Hernieuwbare energie; eindverbr. en vermeden verbr. foss. energie,1990-2019

Bewerk tabel Download volledige dataset Toon toelichting
Bron/Techniek Energietoepassingen Perioden Bruto eindverbruik hernieuwbare energie Bruto eindverbruik (TJ) Bruto eindverbruik hernieuwbare energie Bruto eindverbruik relatief (% van totaal eindverbruik energie) Vermeden verbruik van fossiele energie Vermeden verbruik (TJ) Vermeden verbruik van fossiele energie Vermeden verbruik relatief (% van totaal energieverbruik) Vermeden emissie van kooldioxide (CO2) Vermeden emissie (kton) Vermeden emissie van kooldioxide (CO2) Vermeden emissie relatief (% van totale CO2 emissie)
Totaal energiebronnen Totaal energietoepassingen 2016 122.177 5,83 180.367 5,72 12.513 7,49
2017 136.815 6,46 197.281 6,22 13.534 8,21
2018 156.100 7,38 218.670 7,03 14.745 9,18
Elektriciteit 2016 54.263 2,59 123.788 3,92 9.315 5,58
2017 60.011 2,83 133.164 4,20 9.829 5,96
2018 66.640 3,15 144.056 4,63 10.306 6,42
Warmte 2016 58.012 2,77 46.672 1,48 2.545 1,52
2017 64.113 3,03 51.414 1,62 2.832 1,72
2018 68.218 3,23 53.351 1,71 2.956 1,84
Vervoer 2016 9.902 0,47 9.907 0,31 652 0,39
2017 12.691 0,60 12.703 0,40 874 0,53
2018 21.242 1,00 21.262 0,68 1.482 0,92
Waterkracht Totaal energietoepassingen 2016 351 0,02 821 0,03 61 0,04
2017 339 0,02 761 0,02 56 0,03
2018 340 0,02 748 0,02 53 0,03
Elektriciteit 2016 351 0,02 821 0,03 61 0,04
2017 339 0,02 761 0,02 56 0,03
2018 340 0,02 748 0,02 53 0,03
Warmte 2016
2017
2018
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal windenergie Totaal energietoepassingen 2016 30.110 1,44 73.216 2,32 5.462 3,27
2017 34.710 1,64 82.374 2,60 6.022 3,65
2018 36.106 1,71 82.553 2,65 5.836 3,63
Elektriciteit 2016 30.110 1,44 73.216 2,32 5.462 3,27
2017 34.710 1,64 82.374 2,60 6.022 3,65
2018 36.106 1,71 82.553 2,65 5.836 3,63
Warmte 2016
2017
2018
Vervoer 2016
2017
2018
Windenergie op land Totaal energietoepassingen 2016 21.748 1,04 53.907 1,71 4.021 2,41
2017 22.560 1,07 54.196 1,71 3.962 2,40
2018 23.681 1,12 54.381 1,75 3.845 2,39
Elektriciteit 2016 21.748 1,04 53.907 1,71 4.021 2,41
2017 22.560 1,07 54.196 1,71 3.962 2,40
2018 23.681 1,12 54.381 1,75 3.845 2,39
Warmte 2016
2017
2018
Vervoer 2016
2017
2018
Windenergie op zee Totaal energietoepassingen 2016 8.362 0,40 19.309 0,61 1.440 0,86
2017 12.150 0,57 28.178 0,89 2.060 1,25
2018 12.426 0,59 28.172 0,91 1.992 1,24
Elektriciteit 2016 8.362 0,40 19.309 0,61 1.440 0,86
2017 12.150 0,57 28.178 0,89 2.060 1,25
2018 12.426 0,59 28.172 0,91 1.992 1,24
Warmte 2016
2017
2018
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal zonne-energie Totaal energietoepassingen 2016 6.913 0,33 14.665 0,46 1.072 0,64
2017 9.080 0,43 18.984 0,60 1.368 0,83
2018 14.451 0,68 30.492 0,98 2.139 1,33
Elektriciteit 2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
2018 13.295 0,63 29.284 0,94 2.070 1,29
Warmte 2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
2018 1.156 0,05 1.208 0,04 68 0,04
Vervoer 2016
2017
2018
Zonnestroom Totaal energietoepassingen 2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
2018 13.295 0,63 29.284 0,94 2.070 1,29
