Watergebruik binnen de Nederlandse economie; Milieurekeningen

Watergebruik binnen de Nederlandse economie; Milieurekeningen

Watergebruikers Perioden Leidingwater Totaal leidingwater (mln m3) Leidingwater Drinkwater (mln m3) Leidingwater Totaal Industriewater (mln m3) Leidingwater Industriewater voor koeling (mln m3) Leidingwater Overig Industriewater (mln m3) Grondwater Totaal grondwater (mln m3) Grondwater Grondwater voor koeling (mln m3) Grondwater Overig grondwater (mln m3) Oppervlaktewater Totaal oppervlaktewater (mln m3) Oppervlaktewater Totaal zoet oppervlaktewater (mln m3)
Nederlandse economie totaal 2023* . 1.093,4 . . . 1.011,8 40,1 971,7 11.739,8 6.355,8
Particuliere huishoudens 2023* . 777,9 . . . . . . . .
A-U Alle economische activiteiten 2023* . 315,5 . . . 1.011,8 40,1 971,7 11.739,8 6.355,8
A Landbouw, bosbouw en visserij 2023* . 45,9 . . . 114,5 0,0 114,5 52,9 52,9
B Delfstoffenwinning 2023* . . . . . 0,1 0,0 0,1 36,3 2,1
C Industrie 2023* . . . . . 98,5 38,5 60,0 2.722,4 2.006,8
10 Voedingsmiddelenindustrie 2023* . . . . . 18,6 4,1 14,5 124,7 117,4
11 Drankenindustrie 2023* . . . . . 17,0 1,2 15,8 0,0 0,0
12 Tabaksindustrie 2023* . . . . . 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
13 Textielindustrie 2023* . . . . . 1,2 0,1 1,1 4,1 4,1
14 Kledingindustrie 2023* . . . . . 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
15 Leer- en schoenenindustrie 2023* . . . . . 0,4 0,0 0,4 0,0 0,0
16 Houtindustrie 2023* . . . . . 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0
17 Papierindustrie 2023* . . . . . 13,3 0,0 13,3 33,9 33,9
18 Grafische industrie 2023* . . . . . 0,3 0,0 0,3 0,1 0,1
19 Aardolie-industrie 2023* . . . . . 0,0 0,0 0,0 454,8 444,2
20 Chemische industrie 2023* . . . . . 3,7 1,4 2,3 1.932,2 1.391,2
21 Farmaceutische industrie 2023* . . . . . 5,3 4,1 1,2 0,0 0,0
22 Rubber- en kunststofproductindustrie 2023* . . . . . 8,6 8,1 0,5 3,9 3,9
23 Bouwmaterialenindustrie 2023* . . . . . 4,6 2,1 2,5 1,7 1,7
24 Basismetaalindustrie 2023* . . . . . 16,4 12,3 4,1 164,1 7,4
25 Metaalproductenindustrie 2023* . . . . . 3,6 1,1 2,5 0,7 0,7
26 Elektrotechnische industrie 2023* . . . . . 3,9 3,2 0,7 0,1 0,1
27 Elektrische apparatenindustrie 2023* . . . . . 0,1 0,0 0,1 0,2 0,2
28 Machine-industrie 2023* . . . . . 0,9 0,5 0,4 0,6 0,6
29 Auto- en aanhangwagenindustrie 2023* . . . . . 0,1 0,1 0,0 1,0 1,0
30 Overige transportmiddelenindustrie 2023* . . . . . 0,1 0,1 0,0 0,1 0,1
31 Meubelindustrie 2023* . . . . . 0,1 0,0 0,1 0,1 0,1
32 Overige industrie 2023* . . . . . 0,1 0,0 0,1 0,1 0,1
33 Reparatie en installatie van machines 2023* . . . . . 0,1 0,0 0,1 0,0 0,0
D Energievoorziening 2023* . . . . . 3,1 0,0 3,1 7.568,9 2.934,7
E Waterbedrijven en afvalbeheer 2023* . . . . . 795,6 1,6 794,0 1.359,3 1.359,3
36 Waterleidingbedrijven 2023* . . . . . 792,4 0,0 792,4 467,0 467,0
37 Afvalwaterinzameling en -behandeling 2023* . . . . . 0,1 0,0 0,1 0,4 0,4
38 Afvalbehandeling en recycling 2023* . . . . . 3,1 1,6 1,5 891,9 891,9
39 Sanering en overig afvalbeheer 2023* . . . . . 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
F Bouwnijverheid 2023* . . . . . . . . . .
G Handel 2023* . . . . . . . . . .
H Vervoer en opslag 2023* . . . . . . . . . .
I Horeca 2023* . . . . . . . . . .
J Informatie en communicatie 2023* . . . . . . . . . .
K Financiële dienstverlening 2023* . . . . . . . . . .
L Verhuur en handel van onroerend goed 2023* . . . . . . . . . .
M Specialistische zakelijke diensten 2023* . . . . . . . . . .
N Verhuur en overige zakelijke diensten 2023* . . . . . . . . . .
O Openbaar bestuur en overheidsdiensten 2023* . . . . . . . . . .
P Onderwijs 2023* . . . . . . . . . .
Q Gezondheids- en welzijnszorg 2023* . . . . . . . . . .
R Cultuur, sport en recreatie 2023* . . . . . . . . . .
S Overige dienstverlening 2023* . . . . . . . . . .
T Huishoudens 2023* . . . . . . . . . .
U Extraterritoriale organisaties 2023* . . . . . . . . . .
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens van de waterrekeningen, dit is een onderdeel van Milieurekeningen die het CBS jaarlijks samenstelt. In deze waterrekeningen is het (fysieke) gebruik van water door de Nederlandse economie opgenomen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen het gebruik van leidingwater, gebruik en de onttrekking van grondwater en van oppervlaktewater. Het gebruik wordt toegerekend aan de bedrijfstakken en aan huishoudens. Naar keuze kunnen tabellen worden opgesteld waarin per economische activiteit (inclusief huishoudens), per soort water en per jaar de omvang van het gebruik wordt weergegeven. De waarden worden weergegeven in miljoenen kubieke meters water (mln m³).

