Inflatie loopt licht op

De prijsstijging van bestaande koopwoningen laat al sinds juni 2016 een hoger dan gebruikelijke prijsstijging ten opzichte van een jaar eerder zien. Voor de prijzen van nieuwbouwwoningen geldt dit sinds september 2016.

(Dit is een screenshot. Het prijzendashboard staat hier.)

De prijsontwikkeling van een indicator is hoger dan gebruikelijk als die in de verslagperiode hoger is uitgekomen dan in drie kwart van de maanden sinds 2006. Dit wordt in het dashboard met rood aangegeven. De prijsontwikkeling is lager dan gebruikelijk als die behoort tot het laagste kwart van de ontwikkelingen sinds 2006. Dit wordt met blauw aangegeven. Zit de prijsontwikkeling hier tussenin, dan is er sprake van gebruikelijke inflatie, aangegeven met geel.

(Dit is een screenshot. Het prijzendashboard staat hier.)

De tijdreeks die in het dashboard is opgenomen geeft de ontwikkeling van het aantal indicatoren dat ‘in het rood, geel of blauw staat’ sinds 2006. Tevens is per maand aangegeven voor hoeveel van de zestien indicatoren de prijsontwikkeling hoger is dan de mediaan (doorsnede) van de uitkomsten sinds 2006. Een hoger inflatiebeeld komt in de tijdreeks op de eerste plaats tot uiting door langere rode en / of kortere blauwe balkjes, maar daarnaast door het omhoog schuiven van het balkje. In augustus lagen alle uitkomsten in het gele segment, dat een gebruikelijke prijsstijging aangeeft, boven hun mediaan. Vanaf juni schuift het balkje omhoog.

Gebruikelijke prijsstijgingen bij de productie van goederen en diensten

De prijsontwikkelingen van de productie van vier typen goederen en diensten staan alle op een gebruikelijk niveau. In het begin van 2017 stonden drie ervan in het rood, vooral door de ontwikkeling van de ruwe aardolieprijzen, die ook de prijzen voor invoer en uitvoer omhoog stuwde. Het effect van de zeer lage prijzen voor aardolie in het begin van 2016 is nu uitgewerkt.

Lage prijsstijgingen op de kapitaalmarkt

De vier verschillende prijsontwikkelingen op de kapitaalmarkt laten lage prijsstijgingen zien. Zowel de lange rente als de korte rente staan al sinds het einde van 2014 in het blauw, als gevolg van het beleid van de Europese Centrale Bank. De ontwikkeling van de goudprijs is sinds juni 2017 lager dan gebruikelijk. De stijging van de AEX was het hele jaar juist aan de hoge kant (net in het rood of aan de hoge kant van het geel).

Prijsstijgingen hoog voor vastgoed, laag voor investeringsgoederen

De prijzen voor bestaande en nieuwe koopwoningen stijgen al langer dan een jaar meer dan gemiddeld. De prijsontwikkelingen voor de invoer van machines en voor de in Nederland geproduceerde kapitaalgoederen kenden beide in het jaar 2015 een sterke stijging, maar laten in 2017 een lager dan gebruikelijke prijsstijging zien.

Consumentenprijzen

De prijsontwikkelingen van consumentenproducten laten een rustig en licht stijgend beeld zien. De totale consumentenprijsindex ligt sinds december 2016 in het gebruikelijke gebied. Binnen de consumentenproducten laten vooral voedingsmiddelen, dranken en tabak het laatste jaar een steeds sterkere stijging zien. De stijging van de consumentenprijzen van diensten is daarentegen aan de lage kant. Vandaag publiceert het CBS ook het nieuwsbericht over de ontwikkeling van de consumentenprijzen in september.

Prijzendashboard toont meerdere aspecten van inflatie

Het CBS publiceert sinds 1 juni 2017 het prijzendashboard. Het doel daarvan is een breder beeld te geven van inflatie in Nederland. Voorheen werd de jaarverandering van de consumentenprijsindex (CPI) vaak gezien als de indicator voor de inflatie in Nederland. Dit doet echter onvoldoende recht aan het belang van inflatoire prijsontwikkelingen op andere markten dan die van consumentenbestedingen. De prijsontwikkelingen op bijvoorbeeld de huizenmarkt, financiële markten en op ‘markten’ waarmee producenten geconfronteerd worden, bieden een belangrijke aanvulling op het beeld van inflatie dat door de CPI wordt gegeven. Voor de gemiddelde consument is misschien de CPI het belangrijkst, maar voor huizen(ver)kopers, producenten of investeerders zijn andere indicatoren even belangrijk of zelfs relevanter. Het CBS zal het prijzendashboard de komende tijd verder ontwikkelen, in dialoog met de gebruikers. Uw reactie en suggesties zijn welkom: Consumentenprijzen@cbs.nl.