Landbouw; economische omvang naar omvangsklasse, hoofdbedrijfstype, regio

Landbouw; economische omvang naar omvangsklasse, hoofdbedrijfstype, regio

SO-klassen Bedrijfstypen Regio's Perioden Aantal bedrijven (aantal) Economische omvang (SO) (1 000 euro)
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Nederland 2024* 50.180 27.376.104
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Noord-Nederland (LD) 2024* 9.105 4.229.207
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Oost-Nederland (LD) 2024* 16.420 6.983.795
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen West-Nederland (LD) 2024* 12.435 8.689.385
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Zuid-Nederland (LD) 2024* 12.225 7.473.717
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Groningen (PV) 2024* 2.435 1.097.070
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Fryslân (PV) 2024* 4.020 1.878.003
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Drenthe (PV) 2024* 2.645 1.254.134
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Overijssel (PV) 2024* 6.360 2.282.416
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Flevoland (PV) 2024* 1.610 1.104.260
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Gelderland (PV) 2024* 8.450 3.597.119
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Utrecht (PV) 2024* 2.245 754.776
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Noord-Holland (PV) 2024* 3.275 2.477.568
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Zuid-Holland (PV) 2024* 4.245 4.580.885
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Zeeland (PV) 2024* 2.670 876.156
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Noord-Brabant (PV) 2024* 8.795 5.327.255
Alle SO-klassen Totaal alle bedrijfstypen Limburg (PV) 2024* 3.425 2.146.461
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Nederland 2024* 11.425 2.090.746
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Noord-Nederland (LD) 2024* 2.275 643.407
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Oost-Nederland (LD) 2024* 3.175 437.814
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven West-Nederland (LD) 2024* 2.830 629.553
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2024* 3.145 379.971
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Groningen (PV) 2024* 1.015 308.147
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Fryslân (PV) 2024* 460 120.594
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Drenthe (PV) 2024* 805 214.666
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Overijssel (PV) 2024* 1.055 60.770
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Flevoland (PV) 2024* 775 287.963
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Gelderland (PV) 2024* 1.345 89.081
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Utrecht (PV) 2024* 140 4.782
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Noord-Holland (PV) 2024* 530 141.373
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Zuid-Holland (PV) 2024* 560 130.451
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Zeeland (PV) 2024* 1.595 352.947
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Noord-Brabant (PV) 2024* 2.205 269.527
Alle SO-klassen Totaal akkerbouwbedrijven Limburg (PV) 2024* 935 110.444
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Nederland 2024* 6.705 10.139.098
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Noord-Nederland (LD) 2024* 270 346.376
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Oost-Nederland (LD) 2024* 1.040 1.342.044
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven West-Nederland (LD) 2024* 3.145 5.857.159
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2024* 2.250 2.593.519
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Groningen (PV) 2024* 80 67.060
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Fryslân (PV) 2024* 55 62.207
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Drenthe (PV) 2024* 135 217.109
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Overijssel (PV) 2024* 200 149.324
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Flevoland (PV) 2024* 180 339.449
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Gelderland (PV) 2024* 665 853.270
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Utrecht (PV) 2024* 80 60.851
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Noord-Holland (PV) 2024* 1.045 1.772.317
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Zuid-Holland (PV) 2024* 1.820 3.848.824
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Zeeland (PV) 2024* 200 175.167
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Noord-Brabant (PV) 2024* 1.510 1.680.218
Alle SO-klassen Totaal tuinbouwbedrijven Limburg (PV) 2024* 740 913.302
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Nederland 2024* 1.450 478.462
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Noord-Nederland (LD) 2024* 45 5.858
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Oost-Nederland (LD) 2024* 565 180.277
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven West-Nederland (LD) 2024* 515 167.710
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2024* 330 124.618
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Groningen (PV) 2024* 10 1.970
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Fryslân (PV) 2024* 15 1.407
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Drenthe (PV) 2024* 20 2.480
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Overijssel (PV) 2024* 30 3.350
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Flevoland (PV) 2024* 55 23.420
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Gelderland (PV) 2024* 480 153.506
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Utrecht (PV) 2024* 160 50.785
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Noord-Holland (PV) 2024* 65 14.825
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Zuid-Holland (PV) 2024* 50 12.709
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Zeeland (PV) 2024* 235 89.391
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Noord-Brabant (PV) 2024* 140 71.740
Alle SO-klassen Totaal blijvendeteeltbedrijven Limburg (PV) 2024* 190 52.878
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Nederland 2024* 24.170 8.793.953
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2024* 5.850 2.582.669
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2024* 9.245 3.153.921
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven West-Nederland (LD) 2024* 5.095 1.544.714
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2024* 3.975 1.512.648
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Groningen (PV) 2024* 1.120 522.729
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Fryslân (PV) 2024* 3.320 1.501.397
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Drenthe (PV) 2024* 1.415 558.544
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Overijssel (PV) 2024* 4.305 1.403.266
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Flevoland (PV) 2024* 225 146.338
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Gelderland (PV) 2024* 4.715 1.604.317
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Utrecht (PV) 2024* 1.670 513.109
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2024* 1.455 451.645
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2024* 1.610 463.493
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Zeeland (PV) 2024* 355 116.467
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Noord-Brabant (PV) 2024* 3.135 1.245.466
Alle SO-klassen Totaal graasdierbedrijven Limburg (PV) 2024* 840 267.182
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Nederland 2024* 3.450 4.412.370
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Noord-Nederland (LD) 2024* 365 458.780
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Oost-Nederland (LD) 2024* 1.405 1.363.943
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven West-Nederland (LD) 2024* 190 179.829
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Zuid-Nederland (LD) 2024* 1.495 2.409.818
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Groningen (PV) 2024* 105 128.935
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Fryslân (PV) 2024* 115 150.345
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Drenthe (PV) 2024* 145 179.500
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Overijssel (PV) 2024* 545 561.958
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Flevoland (PV) 2024* 55 69.578
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Gelderland (PV) 2024* 805 732.407
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Utrecht (PV) 2024* 105 84.662
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Noord-Holland (PV) 2024* 20 22.976
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Zuid-Holland (PV) 2024* 30 31.376
Alle SO-klassen Totaal hokdierbedrijven Zeeland (PV) 2024* 35 40.815
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel geeft informatie over het aantal landbouwbedrijven in Nederland, de economische omvang van de bedrijven en de oppervlakte cultuurgrond in gebruik bij deze bedrijven, per klasse van economische omvang van de bedrijven.
Deze informatie wordt gepresenteerd voor verschillende regionale niveaus en voor de diverse hoofdbedrijfstypen.

