Belastingverhoging veroorzaakt bijna helft van inflatie in januari

Belastingmaatregelen in 2012 en 2013 hadden een groot effect op de inflatie in januari 2013. Als de belasting niet verhoogd zou zijn, zou de inflatie bijna de helft lager uitgekomen zijn.

Inflatie, effect productgebonden belastingen en overige prijsveranderingen

Groot effect belastingmaatregelen op inflatie

De Nederlandse inflatie is in januari 2013 uitgekomen op 3,0 procent. Dit is de hoogste inflatie in ruim 4 jaar tijd. Bijna de helft van de inflatie in januari 2013 werd veroorzaakt door veranderingen in btw, assurantiebelasting en energiebelasting. Daarnaast hadden ook wijzigingen in de aankoopbelasting van nieuwe auto’s en accijnsverhoging op alcohol en tabak effect. Als het afgelopen jaar geen belastingwijzigingen doorgevoerd zouden zijn, zou de inflatie 1,4 procentpunt lager uitgekomen zijn. Dit is de grootste bijdrage van belastingwijzigingen aan de inflatie sinds het CBS dit in 1992 begon te meten.

Btw-verhoging grootste effect

De belastingmaatregel met het grootste effect op de inflatie was de aanpassing van het hoge btw-tarief van 19 naar 21 procent, op 1 oktober 2012. Hierdoor werden bijvoorbeeld benzine, gas en telefoneren duurder. Ruim 42 procent van de bestedingen die huishoudens doen, valt onder het hoge btw-tarief.

Prijsstijging verzekeringen

Duurdere verzekeringen

Door de verhoging van de assurantiebelasting van 9,7 naar 21,0 procent zijn verzekeringen vanaf 1 januari 2013 fors duurder geworden. Zo was de autoverzekering gemiddeld 13,1 procent en de inboedelverzekering 12,0 procent duurder dan een jaar geleden. Omdat over de aanvullende zorgverzekeringen geen assurantiebelasting wordt geheven bleef de prijsstijging daar beperkt.

Prijsontwikkeling nieuwe auto’s

Nieuwe auto’s en brandstof ook duurder

Nieuwe auto’s werden in een jaar tijd bijna 8 procent duurder. Zonder veranderingen in belastingen zouden de prijzen nauwelijks veranderd zijn. De belasting op nieuwe auto’s is in een jaar tijd drie keer verhoogd. Ten eerste had de btw-verhoging in oktober effect. Daarnaast is de Belasting op Personenauto en Motorvoertuigen (BPM), met belastingveranderingen in juli 2012 en januari 2013, geleidelijk in een CO2-afhankelijke aankoopbelasting veranderd. Ook de accijnzen op autobrandstoffen werden per 1 januari 2013 verhoogd. Per liter euroloodvrij van 1,72 euro werd op 1 januari 1,05 euro belasting geheven.

Overige belastingmaatregelen

Per 1 januari 2013 zijn nog meer belastingen verhoogd. Zo kwam er een nieuwe energiebelasting voor de opslag van duurzame energie, terwijl ook de bestaande energiebelasting hoger werd. Verder vallen verschillende paramedische diensten zoals een consult bij een natuurarts of chiropractor nu onder het hoge btw-tarief. Ook werd de accijns op alcoholhoudende dranken en tabak hoger. Sigaretten werden in januari echter niet duurder omdat winkels nog oude voorraden verkochten.

Julius Hage en Koen Link

Bron:

• StatLine, Consumentenprijzen, prijsindex 2006=100
• Persbericht Inflatie stijgt naar 3,0 procent