Elektriciteit 2016 5.767 0,28 13.473 0,43 1.005 0,60
2017 7.936 0,37 17.793 0,56 1.301 0,79
2018 13.295 0,63 29.284 0,94 2.070 1,29
Warmte 2016
2017
2018
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal zonnewarmte Totaal energietoepassingen 2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
2018 1.156 0,05 1.208 0,04 68 0,04
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 1.147 0,05 1.192 0,04 67 0,04
2017 1.144 0,05 1.191 0,04 67 0,04
2018 1.156 0,05 1.208 0,04 68 0,04
Vervoer 2016
2017
2018
Zonnewarmte, afgedekte systemen <= 6m2 Totaal energietoepassingen 2016 826 0,04 890 0,03 50 0,03
2017 820 0,04 883 0,03 50 0,03
2018 826 0,04 890 0,03 50 0,03
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 826 0,04 890 0,03 50 0,03
2017 820 0,04 883 0,03 50 0,03
2018 826 0,04 890 0,03 50 0,03
Vervoer 2016
2017
2018
Zonnewarmte, afgedekte systemen > 6m2 Totaal energietoepassingen 2016 194 0,01 209 0,01 12 0,01
2017 204 0,01 220 0,01 12 0,01
2018 220 0,01 237 0,01 13 0,01
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 194 0,01 209 0,01 12 0,01
2017 204 0,01 220 0,01 12 0,01
2018 220 0,01 237 0,01 13 0,01
Vervoer 2016
2017
2018
Zonnewarmte, onafgedekte systemen Totaal energietoepassingen 2016 127 0,01 93 0,00 5 0,00
2017 120 0,01 88 0,00 5 0,00
2018 110 0,01 81 0,00 5 0,00
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 127 0,01 93 0,00 5 0,00
2017 120 0,01 88 0,00 5 0,00
2018 110 0,01 81 0,00 5 0,00
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal aardwarmte en bodemenergie Totaal energietoepassingen 2016 6.699 0,32 6.429 0,20 324 0,19
2017 7.127 0,34 6.986 0,22 358 0,22
2018 8.114 0,38 7.907 0,25 414 0,26
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 6.699 0,32 6.429 0,20 324 0,19
2017 7.127 0,34 6.986 0,22 358 0,22
2018 8.114 0,38 7.907 0,25 414 0,26
Vervoer 2016
2017
2018
Aardwarmte Totaal energietoepassingen 2016 2.844 0,14 2.827 0,09 154 0,09
2017 3.047 0,14 3.029 0,10 165 0,10
2018 3.731 0,18 3.734 0,12 206 0,13
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 2.844 0,14 2.827 0,09 154 0,09
2017 3.047 0,14 3.029 0,10 165 0,10
2018 3.731 0,18 3.734 0,12 206 0,13
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal bodemenergie Totaal energietoepassingen 2016 3.855 0,18 3.601 0,11 170 0,10
2017 4.081 0,19 3.956 0,12 193 0,12
2018 4.383 0,21 4.173 0,13 208 0,13
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 3.855 0,18 3.601 0,11 170 0,10
2017 4.081 0,19 3.956 0,12 193 0,12
2018 4.383 0,21 4.173 0,13 208 0,13
Vervoer 2016
2017
2018
Bodemwarmte, totaal Totaal energietoepassingen 2016 3.855 0,18 2.547 0,08 88 0,05
2017 4.081 0,19 2.814 0,09 108 0,07
2018 4.383 0,21 3.072 0,10 128 0,08
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 3.855 0,18 2.547 0,08 88 0,05
2017 4.081 0,19 2.814 0,09 108 0,07
2018 4.383 0,21 3.072 0,10 128 0,08
Vervoer 2016
2017
2018
Bodemwarmte, warmtepompen Totaal energietoepassingen 2016 3.855 0,18 2.374 0,08 78 0,05
2017 4.081 0,19 2.645 0,08 98 0,06
2018 4.383 0,21 2.905 0,09 118 0,07
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 3.855 0,18 2.374 0,08 78 0,05
