Mestproductie en mineralenuitscheiding; diercategorie, regio, 1994 - 2009

Mestproductie en mineralenuitscheiding; diercategorie, regio, 1994 - 2009

Regio's Perioden Mestproductie Gehele veestapel Totaal dunne mest (1000 kg) Mestproductie Gehele veestapel Totaal vaste mest (1000 kg) Mestproductie Gehele veestapel Weidemest (1000 kg) Mineralenuitscheiding Gehele veestapel Stikstofuitscheiding (1000 kg) Mineralenuitscheiding Gehele veestapel Fosfaatuitscheiding (1000 kg) Mineralenuitscheiding Gehele veestapel Kali-uitscheiding (1000 kg) Gasvormige stikstofverliezen Gasvormige verliezen in stal en opslag Gehele veestapel Totaal gasvormige stikstofverliezen (1000 kg) Gasvormige stikstofverliezen Gasvormige verliezen in stal en opslag Gehele veestapel Ammoniak (N) (1000 kg) Gasvormige stikstofverliezen Gasvormige verliezen in stal en opslag Gehele veestapel Overige stikstofverliezen (N) (1000 kg) Veestapel Paarden en pony's (aantal) Veestapel Konijnen, nertsen, vossen (moederdieren) (aantal)
Nederland 2009 69.406.080 3.292.413 10.671.261 484.249 174.831 517.906 66.545 53.278 13.267 144.924 910.701
Noord-Nederland 2009 16.690.201 583.667 3.281.960 107.606 35.359 133.655 12.058 9.331 2.727 28.922 25.988
Oost-Nederland 2009 23.881.186 1.110.779 3.157.572 158.696 57.744 167.461 22.523 17.927 4.596 44.486 184.840
West-Nederland 2009 10.819.366 469.989 2.447.555 68.223 22.524 88.463 7.539 5.724 1.815 34.458 61.624
Zuid-Nederland 2009 18.015.326 1.127.977 1.784.175 149.723 59.203 128.327 24.424 20.295 4.129 37.058 638.249
Groningen (provincie) 2009 3.437.136 140.481 708.280 23.581 7.850 28.693 2.710 2.106 604 5.909 3.170
Friesland 2009 9.485.083 255.249 1.974.386 59.641 19.132 77.606 6.292 4.840 1.452 13.787 18.031
Drenthe 2009 3.767.982 187.937 599.294 24.383 8.377 27.356 3.056 2.386 671 9.226 4.787
Overijssel 2009 10.771.358 377.547 1.422.151 68.219 24.104 74.018 9.367 7.509 1.858 15.757 19.635
Flevoland 2009 1.065.794 60.323 150.187 7.237 2.606 7.695 1.007 761 247 1.866 8.050
Gelderland 2009 12.044.034 672.910 1.585.234 83.241 31.034 85.748 12.149 9.658 2.491 26.863 157.155
Utrecht (provincie) 2009 3.369.392 126.033 642.963 21.779 7.436 26.876 2.592 2.009 583 7.010 6.830
Noord-Holland 2009 2.961.512 129.078 781.373 18.181 5.784 25.025 1.822 1.343 479 10.758 -
Zuid-Holland 2009 3.633.531 141.513 826.988 22.230 7.177 29.702 2.335 1.771 563 13.129 24.234
Zeeland 2009 854.930 73.366 196.231 6.033 2.126 6.860 790 601 190 3.561 30.560
Noord-Brabant 2009 14.131.779 721.939 1.372.097 111.357 43.181 98.188 17.905 15.012 2.893 26.013 486.998
Limburg 2009 3.883.548 406.039 412.078 38.367 16.023 30.139 6.519 5.283 1.236 11.045 151.251
Concentratiegebied Oost 2009 17.717.744 810.635 2.240.068 119.605 43.913 124.315 17.186 13.798 3.387 32.654 118.573
Concentratiegebied Zuid 2009 15.757.299 980.894 1.402.418 134.653 53.924 111.575 22.425 18.749 3.677 29.322 627.339
