Lagere overheid; balans per overheidslaag, sector overheid, 1998 - 2003
Overheidslaag | Perioden | Activa Activa totaal (mld euro) | Activa Immateriële vaste activa (mld euro) | Activa Materiële vaste activa (mld euro) | Activa Lease activa (mld euro) | Activa Verstrekte langlopende leningen Aan overheden (mld euro) | Activa Verstrekte langlopende leningen Aan woningcorporaties (mld euro) | Activa Verstrekte langlopende leningen Aan overige instellingen (mld euro) | Activa Deelnemingen Eigen dienstonderdeel/andere sector (mld euro) | Activa Deelnemingen Privaatrechtelijke ondernemingen (mld euro) | Activa Deelnemingen Deelnemingen Cross Border Lease (mld euro) | Activa Geactiveerde tekorten (mld euro) | Activa Voorraden (mld euro) | Activa Rekening Courant Op eigen dienst, andere sector (mld euro) | Activa Rekening Courant Op derden, niet financiële instelling (mld euro) | Activa Kasgeldleningen (mld euro) | Activa Liquide middelen (mld euro) | Activa Overige vorderingen (mld euro) | Passiva Passiva totaal (mld euro) | Passiva Eigen Vermogen Algemene reserve + saldo (mld euro) | Passiva Eigen Vermogen Bestemmingsreserve (mld euro) | Passiva Voorzieningen (mld euro) | Passiva Langlopende schulden o/g (mld euro) | Passiva Langlopende schulden Rijk (mld euro) | Passiva Leaseverplichtingen (mld euro) | Passiva Verplichtingen Cross Border Lease (mld euro) | Passiva Rekening courant Bij eigen dienst, andere sector (mld euro) | Passiva Rekening courant Bij derden, niet financiële instelling (mld euro) | Passiva Rekening courant Bij financiële instellingen (mld euro) | Passiva Belegde reserves, eigen bedrijfsmatige (mld euro) | Passiva Kasgeldleningen (mld euro) | Passiva Overige schulden (mld euro) |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Totaal lagere overheid | 1998 | 75,3 | 1,5 | 29,0 | 0,7 | 0,0 | 15,0 | 6,1 | 1,3 | 3,8 | 1,6 | 0,2 | 2,7 | 0,1 | 0,2 | 1,4 | 3,5 | 8,3 | 75,3 | 5,7 | 13,9 | 4,3 | 35,4 | 0,4 | 0,4 | 1,6 | 0,0 | 0,2 | 1,6 | 0,6 | 1,9 | 9,8 |
Totaal lagere overheid | 1999 | 78,0 | 1,5 | 30,0 | 0,8 | 0,0 | 14,1 | 6,6 | 3,4 | 1,7 | 1,9 | 0,2 | 3,1 | 0,1 | 0,2 | 1,5 | 4,0 | 8,8 | 78,0 | 6,1 | 15,6 | 5,3 | 33,9 | 0,4 | 0,4 | 1,9 | 0,1 | 0,2 | 1,6 | 0,6 | 2,1 | 10,5 |
Totaal lagere overheid | 2000 | 82,2 | 1,5 | 31,2 | 0,9 | 0,0 | 13,2 | 7,9 | 3,5 | 1,8 | 2,1 | 0,2 | 4,2 | 0,0 | 0,3 | 1,9 | 4,7 | 8,7 | 82,2 | 7,9 | 18,9 | 5,8 | 32,7 | 0,6 | 0,5 | 2,1 | 0,1 | 0,1 | 1,3 | 0,7 | 1,2 | 10,9 |
Totaal lagere overheid | 2001 | 84,5 | 1,6 | 32,8 | 0,9 | 0,1 | 12,3 | 7,3 | 3,7 | 1,9 | 2,2 | 0,2 | 5,6 | 0,0 | 0,3 | 1,3 | 4,8 | 9,6 | 84,5 | 7,9 | 21,1 | 5,6 | 32,1 | 0,4 | 0,4 | 2,2 | 0,3 | 0,2 | 1,2 | 0,6 | 1,2 | 11,7 |