De gegevens voor deze tabel komen uit de landbouwtelling. De landbouwtelling maakt deel uit van de gecombineerde opgave, die onder meer gebruikt wordt voor de uitvoering van het landbouwbeleid en handhaving van de Meststoffenwet.

De regionale indeling van de Landbouwtelling is gebaseerd op het hoofdvestigingsadres. Hierdoor kan de regio, waaraan de landbouwactiviteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) worden toegerekend, afwijken van de plaats waar deze activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden.

De peildatum voor het aantal dieren is 1 april; de peildatum voor de gewassen is 15 mei.

In 2022 maken paarden, pony’s en ezels geen onderdeel uit van de Landbouwtelling. Dit heeft invloed op de bedrijfstypering en het totaal aantal landbouwbedrijven in de Landbouwtelling. Bedrijven met paarden en pony's die eerder ingedeeld werden bij 'paard -en ponybedrijven' worden in 2022, als er naast het houden van paarden en pony's ook nog landbouwactiviteiten zijn, ingedeeld bij een ander bedrijfstype. Dit heeft met name effect op graasdierbedrijven en 'akkerbouwbedrijven met vooral voedergewassen', hier treedt een duidelijke trendbreuk op.

Met ingang van 2020 geldt de SO2017, gebaseerd op de jaren 2015 tot en met 2019 (zie ook de toelichting bij SO: Standaard Opbrengst).

