Recessie ten einde

De Nederlandse economie is in het derde kwartaal van 2009 met 3,7 procent gekrompen ten opzichte van een jaar eerder. In het tweede kwartaal bedroeg de krimp nog 5,4 procent. Ten opzichte van het voorafgaande kwartaal groeide de economie in het derde kwartaal met 0,5 procent. Volgens de gangbare definitie is hiermee een einde gekomende aan de recessie. Vier kwartalen lang kromp de economie. De opleving van de economie in het derde kwartaal komt vooral door een herstel van de export. Ook was de afname van de consumptie iets minder groot dan in het voorgaande kwartaal. De investeringen namen daarentegen verder af.

Bruto binnenlands product

Herstel uitvoer

De uitvoer van goederen en diensten lag in het derde kwartaal bijna 8 procent lager dan een jaar eerder. In het tweede kwartaal bedroeg de afname nog meer dan 12 procent. Dit betekent dat de uitvoer enigszins is hersteld. Dit herstel betrof zowel de wederuitvoer als de uitvoer van Nederlandse producten. De krimp in het derde kwartaal lag bij beide rond de 8,5 procent, tegen meer dan 13 procent in het tweede kwartaal. De uitvoer van diensten deelde nog niet in het herstel. De daling van de dienstenuitvoer nam toe van 4,6 procent in het tweede kwartaal naar 5,2 procent in het derde. De invoer van goederen en diensten kromp in het derde kwartaal met 9,3 procent. In het tweede kwartaal bedroeg de afname meer dan 12 procent.

Investeringen verder afgenomen

Bij de investeringen is van herstel nog geen sprake. In het derde kwartaal namen de investeringen met 14,8 procent af ten opzichte van een kwartaal eerder. In het tweede kwartaal bedroeg de overeenkomstige afname 13,4 procent. Met name de investeringen in woningen, bedrijfsgebouwen en vervoermiddelen liepen verder terug. Alleen de investeringen in grond-, weg- en waterbouwkundige werken namen verder toe.

Ontwikkeling bestedingen

Licht herstel consumptie

De totale consumptie lag in het derde kwartaal 0,2 procent lager dan een jaar eerder. In het tweede kwartaal bedroeg de afname van de consumptie nog 0,6 procent. Het lichte herstel van de consumptie kwam vooral op conto van de overheid, maar ook de consumptie door huishoudens droeg licht bij aan het herstel. De consumptie van huishoudens kromp weliswaar met 2,4 procent ten opzichte van een jaar eerder, maar deze krimp was iets kleiner dan in het tweede kwartaal. De overheidsconsumptie groeide met 4 procent. In het tweede kwartaal bedroeg de toename hiervan 3,1 procent.

Bijdragen bedrijfstakken aan de bbp-ontwikkeling in het derde kwartaal van 2009

Herstel vooral dankzij industrie

De goederenproductie lag in het derde kwartaal 5,1 procent lager dan een jaar eerder. In het tweede kwartaal bedroeg de krimp nog meer dan 10 procent. Met name de industrie droeg bij aan het herstel. De industriële productie lag ruim 6 procent lager dan een jaar eerder. In het tweede kwartaal bedroeg de afname nog bijna 13 procent. Ook de delfstoffenwinning zorgde voor een afzwakking van de krimp. In het derde kwartaal nam de delfstoffenwinning af met meer dan 9 procent, tegen bijna 20 procent een kwartaal eerder. In de financiële en zakelijke dienstverlening nam de krimp wel verder toe.