Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio

Landbouw; gewassen, dieren en grondgebruik naar regio

Regio's Perioden Grondgebruik Oppervlakte Niet-cultuurgrond Overige gronden (are) Grondgebruik Aantal bedrijven Niet-cultuurgrond Overige gronden (aantal) Akkerbouw Oppervlakte Graszaden (are) Akkerbouw Aantal bedrijven Graszaden (aantal) Tuinbouw open grond Oppervlakte Bloemkwekerijgewassen Bloemzaden (are) Tuinbouw open grond Aantal bedrijven Bloemkwekerijgewassen Bloemzaden (aantal) Tuinbouw onder glas Oppervlakte Bloemkwekerijgewassen Bloemzaden (m2) Tuinbouw onder glas Aantal bedrijven Bloemkwekerijgewassen Bloemzaden (aantal) Tuinbouw overig Oppervlakte, hoeveelheid Paddenstoelenteelt Substraatverbruik paddenstoelen (ton) Tuinbouw overig Aantal bedrijven Paddenstoelenteelt Paddenstoelenteelt, totaal (aantal) Tuinbouw overig Aantal bedrijven Paddenstoelenteelt Substraatverbruik paddenstoelen (aantal) Graasdieren Aantal dieren Schapen Schapen (indeling vanaf 2018) Schapen, 0-7 maanden (aantal) Graasdieren Aantal dieren Geiten Geiten (indeling vanaf 2018) Geiten, 0-7 maanden (aantal) Graasdieren Aantal dieren Paarden en pony's Paarden en pony's, totaal (aantal)
Nederland 2024* . . 825.579 1.296 53.278 233 225.546 16 631.238 101 101 . . 101.938
Noord-Nederland (LD) 2024* . . 127.184 278 969 17 0 0 10.088 4 4 . . 20.503
Oost-Nederland (LD) 2024* . . 37.278 88 1.765 26 21.300 2 113.725 26 26 . . 20.190
West-Nederland (LD) 2024* . . 508.571 644 48.106 148 204.246 14 11.103 6 6 . . 24.332
Zuid-Nederland (LD) 2024* . . 141.274 254 2.115 26 0 0 495.832 63 63 . . 26.397
Groningen (PV) 2024* . . 38.059 63 464 5 0 0 733 1 1 . . 3.907
Fryslân (PV) 2024* . . 74.845 195 242 5 0 0 0 0 0 . . 10.738
Drenthe (PV) 2024* . . 14.280 20 263 7 0 0 9.355 3 3 . . 5.858
Overijssel (PV) 2024* . . 11.272 32 323 16 0 0 490 2 2 . . 10.516
Flevoland (PV) 2024* . . 14.552 24 713 6 1.300 1 3 1 1 . . 1.549
Gelderland (PV) 2024* . . 22.726 64 1.052 20 20.000 1 113.722 25 25 . . 18.641
Utrecht (PV) 2024* . . 4.562 17 54 2 500 1 0 0 0 . . 6.464
Noord-Holland (PV) 2024* . . 44.900 69 2.021 14 154.646 6 3.614 4 4 . . 7.352
Zuid-Holland (PV) 2024* . . 47.940 79 1.921 18 14.000 3 0 0 0 . . 7.872
Zeeland (PV) 2024* . . 411.169 479 44.110 114 35.100 4 7.489 2 2 . . 2.644
Noord-Brabant (PV) 2024* . . 130.636 223 1.449 20 0 0 286.220 46 46 . . 18.089
Limburg (PV) 2024* . . 10.638 31 666 6 0 0 209.612 17 17 . . 8.308
Bouwhoek en Hogeland (LG) 2024* . . 50.757 88 29 1 0 0 0 0 0 . . 2.332
Veenkoloniën en Oldambt (LG) 2024* . . 28.651 40 486 5 0 0 2 1 1 . . 4.029
Noordelijk Weidegebied (LG) 2024* . . 47.512 153 468 13 0 0 733 1 1 . . 15.445
Oostelijk Veehouderijgebied (LG) 2024* . . 25.644 72 848 22 20.000 1 9.988 6 6 . . 17.314
Centraal Veehouderijgebied (LG) 2024* . . 1.274 7 243 6 0 0 0 0 0 . . 6.796
IJsselmeerpolders (LG) 2024* . . 40.395 63 936 7 1.300 1 3.578 2 2 . . 1.814
Westelijk Holland (LG) 2024* . . 20.287 36 2.998 26 168.646 9 26 1 1 . . 8.696
Waterland en Droogmakerijen (LG) 2024* . . 3.461 5 8 1 0 0 13 2 2 . . 2.061
Hollands/Utrechts Weidegebied (LG) 2024* . . 5.940 19 56 3 0 0 0 0 0 . . 7.011
Rivierengebied (LG) 2024* . . 14.381 27 270 6 500 1 113.577 23 23 . . 6.464
Zuidwestelijk Akkerbouwgebied (LG) 2024* . . 535.355 637 45.405 120 35.100 4 19.296 4 4 . . 5.095
Zuidwest-Brabant (LG) 2024* . . 20.616 39 279 5 0 0 15.812 2 2 . . 2.428
Zuidelijk Veehouderijgebied (LG) 2024* . . 28.390 97 1.231 17 0 0 468.213 59 59 . . 20.287
Zuid-Limburg (LG) 2024* . . 2.916 13 21 1 0 0 0 0 0 . . 2.166
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Deze tabel bevat gegevens op regioniveau over grondgebruik, akkerbouw, tuinbouw, grasland, graasdieren en hokdieren.
Voor alle onderwerpen wordt zowel het telgegeven (oppervlakte, aantal dieren), als het bijbehorend aantal bedrijven gepresenteerd.