Niet-concentratiegebied 2009 35.931.037 1.500.884 7.028.775 229.991 76.993 282.016 26.934 20.731 6.203 82.948 164.789
Eems (stroomgebieddistrict) 2009 2.367.446 126.073 441.156 17.084 5.785 19.376 2.071 1.625 446 5.263 26
Rijn-Noord (stroomgebieddistrict) 2009 11.573.738 327.720 2.414.374 72.807 23.429 94.515 7.736 5.940 1.796 17.951 21.201
Rijn-Oost (stroomgebieddistrict) 2009 18.968.734 687.488 2.566.516 120.506 42.598 130.947 16.315 13.076 3.239 31.439 45.476
Rijn-Midden (stroomgebieddistrict) 2009 6.127.710 431.882 761.113 45.366 17.394 45.355 6.900 5.417 1.483 13.296 94.026
Rijn-West (stroomgebieddistrict) 2009 11.663.999 523.266 2.531.753 73.590 24.566 93.575 8.402 6.390 2.012 36.350 69.238
Maas (stroomgebieddistrict) 2009 17.745.880 1.111.252 1.741.999 148.032 58.626 126.450 24.213 20.140 4.073 36.400 650.174
Schelde (stroomgebieddistrict) 2009 958.573 84.731 214.350 6.864 2.432 7.687 908 690 218 4.225 30.560
Bouwhoek en Hogeland (lgr) 2009 2.111.301 80.059 477.696 14.221 4.596 17.910 1.514 1.171 343 3.085 436
Veenkoloniën en Oldambt (lgr) 2009 2.728.582 167.877 463.459 20.604 7.188 21.834 2.654 2.108 546 6.199 1.174
Noordelijk weidegebied (lgr) 2009 13.953.344 384.291 2.668.443 84.321 27.402 108.253 9.257 7.109 2.148 21.329 27.483
Oostelijk veehouderijgebied (lgr) 2009 15.437.870 576.975 2.010.205 99.851 35.764 106.159 13.907 11.208 2.699 26.972 57.352
Centraal veehouderijgebied (lgr) 2009 4.102.252 335.900 448.440 32.494 12.903 30.653 5.226 4.140 1.086 8.591 83.326
IJsselmeerpolders (lgr) 2009 1.235.322 64.096 186.395 8.296 2.941 9.083 1.115 844 271 2.061 8.050
Westelijk Holland (lgr) 2009 2.725.441 133.842 704.469 16.997 5.484 22.961 1.760 1.307 453 13.996 1.519
Waterland en Droogmakerijen (lgr) 2009 991.961 42.534 268.837 5.928 1.863 8.386 570 416 154 2.901 -
Hollands/Utrechts weidegebied (lgr) 2009 4.504.521 125.006 933.304 27.038 8.748 35.913 2.864 2.204 660 8.515 10.790
Rivierengebied (lgr) 2009 2.943.206 180.736 523.715 19.754 6.969 22.450 2.617 2.002 615 9.420 49.472
Zuidwestelijk akkerbouwgebied (lgr) 2009 1.499.098 120.597 340.485 10.560 3.684 12.142 1.371 1.048 323 6.772 50.085
Zuidwest Brabant (lgr) 2009 1.093.261 65.554 154.863 7.684 2.804 7.901 1.068 855 214 3.894 -
Zuidelijk veehouderijgebied (lgr) 2009 15.489.344 963.674 1.361.590 132.838 53.247 109.634 22.178 18.552 3.626 28.198 619.014
Zuid-Limburg (lgr) 2009 590.579 51.272 129.361 3.663 1.237 4.628 444 315 129 2.991 2.000
De Marne (lbg) 2009 136.620 4.431 30.328 860 277 1.140 89 66 23 239 -
Centraal weidegebied in Groningen (lbg) 2009 1.124.845 25.284 240.286 6.678 2.104 9.096 663 501 162 1.396 -
Oostelijke bouwstreek in Groningen (lbg) 2009 857.092 42.266 167.009 6.485 2.207 7.313 798 633 165 1.208 -
Westerwolde en Groninger Veenkol. (lbg) 2009 337.119 27.162 56.205 2.982 1.063 2.941 400 323 77 815 -
