Indexeringen voor nieuwe contracten
Welk cijfer gebruik ik voor mijn indexering?
Het meest gebruikte cijfer voor indexeringen is de Consumentenprijsindex (CPI).
Andere cijfers die voor indexeringen kunnen worden gebruikt, zijn bijvoorbeeld:
- Producentenprijsindex
- Cao-loonindex
- Dienstenprijsindex
- Inputprijsindex nieuwbouwwoningen
- Prijsindex bestaande koopwoningen
- Grond-, weg- en waterbouw; inputprijsindex
Onderaan dit artikel zijn de links naar de desbetreffende cijfers beschikbaar.
Wat neem ik op in het contract?
In uw contract kunt u rekening houden met de volgende zaken:
- De exacte naam van het indexcijfer waarmee gaat worden geïndexeerd;
- Wordt het eerst gepubliceerde cijfer gebruikt, het cijfer dat op een bepaalde datum is gepubliceerd, of het definitieve cijfer;
- Wordt een maandindexcijfer gebruikt of het jaar- of kwartaalgemiddelde van een aantal maandindexcijfers;
- Op welke datum in het jaar de indexering wordt toegepast;
- Op welke maand, kwartaal of jaar het indexcijfer betrekking heeft;
- Welk basisjaar is van toepassing (bijv. 2020=100).
Hoe verwijs ik naar het te gebruiken indexcijfer?
Gewoonlijk wordt het breedst mogelijke indexcijfer gebruikt, zoals de consumentenprijsindex. Maar het is ook mogelijk te indexeren met de prijsontwikkeling van specifieke activiteiten, goederen of diensten. Het CBS raadt in dat geval af de codes van een activiteiten- of goederenclassificatie in het contract op te nemen. Classificaties en de bijbehorende codes kunnen namelijk in de loop van de tijd veranderen. Het is beter om een goede omschrijving van de activiteit of het product in het contract op te nemen (met daarnaast eventueel een code). Om dezelfde reden wordt ook het gebruik van tabelnummers ontraden. Als het toch noodzakelijk is een code te gebruiken, moet in het contract worden aangegeven in welk jaar die code werd gehanteerd, zodat hierover later geen misverstanden kunnen ontstaan.
Weging
U kunt er voor kiezen om te indexeren met meerdere indices. Bijvoorbeeld omdat de prijsontwikkeling voor een deel wordt bepaald door de loonontwikkeling en voor een ander deel door de ontwikkeling van de materiaalprijzen. De wegingen van de onderdelen geven aan welk percentage van de indexering bepaald wordt door de loonontwikkeling en welk percentage door de ontwikkeling van de materiaalprijs.
Voorlopige cijfers, definitieve cijfers en herziening van cijfers
Het eerste indexcijfer dat het CBS over een periode publiceert, is voorlopig.
Voorlopige en definitieve indexcijfers verschillen vaak. Het is dus belangrijk om in het contract hier iets over op te nemen. De twee meest voorkomende mogelijkheden zijn:
- Gebruik maken van de eerst gepubliceerde waarde van een indexcijfer. Dit betekent dat geen rekening gehouden wordt met nagekomen gegevens en maatregelen met terugwerkende kracht.
- Gebruik maken van de definitieve waarde van een indexcijfer. Het voordeel hiervan is dat dit het meest nauwkeurige cijfer is, het nadeel is dat het langer duurt voordat de indexering kan worden toegepast.
Voorbeeld indexeringsclausule
Voorbeelden van indexeringsclausules die in de praktijk worden gebruikt, zijn:
Voorbeeldclausule 1
Indien de overeenkomst verlengd wordt, is de leverende partij gerechtigd jaarlijks per 1 juli haar tarieven aan te passen op basis van de CBS consumentenprijsindex alle huishoudens, reeks 2015=100, van januari ten opzichte van januari van het voorafgaande jaar.
