Consistente werkgelegenheidscijfers

De integratiemethode van de werkzame beroepsbevolking uit de Enquête beroepsbevolking (EBB) met de kwartaalcijfers over banen uit de Arbeidsrekeningen (AR) is verbeterd. Tot 2003 werd de ontwikkeling van de werkzame beroepsbevolking vergeleken met die van het aantal banen. Met het beschikbaar komen van de jaarcijfers van de werkzame beroepsbevolking over 2004 zijn integratiecorrecties bepaald op het niveau "banen van werknemers". Uit het EBB-bronmateriaal wordt een met de banen van werknemers vergelijkbaar begrip bepaald. Als de ontwikkeling van de "EBB-banen" te sterk afwijkt van die van de banen volgens AR, worden de EBB-cijfers aangepast. Dit leidt dan tot bijstelling van de uitkomsten over de werkzame beroepsbevolking.

1. InleidingDe belangrijkste CBS-indicator voor de kortetermijnontwikkeling van de werkgelegenheid is het aantal banen van werknemers, zoals dat uit de Arbeidsrekeningen gepubliceerd wordt. Daarnaast maakt het CBS kwartaalcijfers over de werkzame beroepsbevolking met als bron de Enquête beroepsbevolking (EBB). Tussen deze twee indicatoren zit een definitieverschil.

Toch is te verwachten dat de ontwikkelingen van deze reeksen goed vergelijkbaar zijn. In 2003 (zie Milot, 2003) is gebruik gemaakt van deze sterke vergelijkbaarheid. Met een vaste methode is de reeks van de werkzame beroepsbevolking voor 2000-2003 voor een aantal maanden aangepast om zodoende de consistentie met de reeks banen van werknemers te vergroten. Deze methode is daarna echter niet toegepast op de cijfers van 2004. Overwegingen hierbij zijn dat de oude methode niet getest is op perioden rondom omslagpunten en hierbij mogelijk te weinig rekening houdt met de definitieverschillen. Bovendien is het door de Flash (de eerste AR-raming 45 dagen na einde van het kwartaal) pas sinds 2004 mogelijk om een confrontatie met de EBB-cijfers van een maand eerder uit te voeren. Bovendien is het aantal banen de indicator voor de werkgelegenheid is en dat over de kortetermijnontwikkeling van de werkzame beroepsbevolking alleen gepubliceerd wordt in StatLine.

Op basis van de verbeterde integratiemethode zijn de cijfers over de werkzame beroepsbevolking in verslagjaar 2004 met het beschikbaar komen van de jaarcijfers AR aangepast.

2. MethodeDe cijfers uit de EBB over de werkzame beroepsbevolking geven in een jaar twaalf opeenvolgende voortschrijdende driemaandsgemiddelden. Vier van deze driemaandperioden komen overeen met de kwartalen waarover de AR-kwartaalcijfers publiceert.

Bij een perfecte aansluiting van de EBB op de AR zou moeten gelden:

AR banen, werknemers =
EBB banen, werknemers + binnenkomende pendel – uitgaande pendel =
EBB werkzame beroepsbevolking
    – werkzame beroepsbevolking, zelfstandigen
    + personen werkzaam < 12 uur, 15-64 jaar, werknemer
    + bijbanen 15-64 jaar als werknemer
    + hoofd- en bijbanen 65 jaar en ouder, werknemers
    + binnenkomende pendel – uitgaande pendel.

Een uitvoerige beschrijving van de samenhang tussen banen, werkzame personen en werkzame beroepsbevolking is te vinden in De Vries (2003).

Voor het samenstellen van het geïntegreerde cijfer van de werkzame beroepsbevolking worden de volgende bewerkingen uitgevoerd op de EBB-microdata:

Uitgaande van de werkzame beroepsbevolking wordt uit het EBB-bronmateriaal een met de banen van werknemers vergelijkbaar begrip bepaald. Uitgesplitst naar geslacht moet de jaarmutatie van dit cijfer binnen een bepaalde bandbreedte van het AR-cijfer blijven. Ligt het EBB-cijfer daarbuiten, dan volgt aanpassing.

De methode wordt toegepast vanaf het eerste kwartaal 2004. Tot dat moment wordt uitgegaan van de reeds gepubliceerde cijfers. De methode wordt toegepast voor mannen en vrouwen apart. De cijfers worden vervolgens opgeteld om tot een totaalcijfer te komen. De verdeling naar leeftijdscategorieën is gedetailleerd naar tienjaarsklassen: 15-24, 25-34, 35-44, 45-54 en 55-64 jaar. De integratiecorrecties van de werkzame beroepsbevolking kunnen ook leiden tot aanpassing van de cijfers over de niet-beroepsbevolking.

Tot slot zullen bij de revisie van de Nationale rekeningen over verslagjaar 2001 nieuwe niveaus worden vastgesteld voor de banen, werkzame personen en de werkzame beroepsbevolking, gebruikmakend van het Sociaal Statistisch Bestand (SSB) en de EBB. Dit zal in de zomer 2005 tot publicatie leiden van een geheel gereviseerde NR-reeks voor de werkzame beroepsbevolking.

3. ResultatenIn de bijgevoegde tabellen 1 tot en met 3 staan de geïntegreerde cijfers over de werkzame beroepsbevolking na correctie op basis van de verbeterde methode naar geslacht en leeftijdsklasse, bij een bandbreedte van 0,8 procent afwijkende ontwikkeling in het meest recente kwartaal en 0,4 procent afwijkende ontwikkeling in de overige kwartalen.

Tabellen met aanpassingen

Uitgebreide methodebeschrijving

Literatuur

Vries, Sylvia de, 2003, Relatie tussen banen, werkzame personen en werkzame beroepsbevolking, SET 2003-4, CBS.

Milot, Robin, 2003, Maandelijkse geïntegreerde statistiek over de werkzame en werkloze beroepsbevolking: gebruikte methode, SET 2003-7, CBS.