Totaal lagere overheid | 2002 | 87,0 | 1,7 | 34,9 | 0,9 | 0,0 | 11,2 | 7,3 | 3,7 | 1,9 | 1,9 | 0,3 | 7,2 | 0,0 | 0,4 | 0,8 | 4,4 | 10,4 | 87,0 | 7,7 | 22,5 | 6,1 | 31,9 | 0,5 | 0,5 | 1,9 | 0,2 | 0,2 | 1,6 | 0,9 | 1,7 | 11,7 |
Totaal lagere overheid | 2003 | 89,5 | 1,7 | 36,6 | 0,9 | 0,0 | 9,7 | 6,8 | 3,6 | 1,9 | 1,7 | 0,2 | 8,6 | 0,1 | 0,3 | 0,6 | 5,6 | 11,0 | 89,5 | 8,0 | 23,5 | 7,6 | 32,2 | 0,5 | 0,5 | 1,7 | 0,1 | 0,4 | 1,8 | 0,9 | 1,5 | 11,3 |
Gemeenten | 1998 | 60,9 | 1,1 | 23,0 | - | - | 15,0 | 5,3 | 1,2 | 3,3 | - | 0,2 | 2,6 | 0,1 | 0,1 | 1,0 | 2,0 | 6,1 | 60,9 | 4,6 | 11,7 | 3,1 | 30,9 | 0,4 | - | - | 0,0 | 0,1 | 1,2 | 0,6 | 1,4 | 7,3 |
Gemeenten | 1999 | 62,2 | 1,1 | 24,0 | - | - | 14,1 | 5,6 | 3,3 | 1,2 | - | 0,2 | 3,0 | 0,1 | 0,1 | 0,8 | 2,1 | 6,5 | 62,2 | 4,9 | 13,2 | 3,6 | 29,5 | 0,4 | - | - | 0,1 | 0,1 | 1,1 | 0,6 | 1,3 | 7,9 |
Gemeenten | 2000 | 65,1 | 1,0 | 25,1 | - | - | 13,2 | 6,5 | 3,5 | 1,3 | - | 0,2 | 4,1 | 0,0 | 0,2 | 1,3 | 2,4 | 6,2 | 65,1 | 6,3 | 16,0 | 4,0 | 28,0 | 0,6 | - | - | 0,1 | 0,1 | 1,0 | 0,7 | 0,7 | 8,2 |
Gemeenten | 2001 | 67,6 | 1,0 | 26,5 | - | - | 12,3 | 6,3 | 3,7 | 1,3 | - | 0,2 | 5,5 | 0,0 | 0,2 | 0,9 | 2,2 | 7,5 | 67,6 | 6,3 | 17,6 | 4,3 | 27,4 | 0,4 | - | - | 0,3 | 0,1 | 0,9 | 0,6 | 1,0 | 9,2 |
Gemeenten | 2002 | 69,8 | 1,1 | 28,3 | - | - | 11,2 | 6,2 | 3,7 | 1,2 | - | 0,3 | 7,2 | 0,0 | 0,2 | 0,5 | 2,0 | 7,9 | 69,8 | 6,0 | 18,7 | 4,8 | 27,3 | 0,5 | - | - | 0,2 | 0,1 | 1,3 | 0,8 | 1,7 | 8,9 |
Gemeenten | 2003 | 71,8 | 1,0 | 30,0 | - | 0,0 | 9,7 | 5,5 | 3,6 | 1,2 | - | 0,1 | 8,6 | 0,0 | 0,1 | 0,3 | 3,0 | 8,6 | 71,8 | 5,9 | 19,5 | 6,2 | 27,5 | 0,5 | - | - | 0,1 | 0,2 | 1,5 | 0,8 | 1,4 | 8,5 |
Provincies | 1998 | 4,0 | 0,3 | 1,6 | - | - | - | 0,4 | 0,1 | 0,2 | - | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,4 | 0,7 | 0,3 | 4,0 | 0,6 | 1,2 | 0,1 | 0,8 | - | - | - | - | 0,1 | 0,0 | 0,0 | 0,3 | 0,7 |
Provincies | 1999 | 5,0 | 0,3 | 1,6 | - | - | - | 0,5 | 0,0 | 0,2 | - | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,7 | 1,0 | 0,6 | 5,0 | 0,8 | 1,3 | 0,5 | 0,8 | - | - | - | - | 0,1 | 0,0 | 0,0 | 0,7 | 0,9 |
Provincies | 2000 | 5,4 | 0,4 | 1,5 | - | - | - | 0,9 | 0,0 | 0,2 | - | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,6 | 1,2 | 0,5 | 5,4 | 1,2 | 1,4 | 0,6 | 0,9 | - | - | - | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,3 | 0,9 |
Provincies | 2001 | 5,1 | 0,4 | 1,6 | - | - | - | 0,7 | 0,0 | 0,2 | - | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,4 | 1,3 | 0,6 | 5,1 | 1,1 | 1,8 | 0,4 | 0,7 | - | - | - | - | 0,1 | - | 0,0 | 0,1 | 0,9 |
Provincies | 2002 | 5,2 | 0,5 | 1,6 | - | - | - | 0,9 | 0,0 | 0,2 | - | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,3 | 1,0 | 0,7 | 5,2 | 1,1 | 2,0 | 0,4 | 0,6 | - | - | - | - | 0,1 | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 1,0 |