Bij leidingwater wordt onderscheid gemaakt tussen leidingwater van drinkwaterkwaliteit en industriewater. Industriewater is leidingwater met een mindere kwaliteit dan drinkwater, of soms juist met een hogere kwaliteit, zoals gedemineraliseerd water. Dit industriewater wordt met name gebruikt door de industrie (de (basis)chemie, metaalindustrie en raffinaderijen) en elektriciteit producenten. Bij oppervlaktewater is onderscheid gemaakt tussen zoet- en zout oppervlaktewater. Bij alle watersoorten, behalve drinkwater, zijn de gebruikte volumina vervolgens nog opgesplitst in gebruik voor koeling en overig gebruik. Het onderscheid tussen gebruik voor koeling en overig gebruik van oppervlaktewater, is recentelijk toegevoegd vanwege nieuwe broncijfers, vanaf verslagjaar 2022. Dit heeft als gevolg dat deze cijfers een grillig verloop kunnen laten zien tussen 2022 en 2023. Voor het samenstellen van de cijfers worden gegevens uit diverse bronnen gebruikt en met elkaar afgestemd, meer informatie hieronder in hoofdstuk 4.

Doordat de gegevens in de milieurekeningen direct aansluiten op de economische gegevens in de nationale rekeningen, is het mogelijk om de economische activiteiten van Nederland en het gebruik van water uit het natuurlijk milieu cijfermatig in beeld te brengen. Met behulp van de waterrekeningen kunnen milieu-indicatoren worden opgesteld. Zo kan de gebruiksintensiteit van de verschillende soorten water voor Nederland als geheel of per bedrijfstak worden bepaald.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2003.

Status van de cijfers:
De cijfers van de jaren in de tijdreeks hebben een definitieve status en de laatste drie jaar voorlopig. De gehele reeks vanaf 2003 wordt, indien nodig, aangepast aan de bijgestelde broninformatie. In de cijfers van 2022 en 2023 is voor het leidingwater (zowel drinkwater als industriewater) een deel van de data nog niet beschikbaar. Vandaar dat hier een punt is geplaatst. Naar verwachting kan deze data bij de volgende update van de cijfers in 2026 wel worden gepubliceerd. In 2026 wordt de gehele tijdreeks herzien op basis van nieuwe databronnen en verbeteringen in de tijdreeks.

Wijzigingen per 11 april 2025:
De voorlopige cijfers van 2023 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
De volgende publicatie is in september 2026.

Toelichting onderwerpen

Leidingwater
Leidingwater is gezuiverd of behandeld grondwater of oppervlaktewater dat door een buizennet wordt getransporteerd. Leidingwater kan zijn drinkwater of industriewater. Industriewater heeft een mindere of betere kwaliteit dan drinkwater.
Totaal leidingwater
Drinkwater en industriewater samengenomen.
Drinkwater
Water van drinkwaterkwaliteit ontvangen en geproduceerd door de drinkwaterbedrijven. Dit is gezuiverd grond- of oppervlaktewater dat door een buizen of waterleidingennet wordt getransporteerd.
Totaal Industriewater
Industriewater is leidingwater met een mindere of betere kwaliteit (in het geval van gedemineraliseerd water) dan drinkwater.
Industriewater voor koeling
Gebruik van industriewater voor koelingsdoeleinden.
Overig Industriewater
Gebruik van industriewater voor andere doeleinden dan koeling.
Grondwater
Gebruik van water dat uit de ondergrond wordt opgepompt of naar boven komt. Dit kan zoet, maar ook brak of zout zijn.
Totaal grondwater
Gebruik van water dat uit de ondergrond wordt opgepompt of naar boven komt. Dit kan zoet, maar ook brak of zout zijn.
Grondwater voor koeling
Gebruik van grondwater voor koelingsdoeleinden.
Overig grondwater
Gebruik van grondwater voor andere doeleinden dan koeling.
Oppervlaktewater
Gebruik van water van binnenwateren zoals rivieren, meren, kanalen (met uitzondering van grondwater), overgangswater, kustwateren en, voor zover het de chemische toestand betreft, ook territoriale wateren (o.a. de zee).
Totaal oppervlaktewater
Gebruik van water van binnenwateren zoals rivieren, meren, kanalen (met uitzondering van grondwater), overgangswater, kustwateren en, voor zover het de chemische toestand betreft, ook territoriale wateren (o.a. de zee).
Totaal zoet oppervlaktewater
Gebruik van zoet oppervlaktewater zoals rivieren en meren.