Groninger zuidelijk Westerkwartier (lbg) 2009 624.880 28.448 135.377 4.170 1.413 5.206 496 380 116 1.880 3.170
Oostelijk Hogeland (lbg) 2009 356.581 12.891 79.075 2.407 785 2.997 264 204 60 371 -
Noordelijk Friesland (lbg) 2009 1.618.100 62.738 368.294 10.954 3.534 13.773 1.161 901 260 2.475 436
Weidestreek in Friesland (lbg) 2009 4.119.161 69.560 825.375 24.488 7.739 32.922 2.466 1.888 577 4.690 595
De Wouden (lbg) 2009 3.643.657 117.382 750.530 23.575 7.663 30.019 2.607 2.009 598 5.971 17.000
Eilanden (lbg) 2009 104.165 5.569 30.187 624 196 893 59 42 17 651 -
Weidegebied van het Noorderveld (lbg) 2009 292.761 13.284 47.221 1.773 583 2.099 212 161 51 947 -
Smilde & Centraal zandgeb. Drenthe (lbg) 2009 884.272 50.385 141.648 6.060 2.123 6.593 780 605 174 1.813 1.174
Zuidwestelijk weidegeb. in Drenthe (lbg) 2009 1.151.941 49.995 195.602 6.857 2.312 8.260 818 625 192 2.731 3.613
Zuidelijk zandgebied in Drenthe (lbg) 2009 788.909 26.210 116.226 4.617 1.565 5.417 571 447 124 1.372 -
Drentse Veenkoloniën en Hondsrug (lbg) 2009 650.099 48.064 98.597 5.077 1.795 4.987 676 547 129 2.363 -
Weidegebied in Overijssel (lbg) 2009 2.891.934 74.770 443.864 16.157 5.392 19.758 1.937 1.502 435 3.063 3.105
Noordoost Overijssel (lbg) 2009 1.444.926 72.939 174.852 10.418 3.850 10.325 1.563 1.259 304 2.297 6.997
Twente (lbg) 2009 4.526.250 162.370 561.263 29.537 10.569 30.962 4.242 3.429 813 7.470 8.472
Salland (lbg) 2009 1.908.248 67.468 242.173 12.107 4.293 12.973 1.625 1.319 306 2.927 1.061
Noordoostelijke Polder (lbg) 2009 316.323 19.881 46.393 2.411 917 2.347 332 262 70 496 3.000
Zuidelijke IJsselmeerpolders (lbg) 2009 749.471 40.441 103.795 4.826 1.689 5.348 676 499 177 1.370 5.050
Oostelijke Veluwe (lbg) 2009 960.534 83.699 148.808 6.545 2.402 7.184 991 733 258 3.211 5.666
IJsselstreek (lbg) 2009 698.809 21.594 104.715 3.928 1.316 4.791 482 378 103 1.417 9.437
Zuidelijk Gelderland (lbg) 2009 1.002.698 67.391 159.968 6.996 2.621 7.331 1.012 789 223 3.487 17.142
Oostelijke Betuwe en Nijmegen (lbg) 2009 92.731 8.657 17.176 722 272 725 111 89 22 646 3.958
Veluwezoom en Betuwe (lbg) 2009 1.277.113 87.813 223.184 8.764 3.153 9.643 1.191 910 280 4.520 32.749
Bommelerwaard (lbg) 2009 328.761 23.357 57.959 2.291 812 2.516 317 240 77 1.114 -
Westelijke Veluwe (lbg) 2009 2.615.358 221.395 222.415 21.747 8.908 19.198 3.632 2.930 702 4.466 73.960
Achterhoek (lbg) 2009 5.068.030 159.004 651.009 32.247 11.549 34.359 4.413 3.588 825 8.002 14.243
Kromme Rijn-streek en Heuvelrug (lbg) 2009 616.114 27.691 112.860 4.108 1.438 4.897 527 404 123 1.351 3.130
Westelijk weidegebied in Utrecht (lbg) 2009 1.820.401 49.669 364.060 10.982 3.597 14.382 1.198 931 268 2.884 -
Centraal tuinbouwgebied in Utrecht (lbg) 2009 86.691 4.906 23.173 528 167 744 53 37 16 570 -
Eemland (lbg) 2009 319.828 12.961 65.653 1.959 641 2.581 211 159 52 1.291 -