De gegevens voor deze tabel komen uit de landbouwtelling. De landbouwtelling maakt deel uit van de gecombineerde opgave, die onder meer gebruikt wordt voor de uitvoering van het landbouwbeleid en handhaving van de Meststoffenwet.

De regionale indeling van de Landbouwtelling is gebaseerd op het hoofdvestigingsadres. Hierdoor kan de regio, waaraan de landbouwactiviteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) worden toegerekend, afwijken van de plaats waar deze activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden.

De peildatum voor het aantal dieren is 1 april; de peildatum voor de gewassen is 15 mei.

In 2022 maken paarden, pony’s en ezels geen onderdeel uit van de Landbouwtelling. Dit heeft invloed op de bedrijfstypering en het totaal aantal landbouwbedrijven in de Landbouwtelling. Bedrijven met paarden en pony's die eerder ingedeeld werden bij 'paard -en ponybedrijven' worden in 2022, als er naast het houden van paarden en pony's ook nog landbouwactiviteiten zijn, ingedeeld bij een ander bedrijfstype. Dit heeft met name effect op graasdierbedrijven en 'akkerbouwbedrijven met vooral voedergewassen', hier treedt een duidelijke trendbreuk op.

Met ingang van 2018 wordt het aantal vleeskalveren, vleesvarkens, kippen en kalkoenen bijgesteld bij tijdelijke leegstand op de peildatum. Voor de bijstelling wordt gebruik gemaakt van de opgave van voorgaand jaar.

De Landbouwtelling is een structuur enquête, daarin is een bijstelling bij tijdelijke leegstand o.a. van belang voor de bepaling van het bedrijfstype en de economische omvang van de bedrijven.
Bij de omvang van de veestapels is het aantal dieren op de peildatum van belang, daarom worden de dieraantallen in de veestapeltabellen niet bijgesteld bij tijdelijke leegstand.
Als gevolg hiervan kunnen er verschillen optreden tussen de dieraantallen in de Landbouwtellingstabellen en de veestapeltabellen (zie ‘koppeling naar relevante tabellen en artikelen’).

Met ingang van 2017 worden de dieraantallen in toenemende mate afgeleid uit I&R registers (Identificatie en Registratie van dieren), in plaats van d.m.v. directe uitvraag in de Gecombineerde Opgave. De I&R registers vallen onder verantwoordelijkheid van RVO (Rijksdienst voor Ondernemend Nederland). Sinds 2017 worden de rundvee aantallen afgeleid uit I&R-rund, en vanaf 2018 worden ook schapen, geiten en pluimvee afgeleid uit de betreffende I&R registers. De registratie van rundvee, schapen en geiten vindt rechtstreeks bij RVO plaats. Pluimvee gegevens worden ingewonnen via de aangewezen databank Koppel Informatiesysteem Pluimvee (KIP) van Avined. Avined is een brancheorganisatie voor de eier- en pluimveevleessector. Avined geeft de gegevens door aan de centrale database van RVO.nl. Door de overgang naar het gebruik van I&R registers treedt er voor schapen en geiten vanaf 2018 een wijziging in de indeling op.

Met ingang van 2016 wordt voor de afbakening van de Landbouwtelling gebruik gemaakt van informatie uit het Handelsregister. Inschrijving in het Handelsregister met een agrarische SBI (Standaard BedrijfsIndeling) is leidend bij de bepaling of er sprake is van een landbouwbedrijf. Met deze afbakening wordt zo nauw mogelijk aangesloten bij de statistische verordeningen van Eurostat en de (Nederlandse) implementatie van het begrip ‘actieve landbouwer’ uit het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB).
De afbakening van de Landbouwtelling op basis van informatie uit het Handelsregister heeft vooral invloed op het aantal bedrijven, hier treedt een duidelijke trendbreuk op. De invloed op arealen (behalve bij niet-cultuurgrond en natuurlijk grasland) en de dieraantallen (behalve bij schapen, en paarden en pony’s) zijn beperkt. Dit heeft met name te maken met het soort bedrijven dat bij de nieuwe afbakening wordt uitgesloten (zoals maneges, kinderboerderijen en natuurbeheer organisaties).

Met ingang van 2011 zijn er wijzigingen doorgevoerd in de geografische toedeling van bedrijven met hoofdvestiging in het buitenland. Dit kan met name in de grensgebieden invloed hebben op de regionale cijfers.

