Revisie Nationale rekeningen 2001: Tijdreeks 1987-1995

Vandaag zijn de uitkomsten van de gereviseerde Nationale rekeningen beschikbaar gekomen voor de periode 1987-1995. In combinatie met de eerder gepubliceerde cijfers voor de perioden 1995-2001 en 2001-2005 is nu voor alle economische variabelen uit de Nationale rekeningen een nieuwe tijdreeks 1987-2005 beschikbaar die onder andere kan worden gebruikt voor macro-economische modellen. In de statistische database StatLine zijn deze uitkomsten onder het thema macro-economie te raadplegen. Meer informatie is te vinden in het rapport Revisie Nationale rekeningen 2001: Tijdreeks 1987-2001.

In 2005 heeft een revisie van de Nationale rekeningen plaatsgevonden. Bij deze revisie zijn nieuwe definities en concepten toegepast. Deze vernieuwingen vloeien voort uit internationale afspraken en worden in alle EU-lidstaten doorgevoerd. Tevens is bij de revisie meer en nieuwe broninformatie verwerkt. De resultaten voor het revisiejaar 2001 zijn in het persbericht van 20 april 2005 gepubliceerd en uitgebreid toegelicht in de revisiepublicatie “Revisie Nationale rekeningen 2001” van augustus 2005.

De belangrijkste twee conceptuele wijzigingen bij de revisie 2001 zijn de verandering in de berekeningswijze en de toerekening aan gebruikers van financiële intermediatie (FISIM= Financial Intermediation Services Indirectly Measured) en de introductie van Bijzondere Financiële Instellingen (BFI’s). Daarnaast is een nieuwe prijsindex voor computers ingevoerd. Deze conceptuele wijzigingen hebben in grote lijnen ook geleid tot een vergelijkbare niveauaanpassing voor eerdere jaren.

De verbeterde broninformatie heeft vooral betrekking op nieuwe gegevens over de handel en de zakelijke dienstverlening en op een verbeterde aansluiting op de statistiek van de buitenlandse handel. Dit heeft in 2001 tot een opwaartse aanpassing van het niveau van productie en bestedingen geleid. Bij de samenstelling van de tijdreeks 1987-1995 is in grote lijnen aangehouden dat de broninformatie in eerdere revisiejaren correct is vastgesteld. Om die reden is het niveau van het revisiejaar 1995 weinig bijgesteld. Dit betekent dat de groeicijfers van de jaren 1996-2001 gemiddeld hoger moesten worden. Voor een nadere technische toelichting op de achtergronden van de revisie wordt verwezen naar de bovengenoemde revisiepublicatie. In de notitie Revisie Nationale rekeningen: bijstellingen 2001-2004 van 6 september 2005 zijn de uitkomsten voor de periode 2001-2004 toegelicht.

Samenvatting van de belangrijkste resultaten:

• Het bruto binnenlands product (bbp) is tussen 1988 en 1995 met gemiddeld 2,9 procent per jaar gegroeid. Dit is 0,1 procentpunt per jaar meer dan tot nu toe werd geraamd;
• De uitgaven van de overheid zijn in geringe mate naar boven bijgesteld. Daarmee komt het EMU-tekort in alle jaren een fractie hoger uit. Belangrijkste oorzaak is dat de verhoging van de deelname van Nederland in internationale banken voor ontwikkelingssamenwerking nu als gift is geboekt. Vooral door het noemereffect van het hogere bbp komt de EMU-schuldquote in alle jaren lager uit;
• De vrije besparingen van huishoudens, het residu van beschikbaar inkomen en consumptieve bestedingen, zijn nauwelijks gewijzigd. De consumptie van huishoudens is in waarde tussen 1987 en 1995 met 3,0 miljard euro meer toegenomen dan tot nu toe geraamd. De beschikbare inkomens van huishoudens zijn in diezelfde periode met ruim 1,6 miljard euro meer toegenomen. Het beeld van de ontwikkeling van de vrije besparingen is nauwelijks veranderd;
• Doordat de groeivoet van het arbeidsvolume niet of nauwelijks is gewijzigd en die van de productie wel, valt de arbeidsproductiviteitsgroei gemiddeld 0,2 procentpunt per jaar hoger uit;
• De arbeidsinkomensquote (AIQ) van de marktsector vertoont in de periode 1987-1995 geen noemenswaardig ander verloop dan eerder geraamd.