Zandgebied in Utrecht (lbg) 2009 526.359 30.806 77.217 4.202 1.593 4.271 603 477 125 914 3.700
Wieringen en Wieringermeer (lbg) 2009 169.528 3.773 36.208 1.060 335 1.388 107 83 24 195 -
Haarlemmermeer (lbg) 2009 30.381 5.346 10.390 254 86 311 28 20 9 674 -
Amstelland en Aalsmeer (lbg) 2009 49.843 4.742 13.935 318 103 441 33 23 10 713 -
Texel en Land van Zijpe (lbg) 2009 394.177 16.849 119.984 2.374 749 3.353 224 165 59 1.495 -
West-Friesland en omgeving (lbg) 2009 985.376 33.070 236.832 6.143 1.976 8.188 650 490 160 2.153 -
Waterland en N. -Holl. Droogmak. (lbg) 2009 991.961 42.534 268.837 5.928 1.863 8.386 570 416 154 2.901 -
't Gein en Gooiland (lbg) 2009 218.018 13.363 58.293 1.344 428 1.880 135 96 39 1.192 -
Kennemerland (lbg) 2009 122.229 9.400 36.894 760 242 1.077 75 52 23 1.435 -
Voorne-Putten en Hoeksche Waard (lbg) 2009 222.224 18.719 68.568 1.462 471 2.002 152 107 45 1.913 -
Rotterdam en omgeving (lbg) 2009 37.126 6.833 15.463 263 87 371 27 17 10 1.229 25
Goeree-Overflakkee (lbg) 2009 121.597 9.346 26.689 868 298 1.040 114 88 26 542 11.925
Westelijk Rijnland (lbg) 2009 590.237 20.302 137.068 3.565 1.152 4.795 370 282 88 1.636 -
Boskoop en Rijneveld (lbg) 2009 128.797 5.155 29.863 798 253 1.068 79 61 19 406 -
Krimpenerwaard en Oostel. Rijnland (lbg) 2009 961.795 23.812 211.818 5.731 1.844 7.684 592 457 134 1.709 8.790
Alblasserwaard en Vijfherenland (lbg) 2009 1.184.480 25.201 233.479 7.022 2.237 9.386 728 561 167 1.439 2.000
Bollenstreek (lbg) 2009 108.185 7.607 28.926 660 211 929 66 47 19 928 -
Westland en ZH Droogmakerijen (lbg) 2009 279.091 24.538 75.114 1.861 624 2.427 207 151 56 3.327 1.494
Noordelijk Zeeland (lbg) 2009 205.914 12.525 42.081 1.349 470 1.537 175 136 39 825 9.653
Walcheren en Zuid-Beveland (lbg) 2009 303.713 31.099 76.573 2.327 860 2.544 306 230 76 1.717 13.400
Zeeuwsch-Vlaanderen (lbg) 2009 345.304 29.742 77.577 2.357 796 2.779 308 234 74 1.019 7.507
Noordwesthoek (lbg) 2009 225.790 13.959 34.130 1.732 635 1.674 259 211 48 476 7.600
Westelijke Langstraat (lbg) 2009 508.942 25.708 69.233 3.485 1.240 3.632 479 389 91 1.165 675
Biesbosch (lbg) 2009 74.556 5.208 14.866 465 154 566 56 41 15 280 -
Oostelijke Langstraat (lbg) 2009 541.796 28.312 89.364 3.340 1.126 3.924 418 321 97 1.219 9.635
Westelijke Zandgronden (lbg) 2009 655.089 39.375 93.711 4.606 1.684 4.731 644 511 133 2.611 -
Bron: CBS
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


De tabel 'Dierlijke mest; diercategorie, 1994-2009' bevat cijfers over de
mestproductie en de daarmee uitgescheiden hoeveelheid stikstof, fosfaat en
kali. Deze tabel is stopgezet en vervangen door de nieuwe tabel href="http://statline.cbs.nl/StatWeb/selection/?DM=SLNL&PA=80866NED"
>Dierlijke mest; diercategorie. In de nieuwe tabel zijn de gasvormige
stikstofverliezen voor alle jaren herberekend met de nieuwe
geharmoniseerde berekeningsmethodiek van de Commissie Deskundigen
Meststoffenwet.

