Economische onzekerheid in de levensloop: Het perspectief van het koppel

Dit proefschrift onderzoekt hoe economische onzekerheid, met name voortkomend uit niet-standaard werk, verschillende aspecten van het persoonlijke en gezinsleven beïnvloedt gedurende de levensloop. Met behulp van rijke longitudinale registergegevens van het CBS, gecombineerd met enquêtegegevens, analyseert de auteur de effecten van werkonzekerheid op relatievorming, ouderschap en gezondheidsuitkomsten. De bevindingen laten zien dat economische onzekerheid zowel directe als indirecte gevolgen kan hebben voor individuen en koppels.

Hoofdstuk 2 laat zien dat werkonzekerheid, vooral onder laagopgeleide mannen en vrouwen, negatief samenhangt met de overgang naar samenwonen en huwelijk. Niet-standaard werk lijkt de vorming van stabiele relaties bij laagopgeleiden te bemoeilijken. Hoofdstuk 3 benadrukt dat economische onzekerheid binnen koppels vaak samenklontert, hoewel dit effect in de loop van de tijd afneemt, vooral bij hoger opgeleide koppels. De kans dat beide partners een vast contract hebben, neemt toe naarmate de relatie langer duurt. Hoofdstuk 4 toont aan dat niet-standaard werk van mannen geen directe invloed heeft op vruchtbaarheid, maar een lager inkomen de kans op ouderschap voor mannen verlaagt. Voor vrouwen belemmeren zowel niet-standaard werk als een lager inkomen het krijgen van kinderen. Daarnaast correleert werkonzekerheid in de vorm van werkloosheid of niet-standaard werk met een hoger risico op scheiding, wat indirect een negatieve invloed heeft op vruchtbaarheid. Hoofdstuk 5 onderzoekt de relatie tussen gezondheid en niet-standaard werk met behulp van longitudinale gezondheidsgegevens, gecombineerd met registerdata. De resultaten suggereren dat selectiemechanismen een belangrijke rol spelen bij de relatie tussen gezondheid en niet-standaard werk, terwijl causale effecten minder uitgesproken zijn. Niet-werkzaamheid lijkt zowel door selectie als door causale factoren samen te hangen met gezondheid.

Over het geheel genomen benadrukt het proefschrift dat economische onzekerheid diep doordringt in het persoonlijke leven van individuen, met invloed op relaties, ouderschap en gezondheid. De impact van niet-standaard werk verschilt sterk naar geslacht, opleidingsniveau en levensfase, wat de ongelijkheid in de effecten van economische instabiliteit tussen verschillende demografische groepen onderstreept.

Chkalova, E. V. (2023). Economic uncertainty in the life course: The couple perspective. Dissertation, University of Amsterdam, handle:11245.1/a1e7df0f-7d1f-45f8-b294-1b8161ae27b2.