Consument merkt niet meteen de kostprijsstijging van melk, kaas en eieren

De consumentenprijs van voedingsmiddelen stijgt minder hard dan de kostprijs. Bij melk, kaas en eieren is goed te zien dat de consumentenprijs beperkt meestijgt met een stijgende kostprijs en beperkt omlaag gaat als de kostprijs daalt.

Kostprijs van melk, kaas en eieren

Melk, kaas en eieren

De consumentenprijs van  melk, kaas en eieren is in de periode 2007–2008 met circa 15 procent gestegen. Daarop volgde een lichte prijsdaling die tot eind 2010  aanhield. De periode daarna tot en met juni  2012 is de consumentenprijs licht gestegen.
De stijging van de kostprijs van zuivelproducten kwam in de periode 2010 tot en met juni 2012 door onder andere de aantrekkende economie. Vanuit opkomende gebieden zoals Azië en Noord-Afrika nam de vraag toe. De consumentenprijs is in deze periode veel minder gestegen dan de kostprijs van zuivel. Dit wordt onder andere veroorzaakt door dat supermarkten langlopende contracten hebben voor deze producten. Bovendien heeft de consumentenprijs een minder extreem verloop door de marges van de tussenhandel en transportkosten.
De producten in de groep melk, kaas en eieren laten niet allemaal een gelijke ontwikkeling zien. Eieren hebben half 2009 een stabiele prijs. Tussen 2009 en eind 2010 is er een daling te zien van de kostprijs van eieren. Begin 2012 veerde de prijs van eieren  op. Dit houdt waarschijnlijk verband met het verbod op legbatterijen in de Europese Unie per 1 januari 2012.

Brood en granen

Bij brood en granen zien we een ander beeld dan bij melk, kaas en eieren. Sterke stijgingen van de kostprijs in 2008 en 2011 zijn gedempt terug te zien in de consumentenprijs, maar over het algemeen volgt de consumentenprijs hier veel meer en sneller de kostprijs dan bij zuivel. Blijkbaar speelt de handels- en vervoermarge tussen de kostprijs en de consumentenprijs hier een minder grote rol. De korte productie- en distributieketen van bakker naar consument zorgt ervoor dat de consumentenprijs snel reageert op de kostprijs. 

Kostprijs van brood en granen

Samenhang kostprijs en consumentenprijs

Te zien is dat de kostprijsindex van melk, kaas en eieren eerder en sterker veranderde dan de consumentenprijs. Dit verband is ook te zien bij de voedingsmiddelen totaal. In de periode 2010–2011 steeg de kostprijs sterker dan de consumentenprijs, te weten 12 procent. In dezelfde periode is de consumentenprijs met slechts 3 procent gestegen. De kostprijs van voedingsmiddelen loopt hard op, dit zien we niet terug in de inflatie. Hoge kosten worden niet doorberekend, er is terughoudendheid om de hogere kosten door te voeren in de prijzen. Hierbij zal ook de grote concurrentiestrijd tussen de supermarkten een rol hebben gespeeld ten gunste van de consument.

Kostprijs voedingsmiddelen en CPI

Stanley Cramer en Ria Smit