Met ingang van 2010 wordt een nieuwe norm voor de economische omvang van bedrijven en een nieuwe bedrijfstypering gehanteerd. Tot en met 2009 werd de economische omvang van agrarische bedrijven uitgedrukt in NGE (Nederlandse Grootte-Eenheid). Met ingang van 2010 is dit vervangen door SO (Standaard Opbrengst). Hierdoor wijzigt de ondergrens voor opname van bedrijven in de publicatie van de Landbouwtelling van 3 nge in 3000 euro SO.
Voor vergelijkbaarheid in de tijd zijn de gegevens van 2000 tot en met 2009 herberekend op basis van SO-normen en -indelingen. SO-normen worden om de drie jaar geactualiseerd. De meest recente actualisatie vond plaats in 2016; bij de herberekening zijn de SO-normen uit 2010 gehanteerd.

Gegevens beschikbaar vanaf: 2000

Status van de cijfers: De cijfers van 2024 zijn voorlopig, de overige cijfers zijn definitief.

Wijzigingen per 1 juli 2024: de voorlopige cijfers van 2024 zijn toegevoegd. De cijfers voor bollenbroei, pluimvee en arbeidskrachten zijn nog niet beschikbaar.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Volgens planning verschijnen eind juni de eerste voorlopige cijfers ('snelle cijfers'). Op dat moment zijn nog niet alle opgaven binnen en/of volledig verwerkt, en hebben alleen de belangrijkste plausibiliteitscontroles plaatsgevonden. Voor non-respons is bijgeschat op basis van de opgave van vorig jaar.
In september wordt de gegevensverzameling afgesloten, dan wordt opnieuw bijgeschat en vinden verdere analyses en plausibiliteitscontroles plaats.
Eind september en in november worden bijgestelde voorlopige cijfers gepubliceerd en in maart van het jaar daarna volgen de definitieve cijfers.

Toelichting onderwerpen

Grondgebruik
Oppervlakte
Niet-cultuurgrond
Overige gronden
Omvat onder andere bedrijfsgebouwen, erf, wegen, sloten, natuurterreinen (zoals grienden, riet, vijvers, vennen, heide, kwellen, schorren en dergelijke).
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Niet-cultuurgrond
Overige gronden
Omvat onder andere bedrijfsgebouwen, erf, wegen, sloten, natuurterreinen (zoals grienden, riet, vijvers, vennen, heide, kwellen, schorren en dergelijke).
Akkerbouw
Akkerbouw is teelt in de volle grond, veelal voor industriële verwerking.
Oppervlakte
Graszaden
Inclusief klaverzaad.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Graszaden
Inclusief klaverzaad.
Tuinbouw open grond
Tuinbouw open grond is teelt in de volle grond, veelal direct voor de markt.
Oppervlakte
Bloemkwekerijgewassen
Bloemzaden
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Bloemkwekerijgewassen
Bloemzaden
Tuinbouw onder glas
Tuinbouw onder glas is teelt in kassen, bedekt met glas of plastic, of in betreedbare plastic tunnels.
Oppervlakte
Bloemkwekerijgewassen
Bloemzaden
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Bloemkwekerijgewassen
Bloemzaden
Tuinbouw overig
Tuinbouw overig omvat de teelten waarvoor geen grond wordt gebruikt (paddenstoelenteelt, bollenbroei, witloftrek).
Oppervlakte, hoeveelheid
Paddenstoelenteelt
Substraatverbruik paddenstoelen
Eetbare paddenstoelen, bijvoorbeeld oesterzwammen, shii-take.
_
Met ingang van 2011 inclusief champignons.
_
Gegeven is het substraatverbruik (bijvoorbeeld stro of zaagsel), niet de productie.
Aantal bedrijven
Let op:
De som van onderliggende delen kan groter zijn dan het totaal voor de hele groep, omdat bij een bedrijf meerdere activiteiten (houden van dieren, teelt van gewassen) kunnen voorkomen (zo’n bedrijf telt mee voor iedere afzonderlijke activiteit, maar slechts eenmaal in het totaal).
Paddenstoelenteelt
Paddenstoelenteelt, totaal
Substraatverbruik paddenstoelen
Eetbare paddenstoelen, bijvoorbeeld oesterzwammen, shii-take.
_
Met ingang van 2011 inclusief champignons.
Graasdieren
Graasdieren zijn paarden en pony's, rundvee, schapen en geiten.
Aantal dieren
Schapen
Met ingang van 2018 worden de schapen afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor schapen. Hierdoor is de indeling gewijzigd ten opzichte van eerdere jaren.
Schapen (indeling vanaf 2018)
Schapen, 0-7 maanden
Geiten
Met ingang van 2018 worden de geiten afgeleid uit het I&R register (Identificatie en Registratie) voor geiten. Hierdoor is de indeling gewijzigd ten opzichte van eerdere jaren.
Geiten (indeling vanaf 2018)
Geiten, 0-7 maanden
Paarden en pony's
Uitsluitend de op geregistreerde landbouwbedrijven voorkomende paarden en pony's.
_
Vanaf 2010 inclusief ezels van 6 maanden en ouder.
_
Met ingang van 2022 maken paarden en pony’s geen onderdeel meer uit van de Landbouwtelling.
Paarden en pony's, totaal