Achtergrondinformatie en handelsstromen (palmolie)

Palmolie is plantaardige olie die wordt gewonnen uit de vruchten van de oliepalm. Palmolie wordt gebruikt in veel voedingsmiddelen, zoals margarine, frituurolie, chips, soepen, sauzen en koekjes. Palmolie gebruikt wordt ook gebruikt als grondstof bij de productie van diervoeders, zeep en biodiesel. Ook wordt palmolie gebruikt als brandstof voor de opwekking van groene stroom.

Voor het gebruik in de voedingsmiddelenindustrie wordt de gele tot donkerrode ruwe palmolie gezuiverd, ontkleurd en ontgeurd tot RBD-olie (raffinage). De geraffineerde palmolie kan op zijn beurt worden gefractioneerd, waarbij de vloeibare en vaste fracties van elkaar worden gescheiden.

De vrucht van de oliepalm bevat ook palmpitten. Deze worden geplet en geperst, wat palmpitolie en palmpitmeel oplevert. De palmpitolie wordt gebruikt voor onder andere margarine en het produceren van gebak, zeep en zeeppoeder. Het palmpitmeel en ook wel de palmpitschilfers worden verwerkt in diervoeders (Productschap MVO; Proforest, 2007).

Productie

In 2012 werd wereldwijd 50,2 miljard kilogram palmolie, 6,1 miljard kilogram palmpitolie en 14,7 miljard kilogram palmpitten geproduceerd (bron: FAOSTAT). Indonesië en Maleisië zijn de belangrijkste producenten. Circa 85 procent van de wereldproductie aan palmolie vindt plaats in deze landen .

Wereldproductie van palmolie (mld. kg), 2008-2012

2014-da-gr9
Handelsstromen

Producerende landen exporteren zowel ruwe als verwerkte palmolie- en palmpitolieproducten. Nederland is de grootste palmolie-importeur van Europa (FAOSTAT). In 2012 werd in Nederland 1,4 miljard kilogram palmolie en 0,2 miljard kilogram palmpitolie ingevoerd, bestemd voor vervaardiging van producten voor menselijke consumptie. De invoer bestaat vooral uit ruwe palmolie en in mindere mate uit fracties van palmolie (palmoleïne en palmstearine). De invoer van palmolie is aan het afnemen. In vergelijking met 2008 is in 2012 een derde minder palmolie ingevoerd.

Nederlandse invoer van palmolie en palmpitolie bestemd voor vervaardiging van producten voor menselijke consumptie (mld. kg), 2008-2012

2014-da-gr10

GN-codes  palmolie: 15111090, 15119011, 15119019, 15119099.
GN-codes palmpitolie: 15132130, 15132190, 15132911, 15132919, 15132950, 15132990 (codes omvatten niet alleen palmpitolie, maar ook babassunotenolie).

Nederland heeft in 2012 1,3 miljard kilogram palmolie en 0,1 miljard kilogram palmpitolie uitgevoerd, het betreft palmolieproducten die volgens de opgaven bij de douane bestemd waren voor vervaardiging van producten voor menselijke consumptie. Het volume is inclusief de wederuitvoer (geen bewerking, maar wel tijdelijk een Nederlandse eigenaar) en exclusief doorvoer (geen bewerking en een buitenlandse eigenaar) en betreft vooral vloeibare fracties. De belangrijkste bestemmingslanden zijn België, Duitsland en Frankrijk (Bron: CBS StatLine).