Energiebalans; aanbod, omzetting en verbruik, 1995-2013

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Energiedragers in petajoule

Een energiedrager is een product dat energie bevat, dit kan zijn in de vorm van een brandstof, warmte of kracht.
Een petajoule (PJ) is 1 000 000 000 000 000 joule (een 1 met 15 nullen). Een joule is een eenheid van energie die overeenkomt met 0,24 calorie. Een PJ komt overeen met 31,6 miljoen kubieke meter aardgas of 278 miljoen kilowattuur elektriciteit.

Totaal energiedragers

Dit is een samentelling van de categorieën:
- Kool en koolproducten
- Aardoliegrondstoffen en aardolieproducten
- Aardgas
- Hernieuwbare energie
- Kernenergie
- Afval en andere energiedragers
- Elektriciteit
- Warmte.

Aardgas

Gas van natuurlijke oorsprong dat vooral bestaat uit methaan. Het ontstaat bij hetzelfde proces dat tot de vorming van aardolie leidt. Voor vervoer over lange afstanden per schip wordt aardgas vloeibaar gemaakt.

Hernieuwbare energie

Energie opgewekt uit wind, waterkracht, zon, aarde, bodem, buitenluchtwarmte en biomassa en komt uit bronnen die steeds opnieuw worden aangevuld. Fossiele energie en kernenergie vallen daarom niet onder hernieuwbare energie.

Deze definitie van hernieuwbare energie volgt de Energy Statistics Manual van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) en Eurostat. Ook worden definities volgens andere methoden gebruikt: namelijk de bruto eindverbruikmethode uit de EU-Richtlijn Hernieuwbare Energie en de substitutiemethode uit het nationale Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie. Afhankelijk van de methode kunnen ondiepe bodemenergie, buitenluchtwarmte en warmte uit net gemolken melk al dan niet onder de noemer hernieuwbare energie vallen.

Totaal hernieuwbare energie

Dit is een samentelling van de categorieën:
- Windenergie
- Waterkracht
- Zonne-energie
- Aardwarmte
- Biomassa.

Windenergie

Energie, opgewekt met een windmolen of windturbine. Windmolens staan op land of in binnenwater of op zee. Windmolens in binnenwateren worden gerekend bij windenergie op land.

Waterkracht

Energie, opgewekt met behulp van vallend of stromend water.

Zonne-energie

Zonnestraling gebruikt voor de productie van warm water of elektriciteit door zonnecollectoren of zonnecellen. Passieve zonne-energie voor de verwarming van gebouwen of kassen wordt niet meegenomen.

Aardwarmte

Warmte afkomstig van processen in het binnenste van de aarde. Aardwarmte staat ook bekend als geothermische energie.

Kernenergie

Energie die vrijkomt bij splitsing of fusie van atoomkernen. Door verhitting van water wordt deze energie omgezet in stoom onder hoge druk. Vervolgens kan met deze stoom elektriciteit worden opgewekt met behulp van een stoomturbine.

Afval en andere energiedragers

Energie niet afkomstig uit fossiele, hernieuwbare of nucleaire energiedragers.
Hieronder vallen:
- Het niet-biogene deel (het deel dat niet van planten en dieren afkomstig is) van huishoudelijk en industrieel afval dat is gebruikt voor productie van energie
- Elektriciteit opgewekt door het uitzetten van gas in gasexpansieturbines
- Warmte die vrijkomt bij chemische reacties
- Energie die afkomstig is van een diepte van minder dan 500 m (bodemenergie boven deze diepte is grotendeels afkomstig van uitwisseling van energie met de atmosfeer op seizoensbasis, ondiepe bodemenergie staat ook bekend als warmte/koudeopslag)
- Warmte uit de buitenlucht (deze wordt benut voor verwarming van woningen en utiliteitsgebouwen door gebruik te maken van een warmtepomp)
- Warmte uit net gemolken melk.

Elektriciteit

Stroom van elektronen die wordt gebruikt om bijvoorbeeld lampen te laten branden of wasmachines te laten draaien. Elektronen zijn elementaire deeltjes in een atoom met een negatieve lading, die door een spanningsverschil gaan stromen.