2017 4.081 0,19 2.645 0,08 98 0,06
2018 4.383 0,21 2.905 0,09 118 0,07
Vervoer 2016
2017
2018
Bodemwarmte, zonder warmtepompen Totaal energietoepassingen 2016 173 0,01 10 0,01
2017 169 0,01 10 0,01
2018 167 0,01 9 0,01
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 173 0,01 10 0,01
2017 169 0,01 10 0,01
2018 167 0,01 9 0,01
Vervoer 2016
2017
2018
Bodemkoude Totaal energietoepassingen 2016 1.054 0,03 82 0,05
2017 1.142 0,04 85 0,05
2018 1.102 0,04 81 0,05
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 1.054 0,03 82 0,05
2017 1.142 0,04 85 0,05
2018 1.102 0,04 81 0,05
Vervoer 2016
2017
2018
Buitenluchtwarmte Totaal energietoepassingen 2016 2.635 0,13 697 0,02 -30 -0,02
2017 3.529 0,17 1.129 0,04 -17 -0,01
2018 4.668 0,22 1.598 0,05 1 0,00
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 2.635 0,13 697 0,02 -30 -0,02
2017 3.529 0,17 1.129 0,04 -17 -0,01
2018 4.668 0,22 1.598 0,05 1 0,00
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal biomassa Totaal energietoepassingen 2016 75.469 3,60 84.539 2,68 5.624 3,37
2017 82.029 3,87 87.048 2,75 5.748 3,49
2018 92.420 4,37 95.372 3,07 6.302 3,92
Elektriciteit 2016 18.036 0,86 36.278 1,15 2.787 1,67
2017 17.025 0,80 32.236 1,02 2.451 1,49
2018 16.899 0,80 31.472 1,01 2.346 1,46
Warmte 2016 47.531 2,27 38.355 1,22 2.184 1,31
2017 52.313 2,47 42.109 1,33 2.423 1,47
2018 54.279 2,57 42.638 1,37 2.474 1,54
Vervoer 2016 9.902 0,47 9.907 0,31 652 0,39
2017 12.691 0,60 12.703 0,40 874 0,53
2018 21.242 1,00 21.262 0,68 1.482 0,92
Afvalverbrandingsinstallaties Totaal energietoepassingen 2016 20.004 0,95 25.680 0,81 1.692 1,01
2017 19.941 0,94 24.813 0,78 1.601 0,97
2018 16.588 0,78 21.660 0,70 1.422 0,89
Elektriciteit 2016 7.218 0,34 13.341 0,42 995 0,60
2017 6.853 0,32 11.926 0,38 872 0,53
2018 7.820 0,37 13.898 0,45 983 0,61
Warmte 2016 12.785 0,61 12.339 0,39 697 0,42
2017 13.088 0,62 12.887 0,41 729 0,44
2018 8.768 0,41 7.762 0,25 439 0,27
Vervoer 2016
2017
2018
Bij- en meestoken biomassa in centrales Totaal energietoepassingen 2016 1.629 0,08 4.083 0,13 387 0,23
2017 2.335 0,11 4.883 0,15 462 0,28
2018 2.886 0,14 5.674 0,18 537 0,33
Elektriciteit 2016 1.591 0,08 4.011 0,13 380 0,23
2017 1.909 0,09 4.373 0,14 414 0,25
2018 2.353 0,11 5.054 0,16 479 0,30
Warmte 2016 38 0,00 72 0,00 7 0,00
2017 426 0,02 510 0,02 48 0,03
2018 533 0,03 620 0,02 59 0,04
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal biomassa huishoudens Totaal energietoepassingen 2016 16.569 0,79 10.874 0,34 614 0,37
2017 16.432 0,78 10.932 0,34 619 0,38
2018 16.446 0,78 11.115 0,36 629 0,39
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 16.569 0,79 10.874 0,34 614 0,37
2017 16.432 0,78 10.932 0,34 619 0,38
2018 16.446 0,78 11.115 0,36 629 0,39
Vervoer 2016
2017
2018
Biomassa huishoudens, openhaarden Totaal energietoepassingen 2016 2.247 0,11 237 0,01 13 0,01
2017 2.174 0,10 229 0,01 13 0,01
2018 2.103 0,10 221 0,01 13 0,01
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 2.247 0,11 237 0,01 13 0,01
2017 2.174 0,10 229 0,01 13 0,01
2018 2.103 0,10 221 0,01 13 0,01
Vervoer 2016
2017
2018
