Monitor horeca vierde kwartaal 2009
De omzet van de horeca, inclusief verblijfsrecreatie en cateringbedrijven, is in het vierde kwartaal opnieuw lager uitgekomen dan in dezelfde periode een jaar eerder. Vanaf het derde kwartaal van 2008 is de omzet elk kwartaal gedaald. De stemming onder de ondernemers was in het vierde kwartaal nog steeds negatief, maar minder dan in eerdere kwartalen van 2009 het geval was. Desondanks wordt voor het eerste kwartaal van 2010 een daling van de omzet verwacht.
Meeste omzetgroei in 2009 voor verblijfsrecreatie
Met uitzondering van cafetaria’s hebben alle horecabranches het vierde kwartaal afgesloten met een omzetdaling. De omzet van de horeca daalde in het vierde kwartaal met 5,4 procent in vergelijking met een jaar eerder. Cafetaria’s behaalden een bescheiden omzetgroei van 0,8 procent. Over heel 2009 daalde de omzet van de horeca met 4,8 procent. Alleen de bedrijven in de verblijfsrecreatie en cafetaria’s realiseerden een omzetgroei. De omzet van cafetaria’s steeg met ruim 1 procent. Kampeerterreinen en bungalowparken profiteerden van de toename van het aantal Nederlandse gasten, hun omzet steeg in 2009 met 4 procent.
Omzetontwikkeling horeca
Minder vacatures in het vierde kwartaal
Ondanks de dalende omzetten bleven de horecaondernemers op zoek naar nieuw personeel. In het vierde kwartaal ontstonden 10 duizend nieuwe vacatures in de horeca. De vraag was wel kleiner dan in het vierde kwartaal van 2008. Toen ontstonden er 13 duizend vacatures. Over heel 2009 daalde het aantal ontstane vacatures met 20 duizend. Het aantal vervulde vacatures bedroeg in het vierde kwartaal 12 duizend. Aan het eind van het jaar waren er 5 300 openstaande vacatures tegen 9 500 eind 2008.
Aantal openstaande en ontstane vacatures
Langzaam aan minder negatief over economisch klimaat
Uit de conjunctuurtest van januari 2010 blijkt dat de stemming onder de ondernemers in de horeca per saldo nog negatief is, maar beduidend minder negatief dan in het afgelopen jaar. In maart 2009 bereikte het oordeel over het economisch klimaat de laagste waarde (-66%) sinds de start van de waarneming in het begin van 2007. In de maanden daarna nam het aantal ondernemers dat het economisch klimaat per saldo als negatief beoordeelde langzaam aan af. Per saldo beoordeelde 7 procent het economisch klimaat in januari als slecht. Het aantal werknemers in de horeca is verder afgenomen. Per saldo 17 procent van de ondernemers gaf aan dat zij personeel hebben afgestoten.
Oordeel over economisch klimaat
Minder omzet, lagere prijzen en krimp personeelssterkte
De ondernemers verwachten voor het eerste kwartaal van dit jaar een daling van de omzet. Per saldo ziet 4 procent van de ondernemers de omzet terug lopen. De prijzen zullen naar verwachting omlaag gaan in het eerste kwartaal. Over de werkgelegenheid heerst somberheid. Per saldo 6 procent van ondernemers verwacht in het eerste kwartaal personeel te moeten afstoten.
Verwachting voor het eerste kwartaal 2010
Prijzen 1,9 procent gestegen
De prijzen in de traditionele horeca waren in het vierde kwartaal 1,9 procent hoger dan in hetzelfde kwartaal van 2008. Over heel 2009 stegen de prijzen met 2,2 procent. Deze prijsstijging is kleiner dan een jaar eerder. Toen stegen de prijzen nog gemiddeld met 3,7 procent. De prijsstijging was het hoogst bij cafés, zij werden begin 2009 geconfronteerd met hogere inkoopprijzen voor bier. Het volume van de omzet in de traditionele horeca daalde in 2009 met 7,4 procent. De volumedaling was tweemaal zo groot als in 2008. De omzet van de traditionele horeca daalde in 2009 met ruim 5 procent.
Prijsontwikkeling
Grootste omzetdaling bij hotels
De economische crisis heeft vooral de hotels hard getroffen. Hun omzet daalde in het vierde kwartaal ruim 8 procent in vergelijking met hetzelfde kwartaal van 2008. Vooral door de slechte resultaten in het eerste en tweede kwartaal daalde de omzet over heel 2009 met 8,8 procent. Hotels kregen minder zakelijke gasten en het aantal conferenties nam af.
Omzetontwikkeling hotels
Omzet restaurants verder gedaald
Ook restaurants deden het slecht in het vierde kwartaal. In vergelijking met een jaar eerder daalde de omzet met 6,7 procent. De omzetdaling was groter dan in de eerste drie kwartalen van het jaar. De prijzen stegen in het vierde kwartaal met 2 procent en het omzetvolume daalde met 8,5 procent. Over heel 2009 nam de omzet met bijna 5 procent af en stegen de prijzen met 2,9 procent. De daling van het omzetvolume kwam over heel 2009 uit op 7,4 procent.
Omzetontwikkeling restaurants
Omzetgroei cafetaria’s
In tegenstelling tot hotels, restaurants en cafés wisten cafetaria’s wel meer omzet te behalen in het vierde kwartaal van 2009. Hun omzet nam met bijna 1 procent toe in vergelijking met het vierde kwartaal in 2008. De omzetgroei kwam echter geheel door gestegen prijzen. Het omzetvolume was namelijk 1,6 procent lager dan in het vierde kwartaal van 2008. Over heel 2009 nam de omzet van cafetaria’s met ruim 1 procent toe. Omdat de prijzen iets meer dan 2 procent stegen daalde het omzetvolume in 2009 met 1 procent.
Omzetontwikkeling cafetaria’s
Flinke krimp cafés
Ook cafés hebben, net als hotels en restaurants, een slecht kwartaal achter de rug. De omzet nam ruim 6 procent af in vergelijking met het vierde kwartaal van 2008. De prijzen stegen met 4,5 procent en het omzetvolume daalde met 10 procent. De prijsstijging bij cafés was hoger dan gemiddeld in de horeca. Cafés kregen begin 2009 te maken met fors hogere inkoopprijzen van bier. Om de marges niet verder onder druk te laten komen werd de hogere inkoopprijs doorberekend aan de klant. Ondanks gestegen prijzen daalde de omzet van cafés in 2009 met 7,5 procent. Het omzetvolume daalde zelfs met 11,5 procent.
Omzetontwikkeling cafés
