Monitor horeca eerste kwartaal 2013
In het eerste kwartaal van 2013 heeft de horeca 1,6 procent minder omgezet dan een jaar eerder. Dit betreft de horeca inclusief verblijfsrecreatie en catering. Dit is de eerste omzetdaling in bijna drie jaar tijd. Op de restaurants en verblijfsrecreatie na, lieten alle branches dit kwartaal een omzetdaling zien. De horecaondernemers zijn dan ook nog altijd somber gestemd. Hun oordeel over het economisch klimaat, de werkgelegenheid en de orderpositie is in het eerste kwartaal van 2013 verslechterd. Daarnaast zijn hun verwachtingen over de omzet- en prijsontwikkeling in de branche voor het tweede kwartaal van dit jaar minder positief dan voor het tweede kwartaal in voorgaande jaren.
Alleen restaurants en verblijfsrecreatie zetten meer om
Met uitzondering van restaurants, kampeerbedrijven en bungalowparken behaalden alle horecabranches een lagere omzet dan een jaar eerder. Cafés en cafetaria’s zagen de omzet het meest teruglopen. In vergelijking met het eerste kwartaal van 2012 daalde de omzet van cafés met ruim zes procent en van cafetaria’s met ruim drie procent.
Omzetontwikkeling horeca
Minder vacatures
In het eerste kwartaal van 2013 ontstonden er 14 duizend nieuwe vacatures. Dit zijn er 1000 minder dan een jaar eerder. Het aantal vervulde vacatures lag in het eerste kwartaal van 2013 ook lager dan in het eerste kwartaal van 2012 en kwam uit op 12 duizend. Aan het eind van het eerste kwartaal van dit jaar stonden er 8000 vacatures open. Een jaar eerder was er voor 8400 vacatures nog geen geschikt personeel gevonden.
Aantal openstaande en ontstane vacatures
Ontwikkeling economisch klimaat verslechterd
Uit de conjunctuurenquête blijkt dat het aantal horecaondernemers dat meent dat het economisch klimaat in de afgelopen drie maanden is verslechterd, nog wat groter is dan een kwartaal eerder. Per saldo ervaarde bijna vier op de tien ondernemers een verslechtering van het economisch klimaat in het eerste kwartaal van 2013. Volgens 46 procent van de ondernemers is ook de winstgevendheid in het eerste kwartaal verslechterd. Slechts 6 procent noteerde een verbetering, bij 48 procent veranderde de winstgevendheid niet. De personeelssterkte nam bij 30 procent van de horecaondernemers af. Slechts 4 procent gaf aan in het eerste kwartaal juist meer personeel ingezet te hebben. De ondernemers oordeelden aan het eind van het eerste kwartaal nog altijd overwegend negatief over de orderpositie, maar wel in iets mindere mate dan in het vorige kwartaal.
Ontwikkelingen en oordeel eerste kwartaal 2013
Verwachtingen gematigd optimistisch
In vergelijking met voorgaande kwartalen zijn de horecaondernemers voor het tweede kwartaal van 2013 minder somber gestemd. Per saldo verwachten minder ondernemers een verdere verslechtering van het economisch klimaat dan voorgaand kwartaal. In vergelijking met een jaar eerder zijn er per saldo meer ondernemers pessimistisch gestemd.
Over de omzetverwachting zijn de ondernemers gematigd optimistisch. Per saldo verwacht 5 procent een toename van de omzet, mede door iets hogere afzetprijzen. Het is niet ongebruikelijk dat ondernemers een hogere omzet voorzien voor het tweede kwartaal. Het aantal ondernemers dat dit aangeeft is dit jaar echter beduidend kleiner dan voor het tweede kwartaal in voorgaande jaren.
Ook over de werkgelegenheid zijn de ondernemers minder pessimistisch gestemd dan vorig kwartaal. Per saldo verwachten de ondernemers een toename van hun personeelsbestand, maar ook hier is het aantal lager dan bij de verwachtingen voor het tweede kwartaal in voorgaande jaren.
Verwachtingen voor het tweede kwartaal 2013
Prijzen ruim 2 procent gestegen
De prijzen in de traditionele horeca stegen in het eerste kwartaal van 2013 met 2,1 procent in vergelijking met een jaar eerder. In vergelijking met de algemene inflatie lag de prijsontwikkeling in de horeca bijna 1 procentpunt lager. Hieruit blijkt dat horecaondernemers terughoudend zijn met het verhogen van de prijzen.
Prijsontwikkeling
Omzetdaling hotels
De omzet van hotels, inclusief pensions en conferentieoorden is in het eerste kwartaal 0,4 procent lager uitgekomen dan een jaar eerder. Dit is het tweede kwartaal op rij waarin de omzet daalde. De hotelbranche heeft naast de terugloop van het aantal toeristische overnachtingen ook te kampen met een sterke afname van het aantal zakelijke klanten.
Omzet restaurants stijgt licht
In tegenstelling tot de overige branches in de traditionele horeca wisten de restaurants wel omzetgroei te realiseren. In vergelijking met het eerste kwartaal van 2012 nam de omzet met bijna 1 procent toe. Ook in het vierde kwartaal van 2012 boekten restaurants als enige branche omzetgroei. De omzet nam toen met 3 procent toe. Mede doordat de prijzen in het eerste kwartaal van 2013 met 1,5 procent stegen daalde het volume met 0,6 procent voor het eerst in twee jaar tijd.
Omzet- en volumeontwikkeling restaurants
Cafetaria’s verkopen fors minder
De omzet van cafetaria’s, inclusief snackbars, lunchrooms en fastfoodbedrijven, nam in het eerste kwartaal van 2013 met 3,1 procent af ten opzichte van een jaar eerder. De prijzen in cafetaria’s stegen met gemiddeld 2,1 procent. Dit is gelijk aan de gemiddelde prijsstijging in de horeca. Het volume daalde met ruim 5 procent. Dit is ruim een verdubbeling van de volumedaling in het vierde kwartaal van 2012.
Omzet- en volumeontwikkeling cafetaria’s
Omzetdaling cafés zet door
Cafés presteerden, evenals de voorgaande drie kwartalen, het slechtst. De omzet was ruim 6 procent lager dan een jaar eerder en het volume bijna 10 procent lager. De btw-verhoging per 1 oktober 2012 en de accijnsverhoging op alcohol per 1 januari van dit jaar hebben de grootste invloed op de prijzen van consumpties in cafés. De prijsstijging in cafés lag met 3,8 procent beduidend boven de gemiddelde prijsstijging in de horeca.
Omzet- en volumeontwikkeling cafés
Meer cijfers staan op de themapagina Handel en horeca