Nederlandse industrie heeft slecht jaar achter de rug
De Nederlandse industrie ging in 2009 door een diep dal. In het laatste kwartaal van 2008 zakte door de economische crisis de wereldhandel in. Aangezien de Nederlandse industrie sterk op export is gericht namen omzet, afzetprijzen, voorraden, productie en werkgelegenheid sterk af ten opzichte van 2008.
Omzetdaling door wereldwijde vraaguitval
De Nederlandse industrie vanaf het vierde kwartaal van 2008 te maken met een sterk teruglopende vraag. Dit resulteerde in sterk afnemende orderontvangsten, lagere afzetprijzen en een dalende omzet. Op de exportmarkten was het omzetverlies groter dan op de binnenlandse markt.
De forse omzetdaling zette door in de eerste helft van 2009. In het tweede halfjaar vond er enig herstel plaats. Over heel 2009 was de omzet 20 procent lager dan in 2008. De afzetprijzen daalden met 10 procent. De teruglopende orderontvangsten vertaalden zich in een lagere orderpositie. Deze index, de orders uitgedrukt in maanden werk, viel terug van 104 in januari 2009 naar 97 in december 2009.
Omzet industrie en producentenprijzen
Ondernemers somber over voorraden gereed product
Door de vraaguitval en lagere afzetprijzen, verslechterde het oordeel van de ondernemers over hun voorraden gereed product. Zij beschouwden de aanwezige voorraden in de eerste helft van 2009 als te groot. Vervolgens hebben zij hun voorraden afgebouwd. De index voorraad gereed product is van 113 in januari gedaald naar 98 in december. In de loop van de tweede helft van 2009 verbeterde het oordeel over de voorraden.
Voorraad gereed product en oordeel voorraad gereed product
Fors lagere productie en bezettingsgraad
Door de tegenvallende resultaten verslechterde het producentenvertrouwen in de industrie en bereikte het in februari een dieptepunt. De ondernemers verlaagden hierop hun productie sterk. De productie lag in de eerste helft van 2009 circa 13 procent lager dan een jaar eerder. De bezettingsgraad van de industriële productiecapaciteit bereikte aan het eind van het eerste kwartaal met 74,4 procent een dieptepunt.
Na februari verbeterde de stemming geleidelijk, maar eind 2009 was het producentenvertrouwen nog altijd zeer negatief. De productie trok na het dieptepunt in april ook weer geleidelijk aan. De bezettingsgraad lag aan het eind van het vierde kwartaal op 77,3 procent. Eind 2009 gaf nog altijd 40 procent van de ondernemers onvoldoende vraag op als reden voor een stagnatie van de productie.
In 2009 kromp ook de werkgelegenheid in de industrie sterk. Zo verdwenen er in de eerste drie kwartalen 36 duizend banen. Het aantal openstaande vacatures viel terug van 24 duizend in 2008 naar 9,2 duizend in 2009. Verder halveerden het aantal ontstane en vervulde vacatures.
Productie industrie en producentenvertrouwen
Sidney Vergouw
Bron: