Dierlijke mest;prod. en mineralenuitscheiding;bedrijfstype,regio, 1990-2017

Dierlijke mest;prod. en mineralenuitscheiding;bedrijfstype,regio, 1990-2017

Bedrijfstype Regio's Perioden Mestproductie Totaal mestproductie (mln kg) Stikstofuitscheiding (N) Stikstofuitscheiding (1 000 kg) Fosfaatuitscheiding (P205) (1 000 kg) Productie en plaatsingsruimte mest Plaatsingsruimte stikstof (N) (1 000 kg) Productie en plaatsingsruimte mest Plaatsingsruimte fosfaat (P205) (1 000 kg)
Totaal landbouwbedrijven Nederland 2017* 76.198 500.000 167.900 385.100 135.400
Totaal landbouwbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 19.165 115.850 35.380 119.950 41.290
Totaal landbouwbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 25.899 162.380 55.190 110.670 40.380
Totaal landbouwbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 11.786 71.050 21.890 90.210 31.760
Totaal landbouwbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 19.348 150.690 55.480 64.300 21.990
Totaal graasdierbedrijven Nederland 2017* 61.777 329.900 98.200 256.700 87.600
Totaal graasdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 18.123 99.250 28.940 87.840 29.640
Totaal graasdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 21.568 111.260 33.780 81.570 28.750
Totaal graasdierbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 10.877 61.170 17.960 53.290 17.730
Totaal graasdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 11.208 58.180 17.550 34.020 11.480
(Sterk gespec.) melkveebedrijven Nederland 2017* 53.130 274.800 80.100 207.800 73.000
(Sterk gespec.) melkveebedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 16.845 91.380 26.410 75.040 26.220
(Sterk gespec.) melkveebedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 17.457 85.140 25.090 64.500 23.240
(Sterk gespec.) melkveebedrijven West-Nederland (LD) 2017* 9.572 52.960 15.310 42.540 14.540
(Sterk gespec.) melkveebedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 9.256 45.320 13.330 25.730 8.980
Overige graasdierbedrijven Nederland 2017* 8.647 55.100 18.100 48.900 14.600
Overige graasdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 1.278 7.870 2.530 12.790 3.410
Overige graasdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 4.112 26.120 8.690 17.080 5.520
Overige graasdierbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 1.304 8.210 2.650 10.750 3.190
Overige graasdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 1.952 12.870 4.210 8.290 2.500
Totaal hokdierbedrijven Nederland 2017* 12.221 155.600 64.900 12.500 4.500
Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 677 13.880 5.540 1.720 630
Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 3.854 48.130 20.420 4.990 1.870
Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 543 7.570 3.190 830 310
Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 7.146 86.020 35.760 4.970 1.670
Varkensbedrijven Nederland 2017* 9.521 87.600 34.200 7.000 2.500
Varkensbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 371 3.490 1.360 440 180
Varkensbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 2.771 25.130 9.750 2.750 1.030
Varkensbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 330 2.990 1.170 200 80
Varkensbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 6.048 56.030 21.960 3.600 1.220
Pluimveebedrijven Nederland 2017* 1.446 55.900 25.800 2.900 1.100
Pluimveebedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 246 9.710 3.930 1.030 370
Pluimveebedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 499 17.800 8.620 930 370
Pluimveebedrijven West-Nederland (LD) 2017* 90 3.390 1.540 280 110
Pluimveebedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 611 25.040 11.690 680 220
Overige hokdierbedrijven Nederland 2017* 1.254 12.000 4.900 2.600 900
Overige hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 60 680 260 250 90
Overige hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 584 5.200 2.050 1.310 470
Overige hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 123 1.190 480 340 120
Overige hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 488 4.950 2.110 680 240
Totaal overige landbouwbedrijven Nederland 2017* 2.200 14.500 4.800 115.900 43.300
Totaal overige landbouwbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 364 2.730 900 30.400 11.020
Totaal overige landbouwbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 477 2.980 990 24.100 9.760
Totaal overige landbouwbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 365 2.310 740 36.090 13.720
Totaal overige landbouwbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 993 6.480 2.170 25.310 8.840
Akkerbouw/veeteeltcombinaties Nederland 2017* 1.744 11.800 3.900 12.900 4.700
Akkerbouw/veeteeltcombinaties Noord-Nederland (LD) 2017* 291 2.240 730 3.090 1.140
Akkerbouw/veeteeltcombinaties Oost-Nederland (LD) 2017* 387 2.460 820 3.120 1.180
Akkerbouw/veeteeltcombinaties West-Nederland (LD) 2017* 259 1.680 540 2.110 800
Akkerbouw/veeteeltcombinaties Zuid-Nederland (LD) 2017* 808 5.370 1.810 4.550 1.590
Overige landbouwbedrijven Nederland 2017* 455 2.800 900 103.000 38.600
Overige landbouwbedrijven Noord-Nederland (LD) 2017* 73 490 170 27.310 9.870
Overige landbouwbedrijven Oost-Nederland (LD) 2017* 90 530 170 20.990 8.580
Overige landbouwbedrijven West-Nederland (LD) 2017* 107 620 200 33.980 12.920
Overige landbouwbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2017* 185 1.110 360 20.760 7.240
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


De tabel geeft informatie over de mestproductie en de daarmee uitgescheiden hoeveelheid stikstof en fosfaat. Daarnaast wordt in de tabel de mestproductie vergeleken met de plaatsingsruimte volgens de geldende gebruiksnormen.
In de tabel kunnen de gegevens worden bekeken voor verschillende typen bedrijven (standaard bedrijfstypering) en kan het totaal voor Nederland worden uitgesplitst naar landsdelen, provincies en concentratiegebieden.