Biomassa huishoudens, inzethaarden Totaal energietoepassingen 2016 2.701 0,13 1.757 0,06 99 0,06
2017 2.562 0,12 1.717 0,05 97 0,06
2018 2.421 0,11 1.672 0,05 95 0,06
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 2.701 0,13 1.757 0,06 99 0,06
2017 2.562 0,12 1.717 0,05 97 0,06
2018 2.421 0,11 1.672 0,05 95 0,06
Vervoer 2016
2017
2018
Biomassa huishoudens, houtkachels Totaal energietoepassingen 2016 11.040 0,53 8.603 0,27 486 0,29
2017 10.875 0,51 8.493 0,27 481 0,29
2018 10.713 0,51 8.382 0,27 474 0,30
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 11.040 0,53 8.603 0,27 486 0,29
2017 10.875 0,51 8.493 0,27 481 0,29
2018 10.713 0,51 8.382 0,27 474 0,30
Vervoer 2016
2017
2018
Biomassa huishoudens, pelletkachels Totaal energietoepassingen 2016 310 0,01 278 0,01 16 0,01
2017 551 0,03 493 0,02 28 0,02
2018 939 0,04 840 0,03 48 0,03
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 310 0,01 278 0,01 16 0,01
2017 551 0,03 493 0,02 28 0,02
2018 939 0,04 840 0,03 48 0,03
Vervoer 2016
2017
2018
Biomassa huishoudens, houtskoolverbruik Totaal energietoepassingen 2016 270 0,01
2017 270 0,01
2018 270 0,01
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 270 0,01
2017 270 0,01
2018 270 0,01
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal biomassaketels bedrijven Totaal energietoepassingen 2016 16.256 0,78 20.808 0,66 1.371 0,82
2017 19.284 0,91 20.810 0,66 1.318 0,80
2018 22.338 1,06 21.401 0,69 1.288 0,80
Elektriciteit 2016 5.273 0,25 10.778 0,34 804 0,48
2017 4.471 0,21 8.474 0,27 619 0,38
2018 3.033 0,14 5.448 0,18 385 0,24
Warmte 2016 10.984 0,52 10.030 0,32 567 0,34
2017 14.812 0,70 12.336 0,39 698 0,42
2018 19.306 0,91 15.953 0,51 903 0,56
Vervoer 2016
2017
2018
Biomassaketels bedrijven, elektriciteit Totaal energietoepassingen 2016 6.749 0,32 11.738 0,37 858 0,51
2017 9.461 0,45 11.577 0,37 795 0,48
2018 10.589 0,50 10.930 0,35 695 0,43
Elektriciteit 2016 5.273 0,25 10.778 0,34 804 0,48
2017 4.471 0,21 8.474 0,27 619 0,38
2018 3.033 0,14 5.448 0,18 385 0,24
Warmte 2016 1.476 0,07 960 0,03 54 0,03
2017 4.990 0,24 3.102 0,10 176 0,11
2018 7.557 0,36 5.482 0,18 310 0,19
Vervoer 2016
2017
2018
Biomassaketels bedrijven, alleen warmte Totaal energietoepassingen 2016 9.508 0,45 9.070 0,29 512 0,31
2017 9.823 0,46 9.233 0,29 523 0,32
2018 11.749 0,56 10.471 0,34 593 0,37
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 9.508 0,45 9.070 0,29 512 0,31
2017 9.823 0,46 9.233 0,29 523 0,32
2018 11.749 0,56 10.471 0,34 593 0,37
Vervoer 2016
2017
2018
Totaal biogas Totaal energietoepassingen 2016 10.575 0,50 12.658 0,40 866 0,52
2017 10.554 0,50 12.127 0,38 814 0,49
2018 11.295 0,53 12.653 0,41 822 0,51
Elektriciteit 2016 3.954 0,19 8.147 0,26 608 0,36
2017 3.792 0,18 7.462 0,24 545 0,33
2018 3.693 0,17 7.071 0,23 500 0,31
Warmte 2016 6.437 0,31 4.322 0,14 244 0,15
2017 6.533 0,31 4.423 0,14 250 0,15
2018 7.294 0,34 5.255 0,17 297 0,19
Vervoer 2016 184 0,01 189 0,01 14 0,01
2017 230 0,01 243 0,01 18 0,01
2018 308 0,01 327 0,01 24 0,02
Biogas uit stortplaatsen Totaal energietoepassingen 2016 307 0,01 475 0,02 33 0,02
2017 350 0,02 494 0,02 33 0,02