Gegevens beschikbaar vanaf: 1994

Wijzigingen per 1 december 2010:
De definitieve cijfers over 2009 zijn toegevoegd.

Wanneer komen er nieuwe cijfers?
Tabel stopgezet per 18 februari 2011.

Toelichting onderwerpen

Mestproductie
De mestproductie is gedefinieerd als de hoeveelheid mest die na enkele
maanden bewaring aanwezig is in stalopslag en in opslag buiten de stal,
inclusief schoonmaakwater en vermorst drinkwater. Voor rundvee en schapen
komt daar nog de hoeveelheid mest bij die deze dieren produceren wanneer
ze in de wei lopen.
Gehele veestapel
De cijfers hebben betrekking op de mestproductie van de volgende
diersoorten:
- rundvee,
- schapen en geiten,
- paarden en pony's,
- vlees- en fokvarkens (incl. biggen),
- pluimvee (exclusief overig pluimvee: legeenden, ganzen, parelhoenders en
dergelijke),
- konijnen, nertsen en vossen.
De mestproductie van de navolgende, wel in de Landbouwtelling getelde
diersoorten, is niet in de cijfers opgenomen:
- overig pluimvee (legeenden, ganzen, parelhoenders en dergelijke),
- overige edelpelsdieren.
Totaal dunne mest
Als dunne mest worden beschouwd: alle rundveemest (uitgezonderd de
mestproductie in de stal van vleeskoeien), de weidemest van schapen,
paarden en pony's, alle varkensmest en de mest van leghennen in een
stalsysteem met dunne mest.
Totaal vaste mest
De stalmest van vleeskoeien, schapen, geiten, paarden en pony's, de
pluimveemest in stalsystemen met vaste mest en de mest van konijnen en
pelsdieren.
Weidemest
De mestproductie van rundvee, schapen, paarden en pony's in de wei.
Mineralenuitscheiding
De hoeveelheid uitgescheiden mineralen stikstof, fosfaat en
kali.
De mineralenuitscheiding van diersoorten die in deze tabel niet onder
"omvang veestapel" zijn begrepen, is voor een deel wel en voor een deel
niet in deze tabel opgenomen; zie de toelichtingen ter plaatse.
Gehele veestapel
De cijfers hebben betrekking op de uitscheiding van mineralen door de
volgende diersoorten:
- rundvee,
- schapen en geiten,
- paarden en pony's,
- vlees- en fokvarkens (incl. biggen),
- pluimvee (exclusief overig pluimvee: legeenden, ganzen, parelhoenders en
dergelijke),
- konijnen, nertsen en vossen.
De mineralenuitscheiding door de navolgende, wel in de Landbouwtelling
getelde diersoorten, is niet in de cijfers opgenomen:
- overig pluimvee (legeenden, ganzen, parelhoenders en dergelijke),
- overige edelpelsdieren.
