,39 698 0,42
Vervoer 2015
2016
2017
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Totaal energietoepassingen 2015 6.459 0,31 11.909 0,38 900 0,54
2016 6.749 0,32 11.738 0,37 858 0,51
2017 9.461 0,45 11.577 0,37 795 0,48
Elektriciteit 2015 4.995 0,24 10.599 0,34 826 0,49
2016 5.273 0,25 10.778 0,34 804 0,48
2017 4.471 0,21 8.474 0,27 619 0,38
Warmte 2015 1.464 0,07 1.310 0,04 74 0,04
2016 1.476 0,07 960 0,03 54 0,03
2017 4.990 0,24 3.102 0,10 176 0,11
Vervoer 2015
2016
2017
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Totaal energietoepassingen 2015 8.692 0,42 8.634 0,28 488 0,29
2016 9.508 0,45 9.070 0,29 512 0,31
2017 9.823 0,46 9.233 0,29 523 0,32
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 8.692 0,42 8.634 0,28 488 0,29
2016 9.508 0,45 9.070 0,29 512 0,31
2017 9.823 0,46 9.233 0,29 523 0,32
Vervoer 2015
2016
2017
Totaal biogas Totaal energietoepassingen 2015 10.903 0,53 13.075 0,42 928 0,56
2016 10.575 0,50 12.658 0,40 866 0,52
2017 10.554 0,50 12.127 0,38 814 0,49
Elektriciteit 2015 4.068 0,20 8.708 0,28 678 0,41
2016 3.954 0,19 8.147 0,26 608 0,36
2017 3.792 0,18 7.462 0,24 545 0,33
Warmte 2015 6.656 0,32 4.183 0,13 236 0,14
2016 6.437 0,31 4.322 0,14 244 0,15
2017 6.533 0,31 4.423 0,14 250 0,15
Vervoer 2015 179 0,01 184 0,01 14 0,01
2016 184 0,01 189 0,01 14 0,01
2017 230 0,01 243 0,01 18 0,01
Biogas uit stortplaatsen Totaal energietoepassingen 2015 386 0,02 610 0,02 43 0,03
2016 307 0,01 475 0,02 33 0,02
2017 350 0,02 494 0,02 33 0,02
Elektriciteit 2015 180 0,01 400 0,01 31 0,02
2016 144 0,01 310 0,01 23 0,01
2017 131 0,01 269 0,01 20 0,01
Warmte 2015 193 0,01 196 0,01 11 0,01
2016 153 0,01 155 0,00 9 0,01
2017 208 0,01 213 0,01 12 0,01
Vervoer 2015 13 0,00 14 0,00 1 0,00
2016 10 0,00 11 0,00 1 0,00
2017 12 0,00 12 0,00 1 0,00
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Totaal energietoepassingen 2015 1.948 0,09 1.940 0,06 146 0,09
2016 2.059 0,10 2.015 0,06 144 0,09
2017 1.991 0,09 1.769 0,06 125 0,08
Elektriciteit 2015 743 0,04 1.712 0,05 133 0,08
2016 749 0,04 1.655 0,05 123 0,07
2017 706 0,03 1.510 0,05 110 0,07
Warmte 2015 1.205 0,06 229 0,01 13 0,01
2016 1.311 0,06 361 0,01 20 0,01
2017 1.285 0,06 259 0,01 15 0,01
Vervoer 2015
2016
2017
Biogas, co-vergisting van mest Totaal energietoepassingen 2015 4.291 0,21 5.910 0,19 428 0,26