2018 279 0,01 376 0,01 24 0,02
Elektriciteit 2016 144 0,01 310 0,01 23 0,01
2017 131 0,01 269 0,01 20 0,01
2018 103 0,00 196 0,01 14 0,01
Warmte 2016 153 0,01 155 0,00 9 0,01
2017 208 0,01 213 0,01 12 0,01
2018 165 0,01 168 0,01 9 0,01
Vervoer 2016 10 0,00 11 0,00 1 0,00
2017 12 0,00 12 0,00 1 0,00
2018 12 0,00 12 0,00 1 0,00
Biogas rioolwaterzuiveringsinstallaties Totaal energietoepassingen 2016 2.059 0,10 2.015 0,06 144 0,09
2017 1.991 0,09 1.769 0,06 125 0,08
2018 2.073 0,10 1.963 0,06 132 0,08
Elektriciteit 2016 749 0,04 1.655 0,05 123 0,07
2017 706 0,03 1.510 0,05 110 0,07
2018 714 0,03 1.489 0,05 105 0,07
Warmte 2016 1.311 0,06 361 0,01 20 0,01
2017 1.285 0,06 259 0,01 15 0,01
2018 1.353 0,06 467 0,01 26 0,02
Vervoer 2016
2017
2018 7 0,00 7 0,00 1 0,00
Biogas, co-vergisting van mest Totaal energietoepassingen 2016 4.194 0,20 5.642 0,18 392 0,23
2017 4.084 0,19 5.338 0,17 364 0,22
2018 4.474 0,21 5.604 0,18 371 0,23
Elektriciteit 2016 1.887 0,09 4.045 0,13 302 0,18
2017 1.832 0,09 3.768 0,12 275 0,17
2018 1.871 0,09 3.704 0,12 262 0,16
Warmte 2016 2.306 0,11 1.597 0,05 90 0,05
2017 2.252 0,11 1.570 0,05 89 0,05
2018 2.544 0,12 1.838 0,06 104 0,06
Vervoer 2016
2017
2018 58 0,00 62 0,00 5 0,00
Overig biogas Totaal energietoepassingen 2016 4.016 0,19 4.526 0,14 298 0,18
2017 4.130 0,20 4.526 0,14 292 0,18
2018 4.469 0,21 4.710 0,15 295 0,18
Elektriciteit 2016 1.174 0,06 2.138 0,07 159 0,10
2017 1.123 0,05 1.914 0,06 140 0,08
2018 1.005 0,05 1.681 0,05 119 0,07
Warmte 2016 2.667 0,13 2.209 0,07 125 0,07
2017 2.788 0,13 2.381 0,08 135 0,08
2018 3.232 0,15 2.782 0,09 157 0,10
Vervoer 2016 174 0,01 178 0,01 13 0,01
2017 218 0,01 230 0,01 17 0,01
2018 231 0,01 246 0,01 18 0,01
Vloeibare biotransportbrandstof, totaal Totaal energietoepassingen 2016 10.435 0,50 10.435 0,33 693 0,42
2017 13.483 0,64 13.483 0,43 935 0,57
2018 22.868 1,08 22.868 0,73 1.604 1,00
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 718 0,03 718 0,02 55 0,03
2017 1.022 0,05 1.022 0,03 78 0,05
2018 1.933 0,09 1.933 0,06 146 0,09
Vervoer 2016 9.718 0,46 9.718 0,31 638 0,38
2017 12.461 0,59 12.461 0,39 856 0,52
2018 20.935 0,99 20.935 0,67 1.458 0,91
Biobenzine Totaal energietoepassingen 2016 4.752 0,23 4.752 0,15 257 0,15
2017 5.399 0,25 5.399 0,17 314 0,19
2018 7.146 0,34 7.146 0,23 415 0,26
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016
2017
2018
Vervoer 2016 4.752 0,23 4.752 0,15 257 0,15
2017 5.399 0,25 5.399 0,17 314 0,19
2018 7.146 0,34 7.146 0,23 415 0,26
Biodiesel Totaal energietoepassingen 2016 5.683 0,27 5.683 0,18 436 0,26
2017 8.084 0,38 8.084 0,26 620 0,38
2018 15.722 0,74 15.722 0,51 1.189 0,74
Elektriciteit 2016
2017
2018
Warmte 2016 718 0,03 718 0,02 55 0,03
2017 1.022 0,05 1.022 0,03 78 0,05
2018 1.933 0,09 1.933 0,06 146 0,09
Vervoer 2016 4.966 0,24 4.966 0,16 381 0,23
2017 7.062 0,33 7.062 0,22 542 0,33
2018 13.788 0,65 13.788 0,44 1.043 0,65
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Hernieuwbare energie is energie uit wind, waterkracht, zon, bodem, buitenluchtwarmte en biomassa. Dit is energie uit natuurlijke processen die constant worden aangevuld.