Voorbeeldclausule 2
Stijging van prijzen/tarieven kan voor het eerst op [dag-maand-jaar] plaatsvinden, met dien verstande dat de stijging van prijzen/tarieven vanaf deze datum nooit hoger kan zijn dan de verhoging conform de indexatie aan de hand van de CBS index Cao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen voor personeel in de zakelijke dienstverlening (SBI 2008 M-N), reeks 2020=100.
Voorbeeldclausule 3
De financiële consequenties van lid [x] worden bepaald op grond van de CBS dienstenprijsindex voor de reiniging (CPA 81.2), reeks 2021=100. De door [de leverende partij] voorgestelde prijsaanpassing is gemaximaliseerd tot de in de benoemde CBS index aangegeven stijging over 12 maanden. Voorstellen tot prijsaanpassing dienen schriftelijk 3 maanden vóór het einde van een lopend contractjaar bij opdrachtgever ingediend zijn.
Voorbeeldclausule 4
De geoffreerde tarieven mogen éénmaal per jaar, per 1 januari, worden bijgesteld op basis van de CBS index Cao-lonen per uur inclusief bijzondere beloningen, reeks 2020=100, volgens de daarvoor geldende categorie.
Voorbeeldclausule 5
Voor een optionele verlenging van dit contract met twee keer één jaar zullen de nieuwe verrekenprijzen en de geleverde kwaliteit van de dienstverlening doorslaggevend zijn. Deze verrekenprijzen dient u uiterlijk zes maanden voorafgaand aan de einddatum van de overeenkomst schriftelijk in te dienen bij de opdrachtgever. Het niet tijdig indienen van deze nieuwe verrekenprijzen kan een verlenging onmogelijk maken. U dient een eventuele prijsverhoging te onderbouwen met o.a. prijsindexcijfers. Het is aan opdrachtgever om de eventuele prijswijziging te beoordelen en het contract al dan niet te verlengen.
Voorbeeldclausule 6
De afgegeven prijzen zijn vast van [datum 1] tot en met [datum 2]. De prijzen kunnen vervolgens jaarlijks (voor het eerst op [datum 3]) geïndexeerd worden. Een eventuele indexering vindt plaats voor ten hoogste het CBS indexcijfer dienstenprijzen, H vervoer en opslag, reeks 2021=100, volgens onderstaande rekenmethode: (indexcijfer [nieuw kwartaal] – indexcijfer [oud kwartaal])/ indexcijfer [oud kwartaal] x 100%. Als nieuw kwartaal wordt gehanteerd het meest recente kwartaal waarvan het definitieve indexcijfer bekend is, als oud kwartaal wordt hetzelfde kwartaal genomen van het jaar daarvoor. Het voor indexering gekozen kwartaal dient tevens voor de volgende indexeringen gehanteerd te worden. De indexeringsperiode beslaat zodoende altijd een geheel jaar. Een verzoek tot indexering dient minimaal 30 dagen voor ingangsdatum schriftelijk worden ingediend bij de contractbeheerder van de opdrachtgever. Na schriftelijke goedkeuring door partijen worden de eventuele nieuwe prijzen van kracht.
Downloads
Relevante links
- Artikel - Methodologie
- Ondernemersplein - Prijs aanpassen met prijsindexatie
- StatLine - Consumentenprijzen; prijsindex 2015=100
- Statline - Cao-lonen, contractuele loonkosten en arbeidsduur; indexcijfers (2020=100) (cbs.nl)
- StatLine - Dienstenprijzen; commerciële dienstverlening en transport, index 2021=100 (cbs.nl)
- StatLine - Grond-, weg- en waterbouw (GWW); inputprijsindex 2015=100 (cbs.nl)
- StatLine - Producentenprijzen (PPI); afzet-, invoer-, verbruiksprijzen, index 2021=100 (cbs.nl)
- StatLine - Prijzen bestaande koopwoningen (cbs.nl)
- StatLine - Nieuwbouwwoningen; inputprijsindex bouwkosten 2021=100 (cbs.nl)
- StatLine - Nieuwbouwwoningen; outputprijsindex bouwkosten, 2021=100 (cbs.nl)