2016 4.194 0,20 5.642 0,18 392 0,23
2017 4.084 0,19 5.338 0,17 364 0,22
Elektriciteit 2015 1.992 0,10 4.413 0,14 344 0,21
2016 1.887 0,09 4.045 0,13 302 0,18
2017 1.832 0,09 3.768 0,12 275 0,17
Warmte 2015 2.300 0,11 1.497 0,05 85 0,05
2016 2.306 0,11 1.597 0,05 90 0,05
2017 2.252 0,11 1.570 0,05 89 0,05
Vervoer 2015
2016
2017
Overig biogas Totaal energietoepassingen 2015 4.277 0,21 4.615 0,15 310 0,19
2016 4.016 0,19 4.526 0,14 298 0,18
2017 4.130 0,20 4.526 0,14 292 0,18
Elektriciteit 2015 1.153 0,06 2.183 0,07 170 0,10
2016 1.174 0,06 2.138 0,07 159 0,10
2017 1.123 0,05 1.914 0,06 140 0,08
Warmte 2015 2.958 0,14 2.262 0,07 128 0,08
2016 2.667 0,13 2.209 0,07 125 0,07
2017 2.788 0,13 2.381 0,08 135 0,08
Vervoer 2015 166 0,01 170 0,01 13 0,01
2016 174 0,01 178 0,01 13 0,01
2017 218 0,01 230 0,01 17 0,01
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Totaal energietoepassingen 2015 13.315 0,64 13.315 0,43 845 0,51
2016 10.435 0,50 10.435 0,33 693 0,42
2017 13.483 0,64 13.483 0,43 935 0,57
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 923 0,04 923 0,03 65 0,04
2016 718 0,03 718 0,02 55 0,03
2017 1.022 0,05 1.022 0,03 78 0,05
Vervoer 2015 12.392 0,60 12.392 0,40 780 0,47
2016 9.718 0,46 9.718 0,31 638 0,38
2017 12.461 0,59 12.461 0,39 856 0,52
Biobenzine Totaal energietoepassingen 2015 5.950 0,29 5.950 0,19 323 0,19
2016 4.752 0,23 4.752 0,15 257 0,15
2017 5.399 0,25 5.399 0,17 314 0,19
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015
2016
2017
Vervoer 2015 5.950 0,29 5.950 0,19 323 0,19
2016 4.752 0,23 4.752 0,15 257 0,15
2017 5.399 0,25 5.399 0,17 314 0,19
Biodiesel Totaal energietoepassingen 2015 7.365 0,36 7.365 0,24 522 0,31
2016 5.683 0,27 5.683 0,18 436 0,26
2017 8.084 0,38 8.084 0,26 620 0,38
Elektriciteit 2015
2016
2017
Warmte 2015 923 0,04 923 0,03 65 0,04
2016 718 0,03 718 0,02 55 0,03
2017 1.022 0,05 1.022 0,03 78 0,05
Vervoer 2015 6.442 0,31 6.442 0,21 457 0,27
2016 4.966 0,24 4.966 0,16 381 0,23
2017 7.062 0,33 7.062 0,22 542 0,33
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Hernieuwbare energie is energie uit wind, waterkracht, zon, bodem, buitenluchtwarmte en biomassa. Dit is energie uit natuurlijke processen die constant worden aangevuld.