Provincies | 2003 | 5,7 | 0,6 | 1,6 | - | 0,0 | 0,0 | 1,1 | 0,0 | 0,3 | - | - | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,3 | 1,2 | 0,7 | 5,7 | 1,4 | 2,2 | 0,3 | 0,5 | - | - | - | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 1,0 |
Waterschappen | 1998 | 6,5 | 0,1 | 3,3 | 0,7 | 0,0 | - | 0,0 | - | 0,2 | 1,6 | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,5 | 6,5 | 0,3 | 0,5 | 0,3 | 2,8 | - | 0,4 | 1,6 | - | 0,0 | 0,2 | - | - | 0,4 |
Waterschappen | 1999 | 6,9 | 0,1 | 3,4 | 0,8 | 0,0 | - | 0,0 | - | 0,2 | 1,9 | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,4 | 6,9 | 0,3 | 0,5 | 0,4 | 2,8 | - | 0,4 | 1,9 | - | 0,0 | 0,3 | - | 0,0 | 0,4 |
Waterschappen | 2000 | 7,5 | 0,1 | 3,6 | 0,9 | 0,0 | - | 0,0 | - | 0,2 | 2,1 | - | 0,0 | - | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,5 | 7,5 | 0,3 | 0,5 | 0,4 | 3,1 | - | 0,5 | 2,1 | - | - | 0,2 | - | 0,0 | 0,5 |
Waterschappen | 2001 | 7,6 | 0,1 | 3,8 | 0,9 | 0,0 | - | 0,0 | - | 0,2 | 2,2 | - | 0,0 | - | - | 0,0 | 0,1 | 0,4 | 7,6 | 0,3 | 0,6 | 0,3 | 3,2 | - | 0,4 | 2,2 | - | 0,0 | 0,2 | - | 0,0 | 0,4 |
Waterschappen | 2002 | 7,6 | 0,1 | 3,9 | 0,9 | 0,0 | - | 0,0 | - | 0,2 | 1,9 | - | 0,0 | - | 0,0 | - | 0,1 | 0,4 | 7,6 | 0,3 | 0,6 | 0,3 | 3,3 | - | 0,5 | 1,9 | - | 0,0 | 0,2 | - | 0,0 | 0,4 |
Waterschappen | 2003 | 7,6 | 0,1 | 4,1 | 0,9 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,2 | 1,7 | - | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,4 | 7,6 | 0,3 | 0,6 | 0,3 | 3,5 | - | 0,5 | 1,7 | 0,0 | 0,0 | 0,2 | 0,0 | 0,0 | 0,5 |
Gemeenschappelijke Regelingen | 1998 | 3,9 | 0,0 | 1,1 | - | 0,0 | - | 0,3 | - | 0,1 | - | 0,0 | 0,2 | - | 0,1 | 0,0 | 0,7 | 1,4 | 3,9 | 0,2 | 0,5 | 0,7 | 0,9 | - | - | - | - | 0,0 | 0,2 | - | 0,1 | 1,4 |
Gemeenschappelijke Regelingen | 1999 | 3,9 | 0,0 | 1,0 | - | 0,0 | 0,0 | 0,5 | - | 0,1 | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 0,8 | 1,3 | 3,9 | 0,2 | 0,7 | 0,8 | 0,8 | - | - | - | - | 0,0 | 0,1 | - | 0,1 | 1,2 |
Gemeenschappelijke Regelingen | 2000 | 4,3 | 0,0 | 1,0 | - | - | 0,0 | 0,5 | - | 0,1 | - | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 1,0 | 1,4 | 4,3 | 0,2 | 1,0 | 0,9 | 0,7 | 0,0 | - | - | 0,0 | 0,0 | 0,1 | - | 0,1 | 1,3 |
Gemeenschappelijke Regelingen | 2001 | 4,1 | 0,0 | 0,9 | - | 0,0 | - | 0,2 | 0,0 | 0,2 | - | 0,0 | 0,1 | - | 0,1 | 0,0 | 1,3 | 1,1 | 4,1 | 0,2 | 1,2 | 0,6 | 0,7 | - | - | - | - | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 0,1 | 1,2 |
Gemeenschappelijke Regelingen | 2002 | 4,3 | 0,0 | 1,0 | - | 0,0 | - | 0,2 | - | 0,2 | - | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,2 | 0,0 | 1,3 | 1,4 | 4,3 | 0,2 | 1,3 | 0,6 | 0,7 | - | - | - | - | 0,0 | 0,1 | - | 0,0 | 1,4 |