In deze tabel wordt het verbruik van hernieuwbare energie op drie manieren uitgedrukt:
1. Bruto eindverbruik
2. Vermeden verbruik van fossiele energie
3. Vermeden emissies van kooldioxide

Cijfers worden zowel in absolute zin gepresenteerd als ten opzichte van het totale verbruik of totale emissies in Nederland.

Het bruto eindverbruik van hernieuwbare energie als percentage van het totale bruto eindverbruik wordt gebruikt als doel voor het Europese en nationale beleid voor hernieuwbare energie. Afgesproken is dat het Nederlandse aandeel hernieuwbare energie, in termen van bruto eindverbruik, in 2020 gelijk moet zijn aan 14 procent.

Het vermijden van het verbruik van fossiele energie en het vermijden van emissies van kooldioxide zijn belangrijke achterliggende doelstellingen voor het stimuleren van het gebruik van hernieuwbare energie.

De cijfers worden uitgesplitst naar energiebron/techniek en naar toepassing (elektriciteit, warmte en vervoer).

Gegevens beschikbaar vanaf: 1990

Status van de cijfers:
De cijfers in deze tabel zijn definitief tot en met 2018 en nader voorlopig voor 2019.
Aangezien deze tabel is stopgezet, worden de gegevens niet meer definitief gemaakt.

Wijzigingen per december 2020:
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers:
Niet meer van toepassing.

Deze tabel wordt opgevolgd door de tabel "Hernieuwbare energie; verbruik naar energiebron, techniek en toepassing" en door de tabel "Vermeden verbruik fossiele energie en emissie CO2". Zie paragraaf 3.