In deze tabel wordt het verbruik van hernieuwbare energie op drie manieren uitgedrukt:
1. Bruto eindverbruik
2. Vermeden verbruik van fossiele energie
3. Vermeden emissies van kooldioxide

Cijfers worden zowel in absolute zin gepresenteerd als ten opzichte van het totale verbruik of totale emissies in Nederland.

Het bruto eindverbruik van hernieuwbare energie als percentage van het totale bruto eindverbruik wordt gebruikt als doel voor het Europese en nationale beleid voor hernieuwbare energie. Afgesproken is dat het Nederlandse aandeel hernieuwbare energie, in termen van bruto eindverbruik, in 2020 gelijk moet zijn aan 14 procent.

Het vermijden van het verbruik van fossiele energie en het vermijden van emissies van kooldioxide zijn belangrijke achterliggende doelstellingen voor het stimuleren van het gebruik van hernieuwbare energie.

De cijfers worden uitgesplitst naar energiebron/techniek en naar toepassing (elektriciteit, warmte en vervoer).

Gegevens beschikbaar vanaf: 1990

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn definitief tot en met 2018 en nader voorlopig voor 2019.
Aangezien deze tabel is stopgezet, worden de gegevens niet meer definitief gemaakt.

Wijzigingen per december 2020:
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers:
Niet meer van toepassing.

Deze tabel wordt opgevolgd door de tabel "Hernieuwbare energie; verbruik naar energiebron, techniek en toepassing" en door de tabel "Vermeden verbruik fossiele energie en emissie CO2". Zie paragraaf 3.

Toelichting onderwerpen

Bruto eindverbruik hernieuwbare energie
Het bruto eindverbruik van hernieuwbare energie volgt de definitie uit de EU Richtlijn Hernieuwbare Energie van 2009. Het wordt berekend als de som van 3 componenten:
1. Bruto productie van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen
2. Bruto productie van verkochte warmte uit hernieuwbare bronnen
3. Eindverbruik van energie uit bodem, buitenlucht, zon en biomassa
Niet verkochte warmte uit hernieuwbare bronnen (bijvoorbeeld houtkachels bij huishoudens) telt als eindverbruik van hernieuwbare energie. De import en export van groene stroom telt niet mee.
Bruto eindverbruik
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.
Bruto eindverbruik relatief
Bruto eindverbruik van hernieuwbare energie als percentage van het totaal bruto energetisch eindverbruik, berekend volgens definities uit de EU Richtlijn Hernieuwbare Energie van 2009. Het totaal bruto energetisch eindverbruik is de som van drie componenten:
1. Het energetisch eindverbruik van de eindgebruikssectoren: industrie (exclusief raffinaderijen), huishoudens, diensten, landbouw, visserij en vervoer;
2. Transport- en distributieverliezen van elektriciteit en warmte;
3. Het eigen verbruik van de producenten van elektriciteit en warmte bij de productie van elektriciteit en verkochte warmte.
Vermeden verbruik van fossiele energie
Het vermeden verbruik van fossiele energie is de hoeveelheid fossiele energie (en kernenergie) die nodig geweest zou zijn als de hernieuwbare energie niet gebruikt zou zijn.
Bij de berekening van vermeden verbruik van fossiele energie gaat het om de som van:
1. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de binnenlandse productie van elektriciteit, warmte en gas uit hernieuwbare bronnen.
2. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de op de binnenlandse markt verkochte biobrandstoffen voor het wegverkeer.
De import en export van groene stroom telt niet mee.
Vermeden verbruik
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.
Vermeden verbruik relatief
Vermeden energie als percentage van het totaal binnenlands energieverbruik. Het totaal binnenlands verbruik is gedefinieerd als de hoeveelheid die in het land beschikbaar komt (invoer plus winning) minus de hoeveelheid die het land verlaat (uitvoer en brandstofbunkering voor internationaal transport) plus of min de voorraadmutatie.
Vermeden emissie van kooldioxide (CO2)
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron. De hoeveelheid kooldioxide die uitgestoten zou zijn, wanneer er geen gebruik zou zijn gemaakt van de betreffende hernieuwbare energiebron. Gerekend is met referentietechnologieën die gedefinieerd zijn in het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie (RVO.nl en CBS, 2015). Het gaat hierbij om de binnenlandse productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. De import van groene stroom telt niet mee.
Bij de berekening van de vermeden emissies kooldioxide wordt alleen gekeken naar de vermeden emissies bij de productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. Er wordt niet gekeken naar de verschillen tussen hernieuwbare en fossiele energie bij de winning en omzetting van brandstoffen en bij het maken van installaties voor de productie van elektriciteit, warmte en gas.
Vermeden emissie
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron.
CO2: Kooldioxide. 1 kton = 1 000 ton = 1 miljoen kg.
Vermeden emissie relatief
Vermeden emissie van kooldioxide als percentage van de totale Nederlandse CO2 emissie volgens de IPCC richtlijnen (Kyoto Protocol).
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron.
CO2: Kooldioxide.

De cijfers voor de totale emissies van kooldioxide zijn voorlopig.