Sterke toename pensioen- en levensverzekeringsvoorzieningen
De vorderingen die huishoudens in de vorm van pensioenen en levensverzekeringspolissen hebben, staan bij pensioenfondsen en verzekeraars onder de noemer verzekeringstechnische voorzieningen op de balans. In het derde kwartaal van 2009 nam de waarde van deze voorzieningen met 57 miljard euro toe tot 926 miljard euro. Met deze stijging van 6,6 procent kwamen de gemiddelde voorzieningen per huishouden uit op bijna 127 duizend euro. Dat was meer dan het niveau van een jaar eerder. Aan het eind van het derde kwartaal van 2008 bedroeg de omvang van de verzekeringstechnische voorzieningen nog 880 miljard euro, ruim 121 duizend euro per huishouden.
Verzekeringstechnische voorzieningen
Toename vooral door waardestijging aandelen
De waarde van de verzekeringstechnische voorzieningen van verzekeraars en pensioenfondsen wordt vooral bepaald door de waarde van hun beleggingen in obligaties, aandelen, onroerend goed en overige financiële instrumenten. Als gevolg van de wereldwijde stijging op de aandelenbeurzen sinds het dieptepunt in maart, nam de waarde van het aandelenbezit van verzekeraars en pensioenfondsen weer sterk toe. Een jaar geleden hadden zij nog voor 414 miljard aan aandelen in bezit, aan het eind van het derde kwartaal was dit opgelopen tot 489 miljard euro. Het direct bezit aan obligaties nam echter met 55 miljard af. Dit komt onder meer doordat pensioenfondsen dit jaar veel effecten hebben ondergebracht in beleggingsfondsen. Hoewel de pensioenfondsen mede-eigenaar van deze beleggingsfondsen zijn, worden laatstgenoemden toch als een aparte groep gezien.