Gegevens beschikbaar van 1990 t/m 2017.

Status van de cijfers:
De gegevens over 2017 zijn voorlopig. Aangezien deze tabel is stopgezet, worden de gegevens niet meer definitief gemaakt.

Wijzigingen per 4 mei 2018:
Geen, deze tabel is stopgezet.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Niet meer van toepassing, deze tabel wordt opgevolgd door Dierlijke mest; productie en mineralenuitscheiding; bedrijfstype, regio, zie paragraaf 3.

Toelichting onderwerpen

Mestproductie
De hoeveelheid uitgescheiden mest die na enkele maanden bewaring aanwezig is in stalopslag en in opslag buiten de stal, inclusief voerresten, schoonmaakwater en vermorst drinkwater. Voor rundvee, schapen, paarden en pony's komt daar nog de hoeveelheid mest bij die deze dieren produceren wanneer ze in de wei lopen.
Totaal mestproductie
Stikstofuitscheiding (N)
Stikstofuitscheiding
De totale hoeveelheid uitgescheiden stikstof (N). Dit betreft zowel de in de geproduceerde mest aanwezige stikstof als de uitgescheiden stikstof die vervluchtigt in de vorm van ammoniak (NH3), lachgas (N2O), stikstofoxide (NO) en stikstofgas (N2). De stikstof die vervluchtigt wordt gasvormig stikstofverlies genoemd.
Fosfaatuitscheiding (P205)
De uitgescheiden hoeveelheid fosfaat uitgedrukt in P2O5. In tegenstelling tot stikstof treden bij fosfaat geen gasvormige verliezen op.
Productie en plaatsingsruimte mest
De geproduceerde stikstof en fosfaat in dierlijke mest, vergeleken met de plaatsingsruimte voor dierlijke mest op landbouwbedrijven.

De plaatsingsruimte per landbouwbedrijf wordt berekend door vermenigvuldiging van de gebruiksnorm voor dierlijke mest met het beschikbare areaal in hectare.
Tot 1998 gold alleen een gebruiksnorm voor fosfaat in dierlijke mest. Van 1998 tot en met 2005 (in die periode was het Mineralenaangiftesysteem Minas van kracht) is de gebruiksnorm dierlijke mest afgeleid uit de som van het toegestane fosfaatverlies en de fosfaatafvoer met het gewas. Voor stikstof is onder Minas geen gebruiksnorm voor dierlijke mest af te leiden omdat in het aangiftesysteem de aanvoer van stikstof uit kunstmest is inbegrepen in het toegestane verlies. Met ingang van 2006 geldt ook een gebruiksnorm voor stikstof. De gebruiksnorm voor fosfaat wordt geleidelijk aangescherpt. Met ingang van 2010 zijn de gebruiksnormen voor fosfaat gedifferentieerd naar fosfaattoestand van de bodem. Indien geen informatie beschikbaar is over de fosfaattoestand is gerekend met de laagste fosfaatgebruiksnorm (fosfaattoestand hoog).
Plaatsingsruimte stikstof (N)
De plaatsingsruimte voor stikstof geldt vanaf 2006 en wordt berekend door vermenigvuldiging van de gebruiksnorm voor dierlijke mest (170 kg N/ha) met het beschikbare areaal in hectare.

De Europese Commissie staat Nederland verruiming van deze norm toe (derogatie) tot een bemestingsniveau van 250 kg stikstof per hectare. De hogere bemestingsnorm geldt alleen bij het gebruik van graasdiermest. Daarnaast moet het bedrijfsareaal tot en met 2013 voor minstens 70 procent en vanaf 2014 voor minstens 80 procent bestaan uit grasland. De derogatie voor zand- en lösspercelen in de provincies Overijssel, Gelderland, Utrecht, Noord-Brabant en Limburg is vanaf 2014 beperkt tot 230 kg N per hectare.
Plaatsingsruimte fosfaat (P205)
De plaatsingsruimte voor fosfaat wordt berekend door vermenigvuldiging van de vigerende gebruiksnorm in kg P2O5/ha met het beschikbare areaal in hectare.

Voor grasland en bouwland gelden verschillende gebruiksnormen die geleidelijk worden aangescherpt. Met ingang van 2010 zijn de gebruiksnormen voor fosfaat gedifferentieerd naar fosfaattoestand van de bodem. Indien geen informatie beschikbaar is over de fosfaattoestand is gerekend met de laagste fosfaatgebruiksnorm (fosfaattoestand hoog). Van 1998 tot en met 2005 (Mineralenaangiftesysteem Minas) is de gebruiksnorm dierlijke mest afgeleid uit de som van het toegestane fosfaatverlies en de fosfaatafvoer met het gewas.