Monitor horeca vierde kwartaal 2012

In het vierde kwartaal van 2012 heeft de horeca 0,3 procent meer omzet behaald dan een jaar eerder. Dit betreft de horeca inclusief verblijfsrecreatie en cateringbedrijven. De omzettoename is echter een stuk minder dan voorgaande kwartalen en de resultaten binnen de horeca liepen uiteen. De horecaondernemers zijn somber gestemd. Hun oordeel over het economisch klimaat, de werkgelegenheid en de orderpositie is in het vierde kwartaal van 2012 verslechterd. Daarnaast zijn hun verwachtingen over de prijs- en omzetwikkeling in de branche voor het eerste kwartaal van dit jaar overwegend negatief.

Wisselend beeld horecabranches

Restaurants en verblijfsrecreatie boekten in het laatste kwartaal van 2012 een omzettoename van respectievelijk 2,9 en 3,0 procent ten opzichte van een jaar eerder. Hotels, cafés, cafetaria’s en cateringbedrijven sloten het vierde kwartaal af met een omzetdaling. Cateringbedrijven realiseerden met 2,6 procent de grootste omzetdaling.
Over heel 2012 heeft de totale horeca 1,4 procent meer omzet behaald. In 2011 bedroeg de omzettoename nog bijna 5 procent. De omzetgroei van de horeca is in de laatste twee kwartalen van 2012 meer dan gehalveerd in vergelijking met de groei in de eerste twee kwartalen.

Omzetontwikkeling horeca

Minder vacatures

In het vierde kwartaal van 2012 ontstonden er 11 duizend nieuwe vacatures. Dit zijn er 1000 minder dan een jaar eerder. Ook hebben minder mensen een baan gevonden. Het aantal vervulde vacatures kwam ook uit op 11 duizend, 2 duizend minder dan in het vierde kwartaal van 2011. Eind 2012 was er voor 6400 vacatures nog geen geschikt personeel gevonden. Een jaar eerder was dit aantal hoger, toen stonden er 7000 vacatures open.

Aantal openstaande en ontstane vacatures

Ontwikkeling economisch klimaat verslechterd

Uit de conjunctuurenquête blijkt dat het aantal horecaondernemers dat meent dat het economisch klimaat in de afgelopen drie maanden is verslechterd, groter is dan een kwartaal eerder. Per saldo ervaarde ruim één op de drie ondernemers een verslechtering van het economisch klimaat in het vierde kwartaal van 2012. Ook over de orderpositie oordeelden duidelijk meer ondernemers negatief dan in voorgaande kwartalen.
Ondernemers in de horeca hebben duidelijk last van de huidige recessie. Iets minder ondernemers zijn negatief over de winstgevendheid in het vierde kwartaal, maar toch overheerst ook hier de negatieve stemming. De personeelssterkte nam bij ruim dertig procent van de horecaondernemers af. Slechts 7 procent gaf aan in het vierde kwartaal juist meer personeel ingezet te hebben.

Ontwikkelingen en oordeel vierde kwartaal 2012
 

Omzetdaling verwacht ondanks hogere prijzen

De horecaondernemers zijn over het eerste kwartaal van 2013 overwegend pessimistisch gestemd. Zo is hun verwachting over de economische ontwikkeling nog slechter dan voorgaande kwartalen. Ook over de omzetverwachting zijn aanzienlijk meer ondernemers negatief. Per saldo verwacht 30 procent een afname van de omzet, ondanks dat er hogere afzetprijzen voorzien worden. Het is niet ongebruikelijk dat ondernemers een lagere omzet voorzien voor het eerste kwartaal. Het aantal ondernemers dat dit aangeeft is echter wel groter dan voorgaande jaren. Over de werkgelegenheid zijn de ondernemers minder pessimistisch gestemd dan vorig kwartaal. Per saldo verwachten minder ondernemers een afname van hun personeelsbestand.

Verwachtingen voor het vierde kwartaal 2012

Prijzen bijna 2 procent gestegen

De prijzen in de traditionele horeca stegen in het vierde kwartaal van 2012 met bijna 2 procent in vergelijking met een jaar eerder. Consumpties in cafés werden, mede door de btw-verhoging per 1 oktober 2012, gemiddeld 3 procent duurder. Binnen de traditionele horeca was de prijsstijging bij cafés hiermee het grootst. De omzetgroei van 0,6 procent voor de traditionele horeca is in het vierde kwartaal geheel toe te schrijven aan de gestegen prijzen. Het volume daalde met 1,3 procent ten opzichte van een jaar eerder.

Prijsontwikkeling

Omzetdaling hotels

In het vierde kwartaal van 2012 hebben hotels, inclusief pensions en conferentieoorden, 0,2 procent minder omgezet dan een jaar eerder. Dit is de eerste omzetdaling in ruim twee jaar. Over heel 2012 is de omzetontwikkeling van hotels met 1,5 procent positief. Deze groei was aanzienlijk lager dan in 2011 toen de omzet met ruim 4,6 procent toenam in vergelijking met een jaar eerder.

Omzetontwikkeling hotels

Omzet restaurants stijgt

Restaurants deden het met een omzettoename van 2,9 procent beter dan de overige horecabranches. De prijzen stegen met 1,8 procent en het volume was ruim 1 procent hoger. Vooral de maand november, met een omzetstijging van bijna 4,5 procent, droeg bij aan de groei in het vierde kwartaal. Over heel 2012 steeg de omzet van restaurants met 3,1 procent.

Omzetontwikkeling restaurants

Omzetdaling cafetaria’s

De omzet van cafetaria’s, inclusief snackbars, lunchrooms en fastfoodbedrijven, nam in het vierde kwartaal van 2012 met 0,4 procent af ten opzichte van een jaar eerder. Dit is, net als voor de hotels, de eerste omzetdaling in ruim twee jaar. De prijzen in cafetaria’s stegen met gemiddeld 2,2 procent en het volume daalde met 2,5 procent.
Over heel 2012 boekten de cafetaria’s een omzetstijging van 1,8 procent en een volumekrimp van 0,6 procent. Dit zijn aanzienlijk slechtere resultaten dan een jaar eerder. Over heel 2011 bedroegen de omzet- en volumetoename respectievelijk 7,8 procent en 4,6 procent.

Omzetontwikkeling cafetaria’s

Omzetdaling cafés

Cafés sloten 2012 af met een krimp. In het vierde kwartaal zetten cafés 1,2 procent minder om dan een jaar eerder. De prijzen stegen met 3 procent en het volume daalde met 4 procent. Ook over heel 2012 daalde de omzet van cafés. De omzetafname bedroeg 1,6 procent en het volume kromp met bijna 4 procent. Hiermee was 2012 het zesde jaar op rij waarin de cafés kampten met een volumekrimp.

Omzetontwikkeling cafés

Meer cijfers staan op de themapagina Handel en horeca