Gemeenschappelijke Regelingen | 2003 | 4,4 | 0,0 | 1,0 | - | 0,0 | 0,0 | 0,2 | 0,0 | 0,2 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,2 | 0,0 | 1,3 | 1,3 | 4,4 | 0,3 | 1,3 | 0,7 | 0,7 | - | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 1,3 |
Bron: CBS. |
Tabeltoelichting
Toelichting onderwerpen
- Activa
- Activa totaal
- Immateriële vaste activa
- Onder immateriële vast activa worden begrepen:
· kosten verbonden aan het sluiten van geldleningen en disagio;
· kosten van onderzoek en ontwikkeling
· bijdragen in activa in eigendom van derden;
· overige immateriële vaste activa.
- Materiële vaste activa
- Onder materiële vaste activa zijn opgenomen:
· gronden en terreinen;
· woonruimten;
· bedrijfsgebouwen;
· grond-, weg- en waterbouwkundige werken;
· vervoermiddelen;
· machines, apparaten en installaties;
· overige materiële vaste activa.
- Lease activa
- Overheidsinstellingen activeren objecten op hun balansen doordat zij een
lease-constructie zijn aangegaan met een derde particuliere instelling.
De particuliere instelling heeft als enige activiteit het bouwen en
vervolgens verhuren van het onroerend goed aan de overheidsinstelling.
Zij verhuurt het object als juridisch eigenaar en verleent een koopoptie,
welke na een periode van tien jaar kan worden uitgeoefend. Achtergrond
van deze huurcontracten is de besparing van BTW. De overname na tien jaar
geschiedt tegen de oorspronkelijke kosten echter wel exclusief de door
de particuliere instelling verrekende BTW. Overheidsinstellingen zijn
niet BTW-plichtig. Daardoor kunnen ze de BTW die zij in rekening gebracht
krijgen niet terugvorderen bij de fiscus. Een BTW verrekening is wel
mogelijk als de investering door een particuliere instelling wordt
gepleegd.
- Verstrekte langlopende leningen
- Verstrekte langlopende leningen vormen onderdeel van de financiële vaste
activa. Het gaat om kredieten met een looptijd van 2 jaar of langer die
door de gemeente worden verstrekt.- Aan overheden
- Aan woningcorporaties
- Aan overige instellingen
- Deelnemingen
- Van een deelneming is sprake als de gemeente aan een derde-rechtspersoon
een kapitaalverschaffing heeft gedaan en daarop een aanspraak heeft.- Eigen dienstonderdeel/andere sector
- Privaatrechtelijke ondernemingen
- Deelnemingen Cross Border Lease
- Bij een Cross Border Lease zijn overeenkomsten gesloten met buitenlandse
partijen, waarbij alleen de gebruiksrechten van de installaties worden
verhuurd aan de buitenlandse tegenpartij (lessor) die deze activa op zijn
beurt weer terug huurt aan de oorspronkelijke eigenaar (lessee). Het
eigendom wordt hierbij niet overgedragen. Zowel de juridische als het
economische eigendom blijven behouden aan de oorspronkelijke eigenaar
(lessee). Door verschillen in fiscale wetgeving kan met behulp van deze
constructie voor beide partijen voordeel worden behaald.