Warmte

Energie in de vorm van stoom en/of warm water. Stoom is water van 100 graden Celsius of warmer. Warm water heeft een temperatuur van minder dan 100 graden Celsius.

Energiedragers in fysieke eenheden

Een energiedrager is een product dat energie bevat, dit kan zijn in de vorm van een brandstof, warmte of kracht. De energiedragers waarvan geen fysieke eenheid bekend is, worden in de warmte-eenheid joule gepresenteerd.

Totaal energiedragers

Dit is een samentelling van de categorieën:
- Kool en koolproducten
- Aardoliegrondstoffen en aardolieproducten
- Aardgas
- Hernieuwbare energie
- Kernenergie
- Afval en andere energiedragers
- Elektriciteit
- Warmte.

Aardgas

Gas van natuurlijke oorsprong dat vooral bestaat uit methaan. Het ontstaat bij hetzelfde proces dat tot de vorming van aardolie leidt. Voor vervoer over lange afstanden per schip wordt aardgas vloeibaar gemaakt.

Hernieuwbare energie

Energie opgewekt uit wind, waterkracht, zon, aarde, bodem, buitenluchtwarmte en biomassa en komt uit bronnen die steeds opnieuw worden aangevuld. Fossiele energie en kernenergie vallen daarom niet onder hernieuwbare energie.

Deze definitie van hernieuwbare energie volgt de Energy Statistics Manual van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) en Eurostat. Ook worden definities volgens andere methoden gebruikt: namelijk de bruto eindverbruikmethode uit de EU-Richtlijn Hernieuwbare Energie en de substitutiemethode uit het nationale Protocol Monitoring Hernieuwbare Energie. Afhankelijk van de methode kunnen ondiepe bodemenergie, buitenluchtwarmte en warmte uit net gemolken melk al dan niet onder de noemer hernieuwbare energie vallen.

Totaal hernieuwbare energie

Dit is een samentelling van de categorieën:
- Windenergie
- Waterkracht
- Zonne-energie
- Aardwarmte
- Biomassa.

Windenergie

Energie, opgewekt met een windmolen of windturbine. Windmolens staan op land of in binnenwater of op zee. Windmolens in binnenwateren worden gerekend bij windenergie op land.

Waterkracht

Energie, opgewekt met behulp van vallend of stromend water.

Zonne-energie

Zonnestraling gebruikt voor de productie van warm water of elektriciteit door zonnecollectoren of zonnecellen. Passieve zonne-energie voor de verwarming van gebouwen of kassen wordt niet meegenomen.

Aardwarmte

Warmte afkomstig van processen in het binnenste van de aarde. Aardwarmte staat ook bekend als geothermische energie.

Kernenergie

Energie die vrijkomt bij splitsing of fusie van atoomkernen. Door verhitting van water wordt deze energie omgezet in stoom onder hoge druk. Vervolgens kan met deze stoom elektriciteit worden opgewekt met behulp van een stoomturbine.

Afval en andere energiedragers

Energie niet afkomstig uit fossiele, hernieuwbare of nucleaire energiedragers.
Hieronder vallen:
- Het niet-biogene deel (het deel dat niet van planten en dieren afkomstig is) van huishoudelijk en industrieel afval dat is gebruikt voor productie van energie
- Elektriciteit opgewekt door het uitzetten van gas in gasexpansieturbines
- Warmte die vrijkomt bij chemische reacties
- Energie die afkomstig is van een diepte van minder dan 500 m (bodemenergie boven deze diepte is grotendeels afkomstig van uitwisseling van energie met de atmosfeer op seizoensbasis, ondiepe bodemenergie staat ook bekend als warmte/koudeopslag)
- Warmte uit de buitenlucht (deze wordt benut voor verwarming van woningen en utiliteitsgebouwen door gebruik te maken van een warmtepomp)
- Warmte uit net gemolken melk.

Elektriciteit

Stroom van elektronen die wordt gebruikt om bijvoorbeeld lampen te laten branden of wasmachines te laten draaien. Elektronen zijn elementaire deeltjes in een atoom met een negatieve lading, die door een spanningsverschil gaan stromen.

Warmte

Energie in de vorm van stoom en/of warm water. Stoom is water van 100 graden Celsius of warmer. Warm water heeft een temperatuur van minder dan 100 graden Celsius.