Gemeenteraadsverkiezingen; gemeenten betrokken bij herindelingen, 2000-2002

Tabeltoelichting

Toelichting onderwerpen

Kiesgerechtigden, opkomst en stemmen

Kiesgerechtigden:
Volgens de grondwet mag iedere Nederlander kiezen en gekozen worden. Het
begrip 'Nederlander' wordt uitgelegd als 'Nederlands staatsburger'.
Kiesrecht is dus gebonden aan staatsburgerschap, in tegenstelling tot
veel andere grondrechten. Toch mogen niet alle Nederlandse staatsburgers
stemmen. Want bij wet zijn uitgezonderd de Nederlanders:
- die op de dag van stemming jonger dan 18 jaar zijn;
- die van het kiesrecht zijn ontzet bij een rechterlijke uitspraak;
- die op grond van een rechterlijke uitspraak wegens een geestelijke
stoornis onbekwaam zijn rechtshandelingen te verrichten.
Nederlanders die niet in Nederland wonen hebben wel stemrecht voor de
Europese en Tweede Kamerverkiezingen.
Anders dan bij verkiezingen voor de Tweede Kamer of de Provinciale Staten,
waaraan alleen meerderjarige Nederlanders kunnen meedoen, zijn voor de
verkiezingen van de gemeenteraden in principe alle inwoners van 18 jaar of
ouder in de gemeente kiesgerechtigd. Voor de niet-Nederlandse inwoners van
buiten de Europese Unie geldt dat zij op de dag van de kandidaatstelling
ten minste vijf jaar onafgebroken (legaal) in Nederland verblijven.
Opkomst:
Uitgebrachte stemmen per honderd kiesgerechtigden.

Kiesgerechtigden

Opkomst

Totaal stemmen

Totaal geldige, ongeldige en blanco stemmen.
Geldige stemmen:
Stemmen uitgebracht door kiesgerechtigde personen.
Ongeldige stemmen:
Een stem(biljet) is ongeldig wanneer:
a. er andere stembiljetten zijn gebruikt dan de stembiljetten die zijn
toegestaan door de Kieswet;
b. onduidelijk is op welke kandidaat een kiezer zijn stem heeft
uitgebracht;
c. er bijvoegingen zijn geplaatst op een stembiljet waardoor de kiezer
kan worden geïdentificeerd.
Blanco stemmen:
In het stemlokaal bestaat de mogelijkheid blanco te stemmen. In het geval
een blanco stem wordt uitgebracht wordt deze als een ongeldige stem
gezien.
Een blanco stem wordt wel meegenomen bij het bepalen van de opkomst (het
aantal mensen dat naar het stembureau is gekomen om te stemmen), maar niet
bij de berekening van de uitslag en de kiesdeler / kiesdrempel. Daarvoor
worden uitsluitend de geldige (alle stemmen minus de ongeldige en de
blanco stemmen) stemmen geteld.
Het uitbrengen van een blanco stem heeft evenals het niet-stemmen, geen
enkele invloed op de zetelverdeling. Dat een niet-uitgebrachte stem naar
de grootste partij gaat, is dus een misvatting.
(bron: Kiesraad)

Geldige stemmen

Geldige stemmen:
Stemmen uitgebracht door kiesgerechtigde personen.

Gemeenteraadsleden per politieke groe...

Benoemde gemeenteraadsleden naar geslacht en politieke groepering.
Gemeenteraad:
Een groep van gekozen volksvertegenwoordigers binnen een gemeente.
Hij controleert het gemeentebestuur (college van burgemeester en
wethouders).
Het aantal gemeenteraadsleden in een gemeente ligt tussen 9 en 45,
afhankelijk van het aantal inwoners (Gemeentewet, artikel 8). De nieuwe
gemeenteraad kiest de wethouders voor een nieuw college. Het aantal
bedraagt maximaal twintig procent van het aantal raadsleden, met een
minimum van twee (art. 36 van de Gemeentewet).
Politieke groeperingen:
Bij gemeenteraadsverkiezingen doet zich het verschijnsel voor dat,
behalve de landelijk bekende politieke groeperingen, verschillende lokale
groepen aan de verkiezing deelnemen. In dit verband wordt onder landelijk
bekende groeperingen verstaan politieke groeperingen die afzonderlijk, dus
niet in combinatie, aan de verkiezing deelnemen en ten tijde van de
kandidaatstelling bij de Kiesraad waren geregistreerd.
De landelijke partijen worden, voor zover zij bij voorgaande
gemeenteraadsverkiezingen steeds enkele tienduizenden stemmen of meer
behaalden, afzonderlijk genoemd. De overige landelijke groeperingen
worden gerubriceerd onder 'Overige'.
Onder lokale groepering wordt verstaan alle (combinaties van)
groeperingen welke niet tot de hierboven genoemde landelijk bekende
groeperingen gerekend kunnen worden. Om praktische redenen is er van
afgezien gedetailleerde informatie te verstrekken over het aantal en de
omvang van de lokale groeperingen, temeer omdat gelijknamige groepen of
combinaties daarvan in verschillende gemeenten lang niet altijd dezelfde
doeleinden nastreven. Niettemin is getracht de op de lokale partijen
uitgebrachte geldige stemmen zoveel mogelijk eenduidig te rubriceren.
Daartoe zijn de lokale groepen in enkele rubrieken ondergebracht, gelet op
de aard en de strekking van deze groepen:
- Lokale confessionele groepering:
een gecombineerde lijst waarbij minimaal één van de groeperingen een
algemeen bekende confessionele groepering (groepering die verbonden is
met een bepaalde godsdienst zoals CDA, SGP, ChristenUnie) is of
een anderszins duidelijk confessionele combinatie dan wel groepering.
- Lokale progressieve groepering:
een gecombineerde lijst waarbij minimaal één van de groeperingen een
algemeen bekende progressieve groepering (een groepering die een
hervorming
van de maatschappij nastreeft zoals de PvdA, D66, GroenLinks en SP) is;
een anderszins duidelijk progressieve combinatie dan wel groepering.
- Lokale onafhankelijke groepering:
een lokale groepering of een combinatie van landelijke en / of
plaatselijke groeperingen die niet tot één van de bovengenoemde
categorieën kan worden gerekend.
Met behulp van deze indeling kunnen de diverse gemeentelijke resultaten
onderling en in de tijd worden vergeleken. Dit neemt niet weg dat in een
aantal gevallen de toedeling aan een van de hier genoemde groepen
enigszins willekeurig was. Bij de interpretatie van de cijfers dient men
hiermee rekening te houden.

Mannen en vrouwen

Totaal gemeenteraadsleden

Mannen

Totaal gemeenteraadsleden

Vrouwen

Totaal gemeenteraadsleden