- Geactiveerde tekorten
- Exploitatietekorten van het afgelopen boekjaar (of voorgaande boekjaren)
die door de gemeente worden geactiveerd.
- Voorraden
- Onder de tot de vlottende activa behorende voorraden zijn opgenomen:
· grond- en hulpstoffen;
· onderhanden werk;
· gereed product en handelsgoederen;
· vooruitbetalingen op voorraden.
- Rekening Courant
- Rekening courant kredieten komen tot stand door het sluiten van een
eenzijdige of wederzijdse overeenkomst voor onbepaalde tijd. Vorderingen
van een gemeente in rekening courant komen voor aan de actiefzijde van de
balans.- Op eigen dienst, andere sector
- Op derden, niet financiële instelling
- Kasgeldleningen
- Kasgeldleningen zijn leningen die binnen een of twee jaar volgens een
aflossingsschema of ineens worden afgelost. De door de gemeente
verstrekte kasgeldleningen behoren tot de activa.
- Liquide middelen
- Onder de liquide middelen zijn opgenomen de kas-, bank- en girosaldi en
termijndeposito's.
- Overige vorderingen
- Hieronder zijn opgenomen de transitorische vorderingen en de overige
kortlopende vorderingen.
- Passiva
- Passiva totaal
- Eigen Vermogen
- Het eigen vermogen wordt gevormd door de som van de algemene en
bestemmingreserves tezamen met het saldo van de rekening van baten en
lasten.- Algemene reserve + saldo
- Reserves worden onderscheiden in algemene reserves en
bestemmingsreserves. Een reserve wordt aangemerkt als bestemmingsreserve
zodra de politiek hieraan een bepaalde bestemming geeft of wanneer een
reserve gebonden is door gestelde voorwaarden van de geldgever (legaat,
subsidie, investeringsbijdrage). De overige reserves vormen tezamen de
algemene reserve.
- Bestemmingsreserve
- Voorzieningen
- Voorzieningen zijn passiefposten in de balans die tot uitdrukking brengen:
· een schatting van voorzienbare lasten in verband met risico's en
verplichtingen;
· waarvan de omvang en/of het tijdstip van optreden per de balansdatum
min of meer onzeker zijn;
· die oorzakelijk samenhangen met de periode voorafgaande aan de
balansdatum;
· waarvan de omvang wel redelijkerwijs is te schatten.
- Langlopende schulden o/g
- Tot deze rubriek behoren de onderhandse en obligatieleningen die worden
aangegaan voor een looptijd van twee jaar of langer.
- Langlopende schulden Rijk
- Leaseverplichtingen
- Verplichtingen die zijn ontstaan door aangegane lease constructies (zie
toelichting bij actiefpost).
- Verplichtingen Cross Border Lease
- Verplichtingen ontstaan door het aangaan van cross border lease
constructie. Bij een Cross Border Lease zijn overeenkomsten gesloten met
buitenlandse partijen, waarbij alleen de gebruiksrechten van de
installaties worden verhuurd aan de buitenlandse tegenpartij (lessor) die
deze activa op zijn beurt weer terug huurt aan de oorspronkelijke eigenaar
(lessee). Het eigendom wordt hierbij niet overgedragen. Zowel de
juridische als het economische eigendom blijven behouden aan de
oorspronkelijke eigenaar(lessee). Door verschillen in fiscale wetgeving
kan met behulp van deze constructie voor beide partijen voordeel worden
behaald.
- Rekening courant
- Rekening courant kredieten komen tot stand door het sluiten van een
eenzijdige of wederzijdse overeenkomst voor onbepaalde tijd. Aan de
passiefzijde van de gemeentebalans vindt men de door gemeenten opgenomen
bedragen in rekening courant.- Bij eigen dienst, andere sector
- Bij derden, niet financiële instelling
- Bij financiële instellingen
- Belegde reserves, eigen bedrijfsmatige
- Kasgeldleningen
- Kasgeldleningen zijn leningen die binnen een of twee jaar volgens een
aflossingsschema of ineens worden afgelost. De door de gemeente opgenomen
kasgeldleningen zijn te vinden onder de passiva.
- Overige schulden
- Hieronder zijn opgenomen de transitorische schulden en de overige
kortlopende schulden.