Toelichting onderwerpen

Bruto eindverbruik hernieuwbare energie
Het bruto eindverbruik van hernieuwbare energie volgt de definitie uit de EU Richtlijn Hernieuwbare Energie van 2009. Het wordt berekend als de som van 3 componenten:
1. Bruto productie van elektriciteit uit hernieuwbare bronnen
2. Bruto productie van verkochte warmte uit hernieuwbare bronnen
3. Eindverbruik van energie uit bodem, buitenlucht, zon en biomassa
Niet verkochte warmte uit hernieuwbare bronnen (bijvoorbeeld houtkachels bij huishoudens) telt als eindverbruik van hernieuwbare energie. De import en export van groene stroom telt niet mee.
Bruto eindverbruik
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.
Bruto eindverbruik relatief
Bruto eindverbruik van hernieuwbare energie als percentage van het totaal bruto energetisch eindverbruik, berekend volgens definities uit de EU Richtlijn Hernieuwbare Energie van 2009. Het totaal bruto energetisch eindverbruik is de som van drie componenten:
1. Het energetisch eindverbruik van de eindgebruikssectoren: industrie (exclusief raffinaderijen), huishoudens, diensten, landbouw, visserij en vervoer;
2. Transport- en distributieverliezen van elektriciteit en warmte;
3. Het eigen verbruik van de producenten van elektriciteit en warmte bij de productie van elektriciteit en verkochte warmte.
Vermeden verbruik van fossiele energie
Het vermeden verbruik van fossiele energie is de hoeveelheid fossiele energie (en kernenergie) die nodig geweest zou zijn als de hernieuwbare energie niet gebruikt zou zijn.
Bij de berekening van vermeden verbruik van fossiele energie gaat het om de som van:
1. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de binnenlandse productie van elektriciteit, warmte en gas uit hernieuwbare bronnen.
2. Het vermeden verbruik van fossiele energie door de op de binnenlandse markt verkochte biobrandstoffen voor het wegverkeer.
De import en export van groene stroom telt niet mee.
Vermeden verbruik
In deze tabel wordt als eenheid de TeraJoule (TJ) gebruikt.
Dit is 1 000 000 000 000 joule (een 1 met 12 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie.
Een TJ komt overeen met 31 600 kubieke meter aardgas of 278 000 kilowattuur elektriciteit.
Vermeden verbruik relatief
Vermeden energie als percentage van het totaal binnenlands energieverbruik. Het totaal binnenlands verbruik is gedefinieerd als de hoeveelheid die in het land beschikbaar komt (invoer plus winning) minus de hoeveelheid die het land verlaat (uitvoer en brandstofbunkering voor internationaal transport) plus of min de voorraadmutatie.
Vermeden emissie van kooldioxide (CO2)
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron. De hoeveelheid kooldioxide die uitgestoten zou zijn, wanneer er geen gebruik zou zijn gemaakt van de betreffende hernieuwbare energiebron. Gerekend is met referentietechnologieën die gedefinieerd zijn in het Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie (RVO.nl en CBS, 2015). Het gaat hierbij om de binnenlandse productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. De import van groene stroom telt niet mee.
Bij de berekening van de vermeden emissies kooldioxide wordt alleen gekeken naar de vermeden emissies bij de productie van hernieuwbare elektriciteit, warmte en gas. Er wordt niet gekeken naar de verschillen tussen hernieuwbare en fossiele energie bij de winning en omzetting van brandstoffen en bij het maken van installaties voor de productie van elektriciteit, warmte en gas.
Vermeden emissie
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron.
CO2: Kooldioxide. 1 kton = 1 000 ton = 1 miljoen kg.
Vermeden emissie relatief
Vermeden emissie van kooldioxide als percentage van de totale Nederlandse CO2 emissie volgens de IPCC richtlijnen (Kyoto Protocol).
Emissie: Uitstoot van een stof vanuit een bron.
CO2: Kooldioxide.

De cijfers voor de totale emissies van kooldioxide zijn voorlopig.