Industriebeeld: ondernemers minder somber
Ondernemers in de industrie waren in maart minder somber gestemd dan in februari 2010. Het producentenvertrouwen steeg van -5,0 naar -3,1. Deze verbetering komt doordat de producenten verwachten meer te produceren in de komende maanden.
De ondernemers in de industrie behaalden in januari 8 procent meer omzet dan een jaar eerder. In december was de omzet 4 procent hoger dan in dezelfde maand van 2008. De gemiddelde dagproductie van de Nederlandse industrie was in januari 6 procent hoger dan in januari 2009. In december was de productie nog 2 procent hoger dan een jaar eerder.
De Nederlandse economie is in het vierde kwartaal van 2009 met 2,2 procent gekrompen ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Deze krimp is aanzienlijk kleiner dan in de voorgaande drie kwartalen.
Productiegroei en producentenvertrouwen
Ondernemers veel optimistischer over de verwachte productie
Het producentenvertrouwen is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie in de komende drie maanden, het oordeel over de orderpositie en het oordeel over de voorraden gereed product.
Over de verwachte productie in de komende drie maanden waren de ondernemers veel optimistischer dan in de voorgaande maand. Vooral producenten van consumptiegoederen waren een flink stuk optimistischer dan in februari. Het oordeel over de orderpositie verslechterde iets. Ook over de voorraden gereed product waren de ondernemers een fractie minder positief dan in februari.
In maart rapporteerden de ondernemers een nagenoeg onveranderde waarde van de orderontvangst. De index orderpositie (orders uitgedrukt in maanden werk) steeg van 98,6 naar 99,5. Het aantal ondernemers dat hogere afzetprijzen verwacht was groter dan in februari.
Over de toekomstige ontwikkeling van de werkgelegenheid in hun branche waren zij net zo pessimistisch als de voorgaande maand. Het aantal ondernemers dat verwacht dat de personeelssterkte in de komende drie maanden zal afnemen was veel groter dan het aantal dat een toename voorziet.
Voorraden slinken verder
De ondernemers in de industrie hielden in januari ruim 14 procent minder voorraad gereed product aan dan een jaar eerder. De afname in januari was nog wat groter dan die in de vijf voorgaande maanden. De index van de voorraden gereed product (2005=100) kwam uit op 96,7. De afname van de voorraden in januari viel samen met een sterke toename van de omzet in de industrie in die maand.
Fors meer omzet in aardolie en chemie
Bij de hogere januariomzet moet in ogenschouw worden genomen dat in november 2008 de grote terugval in de omzet begon. Daarna was de industriële omzet in de eerste negen maanden van 2009 zo’n 20 à 30 procent lager dan een jaar eerder. Sindsdien is de afname steeds kleiner geworden. In december was er voor het eerst weer een hogere omzet.
Januari had in 2010 een werkdag minder dan in 2009. Het negatieve effect hiervan op de omzetontwikkeling wordt geraamd op ongeveer 2,5 procent. De door de industrie verkochte producten waren bijna 5 procent duurder dan in januari 2009.
Binnen de industrie was het beeld wisselend. De aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie realiseerde 33 procent meer omzet. De basismetaal- en metaalproductenindustrie zette krap 1 procent meer om dan een jaar eerder. De overige branches hadden minder omzet.
Op de exportmarkt was de omzet 6 procent hoger, op de binnenlandse markt 10 procent.
Productie fors hoger
Bij de hogere productie van januari moet in ogenschouw worden genomen dat in november 2008 de grote terugval in de productie begon. De industriële productie lag in december 2008 en vervolgens in het eerste half jaar van 2009 circa 13 procent lager dan een jaar eerder. Sindsdien is de afname steeds kleiner geworden. In december was er voor het eerst weer een hogere productie.
In de aardolie-, chemische en rubber- en kunststofproductenindustrie was de productie 19 procent hoger dan een jaar eerder. Ook de basismetaal- en metaalproductenindustrie deed het met een plus van 11 procent erg goed. In deze branche was een productietoename in bijna anderhalf jaar niet meer voorgekomen. De voedings- en genotmiddelenindustrie produceerde iets meer dan in januari 2009, in de overige branches was de productie lager.
Krimp bruto toegevoegde waarde industrie kleiner
De Nederlandse economie is in het vierde kwartaal van 2009 met 2,2 procent gekrompen in vergelijking met een jaar eerder. Het jaar 2009 als geheel laat een krimp van de economie met 4 procent zien. Een dergelijke krimp heeft het CBS niet eerder gemeten.
Ten opzichte van een kwartaal eerder groeide de Nederlandse economie in het vierde kwartaal van 2009 met 0,2 procent. Hierbij is rekening gehouden met werkdag- en seizoeneffecten. Het vierde kwartaal van 2009 telde één werkdag meer dan het vierde kwartaal van 2008. Dit is het tweede kwartaal op rij met een positieve kwartaal-op-kwartaalgroei na vier kwartalen met een negatieve groei. De kwartaal-op-kwartaalgroei is wel minder dan in het derde kwartaal, toen Nederland volgens de gangbare definitie uit de recessie raakte.
De goederenproductie lag in het vierde kwartaal 2,2 procent lager dan een jaar eerder. In het derde kwartaal bedroeg de krimp nog 5 procent. De krimp van de industriële productie is teruggelopen van zo’n 13 procent in de eerste helft van 2009 naar respectievelijk 6 en 1 procent in het derde en vierde kwartaal. De productie in de aardolie-, chemische, rubber- en kunststofproductenindustrie was met een groei van 13,5 procent zelfs fors hoger dan een jaar eerder, toen de daling groot was. Ook in de voedings- en genotmiddelenindustrie was het volume van de bruto toegevoegde waarde groter.