Wat kopen de Chinezen bij ons en onze buurlanden?

© Hollandse Hoogte
De Chinese economie is een van de trekkers van de wereldeconomie, zeker na het uitbreken van de kredietcrisis. De groei van China is de afgelopen jaren wat weggezakt, maar de verbondenheid met de Nederlandse economie is alleen maar geïntensiveerd. De invoer van Chinese producten neemt alleen maar toe. Maar omgekeerd voert China ook steeds meer producten in vanuit Nederland en onze buurlanden. Hoe belangrijk is de invoer in China voor de Nederlandse economie?

Ontwikkelingen in de Chinese economie

De Chinese economie raakte een jaar of tien geleden in een stroomversnelling die grosso modo nog altijd voortduurt. De invoer, uitvoer en het bbp liepen tot 2015 gelijk op.

De groei van de Chinese economie is wel vertraagd vanaf 2008, wat opvalt als de jaar-op-jaarontwikkelingen van invoer, uitvoer en bbp worden bekeken. In 2010 groeide de Chinese economie voor het laatst met dubbele cijfers. In 2015 was er een kleine krimp van invoer- en uitvoer, ondanks een doorgroeiende economie.

Voor 2008 was de jaarlijkse groei van de uitvoer duidelijk hoger dan de invoer. In de laatste jaren is dit verschil kleiner geworden, maar de invoer ontwikkelt zich nog niet sterker dan de uitvoer. Afgemeten aan de invoer van diensten lijkt de invoer de laatste jaren van karakter te veranderen.

Een deel van de Chinese invoer is bestemd voor de productie. Denk bijvoorbeeld aan ruwe materialen en minerale brandstoffen. Omdat productie in China voor een groot deel bestemd is voor het buitenland, zal de invoer van dergelijke goederen in gelijke tred  lopen met de Chinese uitvoer.

Uitvoer vanuit de EU naar China

De Chinezen importeren ruim 200 miljard euro aan goederen en diensten uit de EU. Hiervan komt 45 procent uit Duitsland en 5 procent uit Nederland.


 
Machines en vervoermaterieel vormen de belangrijkste groep exportproducten die vanuit de EU naar China gaat. Een deel hiervan is bestemd voor de Chinese industrie, maar er zitten bijvoorbeeld ook personenwagens tussen.

Op de Chinese invoermarkt is Europa natuurlijk maar een van de vele spelers. Niet veel meer dan 16 procent van de producten die China importeert komt uit de EU. Van geen enkele goederengroep komt het aandeel van de EU boven de 20 procent uit. Het percentage van het totaal dat uit de EU komt, is het hoogst bij machines en vervoermaterieel. Dit is tevens de grootste categorie exportproducten van de EU aan China.

Uitvoer vanuit Duitsland naar China

De door China geïmporteerde machines en voertuigen uit de EU komen voor een groot deel uit Duitsland. Het gaat hierbij om 50 miljard van de 90 miljard aan goederen van deze categorie die vanuit de EU naar China gaat. Naast machines en vervoermaterieel is Duitsland ook op het terrein van de chemische producten en diverse gefabriceerde goederen een grote speler binnen de EU.

Onder de Duitse uitvoer van machines en vervoermaterieel vormen voertuigen voor wegvervoer als auto’s en vrachtwagens met een waarde van tegen de 20 miljard euro de belangrijkste groep. Daarnaast exporteert Duitsland veel elektrische apparaten en fabricaten die worden gebruikt door Chinese producenten.

Een zesde van de goederenexport vanuit Duitsland naar China betreft fabricaten. Hieronder vallen bijvoorbeeld instrumenten (voor beroepspersoneel), metaal- en rubberwaren, en garens.

Uitvoer vanuit Nederland naar China

Nederland zelf exporteerde in 2016 voor 12,1 miljard euro aan goederen en diensten naar China (diensten geraamd op basis van 2015). In 2008 was dit nog 5,2 miljard.

Machines en vervoermaterieel zijn ook voor Nederland het grootste goederenexportproduct naar China; bijna een derde van de Nederlandse goederenexport naar China. Nederland exporteert ook minerale brandstoffen en ruwe materialen naar China, die waarschijnlijk veelal voor de Chinese industrie zijn bestemd.

Nederland is ook goed voor meer dan 10 procent van de EU-uitvoer van materialen en voeding, drank en tabak naar China.


 
Hoewel de Nederlandse uitvoer naar China van vervoermaterieel een kleine rol speelt in vergelijking tot de rest van de EU, is deze categorie belangrijk voor de Nederlandse economie. De categorie wordt niet als in Duitsland gedomineerd door wegvoertuigen. Gespecialiseerde machines en elektrische apparaten zijn belangrijker.

Op de lijst van voor Nederland belangrijkste exportlanden stond China in 2015 op de negende plek wat betreft goederen. Duitsland domineert de Nederlandse uitvoer en andere EU-landen volgen op afstand hierna. De uitvoer naar China is maar een tiende van die naar Duitsland.


 
Omdat Nederlandse producenten goederen en diensten invoeren om exportproducten te maken, is de uitvoerwaarde niet gelijk aan de toegevoegde waarde voor de Nederlandse economie. Bij wederuitvoer wordt maar een fractie aan waarde toegevoegd aan de Nederlandse economie. Ook Nederlandse producten bevatten een grote buitenlandse component. De 9,3 miljard euro aan goederen en diensten die Nederland in 2014 aan China exporteerde (later bijgesteld tot 9,8), leverde de Nederlandse economie 4,4 miljard euro op, wat 0,7 procent van het bbp is.

Omgekeerd levert Nederland ook ‘componenten’ (dit kunnen ook diensten zijn) voor producten die in andere landen worden geproduceerd en uiteindelijk aan China worden geleverd. Nederland levert bijvoorbeeld onderdelen aan de Duitse auto-industrie. Ook komt een deel van de export naar China uiteindelijk in een ander deel van de wereld terecht, omdat de Chinezen de geleverde goederen en diensten weer in hun exportproducten verwerken. Nederlandse producten die al dan niet als component terecht komen bij de Chinese eindconsument leverden onze economie in totaal 4 miljard euro op. Dit is een alternatieve manier om naar te export naar een land te kijken.

Chinese bedrijven in Nederland

De economische betrekkingen tussen Nederland en China beperken zich niet tot handel. Zo is bijvoorbeeld ook een stijgend aantal Chinese bedrijven in Nederland actief. Dit zijn bedrijven waarvan het moederbedrijf in China is gevestigd. Deze bedrijven waren in 2014 goed voor een omzet van 8,7 miljard euro. Het aantal bedrijven uit Hong Kong wordt apart geregistreerd en stijgt nauwelijks.

Bronnen