Groei multifunctionele landbouw

Het aantal agrarische bedrijven met verbredingsactiviteiten neemt weer toe. In 2010 had bijna een kwart van de land- en tuinbouwbedrijven één of meerdere vormen van verbreding. In 2005 was het aandeel 23 procent, maar daarna daalde dit tot 15 procent in 2008. Vooral agrotoerisme, zorglandbouw en loonwerk voor derden komen steeds vaker voor op agrarische bedrijven.

Aandeel agrarische bedrijven met verbreding

Opvallende groei loonwerk voor derden, agrotoerisme en zorglandbouw

Door de economische crisis en de lage prijzen voor landbouwproducten op de wereldmarkt gaan agrarische bedrijven steeds meer op zoek naar mogelijkheden om hun inkomenspositie te verbeteren. Dit resulteert, na een afname van 2005 tot en met 2008, sinds 2009 in een stijging van het aantal bedrijven met verbredingsactiviteiten. Deze trend is zichtbaar bij alle vormen van verbreding, waaronder verkoop aan huis, stalling van goederen of dieren, loonwerk voor derden, agrotoerisme en zorglandbouw. Vooral loonwerk voor derden laat een sterke groei zien. Sinds 2008 is dit aandeel bijna verdubbeld van 2,8 naar 5,5 procent.  Agrotoerisme en zorglandbouw laten eveneens een opvallende groei zien. Het aandeel landbouwbedrijven met agrotoerisme (inclusief boerderijeducatie) steeg van 2,9 naar 4,4 procent. Bij de zorglandbouw (inclusief agrarische kinderopvang) steeg het aandeel van 0,8 naar 1,4 procent.

Aandeel agrarische bedrijven met verbreding

Een op de tien bedrijven haalt omzet vooral uit verbreding

Ongeveer een op de tien bedrijven haalt meer dan de helft van de totale bruto omzet uit verbredingsactiviteiten. Bij ongeveer een derde van de bedrijven ligt dit percentage tussen 10 en 50 procent, terwijl bij ruim de helft van de bedrijven minder dan 10 procent van de  omzet uit verbreding komt. Dit beeld is sinds 2008 (het eerste jaar van waarneming) nauwelijks veranderd.

Opkomst boerderijeducatie en agrarische kinderopvang

Verbreding is sterk in beweging, er komen steeds nieuwe activiteiten bij, terwijl andere  activiteiten minder belangrijk worden. Aquacultuur (het kweken van vissen of kreeften) is sterk teruggelopen, terwijl met name boerderijeducatie en agrarische kinderopvang sterk in opkomst zijn. Inmiddels zijn er bijna tweehonderd agrarische bedrijven met kinderopvang en ruim zeshonderd bedrijven met boerderijeducatie.

Paul Oljans

Bron:
StatLine, verbrede landbouw 2009-2010
StatLine, verbrede landbouw 1998-2009