Stikstofuitscheiding
De uitgescheiden hoeveelheid stikstof en stikstofverbindingen (als
N-totaal), dus inclusief de gasvormige stikstofverbindingen (NH3, N2,
NO, N2O) die vervluchtigen in de stal en tijdens opslag buiten de stal.
Fosfaatuitscheiding
De uitgescheiden hoeveelheid fosfaat (als P2O5). Er zijn bij fosfaat geen
gasvormige verliezen. De hoeveelheid uitgescheiden fosfaat is dus gelijk
aan de hoeveelheid fosfaat in de mest na bewaring en bij aanwending.
Kali-uitscheiding
De uitgescheiden hoeveelheid kali (als K2O). Er zijn bij kali geen
gasvormige verliezen. De hoeveelheid uitgescheiden kali is dus gelijk aan
de hoeveelheid kali in de mest na bewaring en bij aanwending.
Gasvormige stikstofverliezen
Vervluchtiging van ammoniak (NH3) en overige gasvormige
stikstofverbindingen (N2, NO, N2O) in de stal en tijdens mestopslag buiten
de stal en de vervluchtiging van ammoniak tijdens beweiding. De verliezen
in deze tabel worden uitgedrukt in stikstof (N).
De gasvormige stikstofverliezen uit stallen en mestopslagen, zoals die
voor de Milieubalans worden berekend, verschillen met de uitkomsten in
deze tabel. De Commissie van Deskundigen Meststoffenwet (CDM) streeft
ernaar in 2008 alle uitgangspunten voor de ammoniakberekeningen in een
protocol vast te leggen. Het CBS zal de berekening van de gasvormige
stikstofverliezen afstemmen met de uitgangspunten in dit protocol. De
resultaten in deze tabel zijn gebaseerd op vastgestelde factoren per dier
(Oenema et al. 2000; Groenestein et al. 2005). Verbeterde inzichten in
mesttype, staltype en emissiearme huisvesting zijn daarbij zoveel
mogelijk meegenomen. Herberekening van eerdere jaren heeft niet
plaatsgevonden.
Gasvormige verliezen in stal en opslag
De gasvormige stikstofverliezen in stallen en mestopslagen.
Gehele veestapel
De cijfers hebben betrekking op de gasvormige stikstofverliezen van de
volgende diersoorten:
- rundvee,
- schapen en geiten,
- paarden en pony's,
- vlees- en fokvarkens (incl. biggen),
- pluimvee (exclusief overig pluimvee: legeenden, ganzen, parelhoenders en
dergelijke),
- konijnen, nertsen en vossen.
De gasvormige stikstofverliezen door de navolgende, wel in de
Landbouwtelling getelde diersoorten, zijn niet in de cijfers opgenomen:
- overig pluimvee (legeenden, ganzen, parelhoenders en dergelijke),
- overige edelpelsdieren.
Totaal gasvormige stikstofverliezen
Totaal verlies van ammoniak (NH3) en overige gasvormige
stikstofverbindingen (N20, N2 en NO), uitgedrukt in stikstof (N).
Ammoniak (N)
Verlies van ammoniak (NH3), uitgedrukt in stikstof (N).
Overige stikstofverliezen (N)
Verlies van overige gasvormige stikstofverbindingen (N2O, N2 en NO),
uitgedrukt in stikstof (N).
Veestapel
De omvang van de veestapel heeft betrekking op een selectie van de dieren
die in de Landbouwtelling worden geteld. De cijfers in deze tabel omvatten
de volgende diersoorten:
- rundvee,
- schapen en geiten,
- paarden en pony's,
- vlees- en fokvarkens,
- pluimvee (kippen, slachteenden en kalkoenen; exclusief overig pluimvee:
legeenden, ganzen, parelhoenders en dergelijke),
- moederdieren van konijnen, nertsen en vossen.
Paarden en pony's
Uitsluitend de op geregistreerde landbouwbedrijven voorkomende paarden
en pony's.
Konijnen, nertsen, vossen (moederdieren)
Moederdieren van konijnen, nertsen en vossen.