Met ingang van 2018 wordt het aantal vleeskalveren, vleesvarkens, kippen en kalkoenen bijgesteld bij tijdelijke leegstand op de peildatum. Voor de bijstelling wordt gebruik gemaakt van de opgave van voorgaand jaar.
De Landbouwtelling is een structuur enquête, daarin is een bijstelling bij tijdelijke leegstand o.a. van belang voor de bepaling van het bedrijfstype en de economische omvang van de bedrijven.
Bij de omvang van de veestapels is het aantal dieren op de peildatum van belang, daarom worden de dieraantallen in de veestapeltabellen niet bijgesteld bij tijdelijke leegstand.
Als gevolg hiervan kunnen er verschillen optreden tussen de dieraantallen in de Landbouwtellingstabellen en de veestapeltabellen (zie ‘koppeling naar relevante tabellen en artikelen’).

Met ingang van 2017 worden de dieraantallen in toenemende mate afgeleid uit I&R registers (Identificatie en Registratie van dieren), in plaats van d.m.v. directe uitvraag in de Gecombineerde Opgave. De I&R registers vallen onder verantwoordelijkheid van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Sinds 2017 worden de rundvee aantallen afgeleid uit I&R-rund, en vanaf 2018 worden ook schapen, geiten en pluimvee afgeleid uit de betreffende I&R registers. De registratie van rundvee, schapen en geiten vindt rechtstreeks bij RVO plaats. Pluimvee gegevens worden ingewonnen via de aangewezen databank Koppel Informatiesysteem Pluimvee (KIP) van Avined. Avined is een brancheorganisatie voor de eier- en pluimveevleessector. Avined geeft de gegevens door aan de centrale database van RVO.nl. Door de overgang naar het gebruik van I&R registers treedt er voor schapen en geiten vanaf 2018 een wijziging in de indeling op.

Met ingang van 2016 wordt voor de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Inschrijving in het Handelsregister met een agrarische SBI (Standaard BedrijfsIndeling) is leidend bij de bepaling of er sprake is van een landbouwbedrijf. Met deze afbakening wordt zo nauw mogelijk aangesloten bij de statistische verordeningen van Eurostat en de (Nederlandse) implementatie van het begrip 'actieve landbouwer' uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).

De afbakening van de Landbouwtelling op basis van informatie uit het Handelsregister heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony's) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).

Met ingang van 2011 zijn er wijzigingen doorgevoerd in de geografische toedeling van bedrijven met hoofdvestiging in het buitenland. Dit kan met name in de grensgebieden invloed hebben op de regionale cijfers.

Met ingang van 2010 wordt een nieuwe norm voor de economische omvang van bedrijven en een nieuwe bedrijfstypering gehanteerd. Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte-Eenheid). Met ingang van 2010 is dit vervangen door SO (Standaard Opbrengst). Hierdoor wijzigt de ondergrens voor opname van bedrijven in de publicatie van de Landbouwtelling van 3 nge in 3000 euro SO.
Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. SO-normen worden om de drie jaar geactualiseerd. De meest recente actualisatie vond plaats in 2016; bij de herberekening zijn de SO-normen uit 2010 gehanteerd.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2000

Status van de cijfers: De cijfers van 2024 zijn voorlopig, de overige cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 28 november 2024: de voorlopige cijfers van 2024 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Volgens de reguliere planning verschijnen in november de voorlopige cijfers en in maart van het jaar daarna volgen de definitieve cijfers.

Toelichting onderwerpen

Aantal bedrijven
Bedrijven die landbouwproducten voor de markt voortbrengen, met hoofdvestiging in Nederland, en een economische omvang >= 3000 euro SO (Standaard Opbrengst).
_
Bedrijven < 3000 euro SO zijn zeer klein, gedacht moet worden aan bijvoorbeeld slechts 1 melkkoe of 1 are paprika.
_
Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte Eenheid). Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. De oorspronkelijke ondergrens (3 NGE) is echter gehandhaafd, waardoor de populatie ongewijzigd is gebleven.
_
Met ingang van 2016 wordt bij de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Dit heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony’s) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).
_
Voor meer uitleg over de afbakening van de Landbouwtelling en de SO wordt verwezen naar de tabeltoelichting.
Economische omvang (SO)
De economische omvang van de Nederlandse landbouwbedrijven, uitgedrukt in euro SO (Standaard Opbrengst).
Met ingang van 2013 zijn de SO-normen geactualiseerd. De eerstvolgende actualisering vind plaats in 2016.

_
Voor meer uitleg over SO wordt verwezen naar de tabeltoelichting.