Positie werkkring en arbeidsduur

In het derde kwartaal van 2016 werkten er voor het eerst meer mensen dan bij het begin van de crisis, eind 2008. Doordat de bevolking van 15 tot 75 jaar in deze periode nog meer toenam, lag de (netto) arbeidsparticipatie in het derde kwartaal met 66,2 procent wel nog 2 procentpunten lager dan in 2008.

Aanwas bestaat vooral uit flexwerkers

Het aantal werknemers met een flexibel contract neemt al sinds medio 2010 toe. In het derde kwartaal van 2016 waren er bijna 1,9 miljoen werknemers met een flexibele arbeidsrelatie. Dat zijn er 69 duizend meer dan een jaar eerder.

Het aantal vaste arbeidskrachten liep de afgelopen jaren fors terug. Ten opzichte van het derde kwartaal van 2008 is het aantal werknemers met een vaste arbeidsrelatie met ruim 570 duizend geslonken. In het derde kwartaal van 2016 waren er bijna 5,2 miljoen werknemers met een vast contract. Dat zijn er 48 duizend meer dan een jaar eerder. Daarmee is dit het tweede kwartaal op rij waarin het aantal vaste werknemers hoger is dan het jaar ervoor.

Evenals het aantal werknemers met een flexibel contract zat ook het aantal zelfstandigen al jaren in de lift. In het derde kwartaal van 2016 waren er 1,4 miljoen personen met een hoofdbaan als zelfstandige, ruim 200 duizend meer dan in 2008. De toename in deze periode was vrijwel volledig toe te schrijven aan zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). De afgelopen kwartalen is de groei van het aantal zelfstandigen echter afgevlakt.

Meer mensen met voltijdbaan of grote deeltijdbaan, minder met kleine deeltijdbaan

Iets meer dan de helft van de bijna 8,5 miljoen werkenden werkt voltijds. Zij werken minimaal 35 uur per week. In het derde kwartaal van 2016 waren er bijna 4,4 miljoen voltijders. Sinds de tweede helft van 2014 zit het aantal voltijders in de lift. Hun aantal ligt sindsdien in elk kwartaal hoger dan in hetzelfde kwartaal van een jaar eerder. In het derde kwartaal van 2016 waren er 87 duizend voltijders meer dan een jaar eerder.

Bijna de helft van alle werkenden werkt in deeltijd, dat wil zeggen minder dan 35 uur per week. In het derde kwartaal waren er bijna 4,1 miljoen deeltijders. Hiervan hadden er bijna 1,6 miljoen een kleine deeltijdbaan (minder dan 20 uur per week) en 2,5 miljoen een grote deeltijdbaan (20 tot 35 uur per week).

Onder deeltijders zijn er de afgelopen jaren vooral personen met een grote deeltijdbaan bijgekomen. Tussen het derde kwartaal van vorig jaar en het derde kwartaal van 2016 kwamen er 83 duizend mensen bij met een grote deeltijdbaan. In dezelfde periode nam het aantal personen met een kleine deeltijdbaan juist af met 40 duizend. Door deze twee tegengestelde ontwikkelingen was het totaal aantal deeltijders in het derde kwartaal van 2016 per saldo 43 duizend hoger dan een jaar eerder.