Moeilijk waarneembare groepen in enquêteonderzoek en de ontwikkeling van op maat gesneden benaderingsstrategieën

Moeilijk waarneembare groepen in enquêteonderzoek is het onderwerp van deze dissertatie.

Het tweede hoofdstuk is een verkennende studie naar groepen met vergelijkbare respons geneigdheden. Uit deze studie komen twee groepen naar voren met bovengemiddelde non-respons cijfers. Enerzijds zijn dat allochtonen en anderzijds personen woonachtig in kleine huishoudens in stedelijke gebieden.

Het derde en vierde hoofdstuk behandelt non-respons onder allochtonen. Allochtonen hebben bovengemiddelde non-respons cijfers. Deze hoge non-respons cijfers zijn echter meer het resultaat van andere factoren dan etniciteit zelf, zo komt naar voren in structurele vergelijkingsanalyses. In het bijzonder de stedelijke woonsituatie van allochtonen verklaart de hoge non-respons onder deze groep.

Hoofdstuk vier is een internationale vergelijking van non-respons onder allochtonen. Hieruit blijkt dat vele landen andere afbakeningen gebruiken voor het vaststellen van iemands etniciteit. Non-respons onder allochtonen blijkt in alle landen bovengemiddeld te zijn. Het verhogen van het aantal contactpogingen lijkt een succesvolle strategie om non-respons onder allochtonen te verminderen.

Het vijfde hoofdstuk van deze dissertatie presenteert de resultaten van een experiment waarin bij de aanschrijfbrief aan de respondenten postzegels zijn bijgesloten. Dit blijkt een succesvolle maatregel te zijn om de respons te verhogen, vooral in stedelijke gebieden. Onder allochtonen blijkt deze beloning of incentive niet of nauwelijks effect op het respons cijfer te hebben. Deze conclusies worden verder ondersteund door de analyses over de effectiviteit van het inzetten van incentives op de respons onder allochtonen in hoofdstuk zes. Respons onder autochtonen die op andere kenmerken, zoals stedelijkheid en inkomen, lijken op allochtonen neemt fors toe bij het inzetten van postzegels, terwijl de respons onder niet-westerse allochtonen in dezelfde situatie vrijwel gelijk blijft.

In hoofdstuk zeven, tenslotte, worden de mogelijkheden om enquêteonderzoek uit te voeren onder bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen besproken. Een pilot studie onder ruim 500 bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen laat zien dat zowel hoge respons cijfers onder deze groep mogelijk zijn, als wel dat de kwaliteit van de antwoorden voldoende is. De studie laat bovendien zien dat de bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen veelal andere kenmerken hebben dan leeftijdgenoten woonachtig in zelfstandige huishoudens.

Feskens, R. C. W. (2009). Difficult groups in survey research and the development of tailor-made approach strategies. Dissertation, Utrecht University.