Monitor detailhandel derde kwartaal 2009
De detailhandel heeft in het derde kwartaal, na krimp in de twee voorgaande kwartalen, opnieuw minder omzet behaald. In vergelijking met het derde kwartaal van 2008 was de omzet duidelijk lager. Ook de consumptieve bestedingen zijn lager dan een jaar eerder, terwijl de koopbereidheid juist iets opkrabbelt. Het aantal openstaande vacatures bleef vrijwel gelijk.
Omzet detailhandel kleiner
In het derde kwartaal van 2009 heeft de detailhandel 5,5 procent minder omzet behaald dan in dezelfde periode een jaar eerder. Het volume kwam 4,5 procent lager uit. Hiermee was de omzetontwikkeling van de detailhandel in lijn met de twee voorgaande kwartalen.
Omzetontwikkeling detailhandel
Consument besteedt minder
Gelijkopgaand met de omzet van de detailhandel zijn de consumptieve bestedingen al drie kwartalen afgenomen ten opzichte van dezelfde periode in 2008. In het derde kwartaal van 2009 gaven de huishoudens 3,1 procent minder uit dan in dezelfde periode van 2008. Deze afname is nagenoeg gelijk aan die in het tweede kwartaal.
Huishoudens bezuinigden in de eerste drie kwartalen vooral op duurzame goederen, zoals auto’s, meubels en elektronica. Ook aan voeding, dranken en tabak en bij de horeca werd minder besteed.
Binnenlandse consumptie door huishoudens (volume)
Koopbereidheid krabbelt op
Anders dan de consumentenbestedingen gaat de koopbereidheid wel omhoog. Deze indicator loopt doorgaans een aantal perioden voor op de bestedingen. Er zijn nog altijd meer pessimisten dan optimisten, maar de koopbereidheid van consumenten was in september wat minder laag dan in juni. Deze deelindicator van het consumentenvertrouwen ging van -9 naar -7. Consumenten waren in september minder negatief over de vraag of het een gunstige tijd is voor grote aankopen dan in juni.
Koopbereidheid consumenten (seizoengecorrigeerd)
Aantal openstaande vacatures vrijwel gelijk
Het aantal openstaande vacatures in de detailhandel kwam in het derde kwartaal op 11 duizend terecht, ongeveer net zo veel als in het voorgaande kwartaal. Bij sectoren als de horeca en groothandel nam het aantal openstaande vacatures wel duidelijk af. Dit kwam vooral doordat er in de detailhandel meer vacatures ontstonden dan in het voorgaande kwartaal, terwijl dit in de horeca en groothandel niet het geval was.
Aantal openstaande vacatures
Foodsector
Omzet foodwinkels vrijwel gelijk
De foodwinkels bleken in het derde kwartaal goed in staat de omzetten op peil te houden, geholpen door de lichte prijsstijging in deze sector. De omzet groeide licht met 0,4 procent. De omzetontwikkeling was echter sinds 2005 niet meer zo klein geweest.
Omzetontwikkeling foodsector
Supermarkten groeien, speciaalzaken zien omzet afnemen
De supermarkten hadden ruim 1 procent meer omzet, de speciaalzaken noteerden ruim 4 procent minder ten opzichte van het derde kwartaal 2008. De omzetontwikkeling bij de supermarkten was opgebouwd uit een geringe volumegroei en een kleine prijsstijging. De omzetontwikkeling bij de kleine foodspeciaalzaken staat sinds halverwege 2008 in de min, waardoor zij steeds meer marktaandeel verliezen ten opzichte van de supermarkten.
Omzetontwikkeling supermarkten en speciaalzaken
Non-foodsector
Omzet non-food krimpt fors
De winkels in de non-foodsector bepaalden sterk het beeld van de totale detailhandel. Met een omzetafname van bijna 8 procent werd de omzetgroei van de foodwinkels ruimschoots overtroffen. Ook in de twee voorgaande kwartalen van 2009 viel er een soortgelijke omzetontwikkeling waar te nemen. Sterke afnamen van de omzet werden vooral waargenomen bij de winkels in woninginrichtingartikelen en consumentenelektronica.
Omzetontwikkeling non-foodsector
Faillissementen in 2009 toegenomen
In de eerste drie kwartalen 2009 viel er een duidelijke toename van het aantal faillissementen in de detailhandel waar te nemen ten opzichte van dezelfde perioden in 2008. Deze toename hangt samen met de sterke omzetdalingen. Er zijn in de eerste drie kwartalen van dit jaar 541 faillissementen uitgesproken. In het eerste kwartaal werd het voorlopige toppunt bereikt, toen 184 bedrijven in de detailhandel over de kop gingen.
Uitgesproken faillissementen detailhandel
Meer cijfers staan op de themapagina’s Handel en horeca, Inkomen en bestedingen.