Economie krimpt 0,6 procent in vierde kwartaal 2008

• Eerste krimp in vijf jaar
• Vooral export valt terug
• Investeringen iets lager, bescheiden groei consumptie
• Bijna 100 000 banen erbij
  

Volgens de eerste, voorlopige raming van het CBS is de Nederlandse economie in het vierde kwartaal van 2008 met 0,6 procent gekrompen ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Dit is de eerste krimp van de Nederlandse economie in meer dan vijf jaar. De teruggang is vooral toe te schrijven aan een sterke daling van de export van Nederlands product. De investeringen krompen licht. De consumptie liet een bescheiden en iets langzamere groei zien. De werkgelegenheid groeide echter met bijna 100 duizend banen nauwelijks minder dan in het derde kwartaal.

Kwartaal-op-kwartaalkrimp 0,9 procent

Ten opzichte van een kwartaal eerder kromp de Nederlandse economie in het vierde kwartaal van 2008 met 0,9 procent. Hierbij is rekening gehouden met werkdag- en seizoeneffecten. Deze kwartaal-op-kwartaalkrimp is de grootste sinds het begin van de jaren tachtig. Door de sterke teruggang in het vierde kwartaal laten nu ook de beide voorgaande kwartalen kwartaal-op-kwartaal een lichte krimp zien. Volgens de veel gebruikte definitie van recessie als twee opeenvolgende kwartalen met een negatieve groei verkeert de Nederlandse economie nu in een recessie.

Opwaartse bijstelling economische groei in eerste drie kwartalen

De economische groei van de eerste drie kwartalen is voor het eerste en tweede kwartaal met 0,3 procent, voor het derde kwartaal met 0,1 procent naar boven bijgesteld. Belangrijkste oorzaak is de hogere raming voor de uitgaven in de zorg waaronder de kinderopvang. Daarnaast wordt ook de consumptie van huishoudens iets hoger geraamd.

Groei in 2008

De Nederlandse economie groeide in het hele jaar 2008 met 2,0 procent. Deze groei is duidelijk minder dan in de voorspoedige jaren 2006 en 2007 maar ligt in de buurt van de groeicijfers van 2001, 2004 en 2005. De werkgelegenheidsgroei is gelijk aan die in 2006, maar minder dan in 2007.

Uitvoer Nederlands product daalt sterk

In het vierde kwartaal van 2008 was het volume van de uitvoer van goederen en diensten 1,9 procent lager dan in hetzelfde kwartaal van 2007. De uitvoer van Nederlands product was aanzienlijk lager. De wederuitvoer nam weinig toe, de uitvoer van diensten groeide nog wel flink. De invoer van goederen en diensten was 1,0 procent hoger dan een jaar eerder. Deels is dit terecht gekomen in de voorraadvorming.

Geringe groei consumptie huishoudens

Huishoudens hebben in het vierde kwartaal 0,7 procent meer besteed dan een jaar eerder. Een lichte teruggang was er bij de aanschaf van duurzame consumptiegoederen, vooral doordat veel minder auto’s werden gekocht. Ook bij de horeca waren de bestedingen flink lager. Het volume van de overheidsconsumptie was in het vierde kwartaal 1,2 procent hoger dan een jaar eerder. De reële uitgaven voor de zorg waaronder de kinderopvang namen toe, die voor het openbaar bestuur nauwelijks.

Investeringen iets lager

In het vierde kwartaal is 0,3 procent minder geïnvesteerd. De investeringen in woningen daalden licht vanwege een forse afname van het aantal transacties op de markt van bestaande koopwoningen. Ook de investeringen in machines en GWW-werken zijn iets lager. Er werd nog wel meer geïnvesteerd in bedrijfsgebouwen en computers.

Vooral lagere productie industrie, transport en horeca

De industrie had te lijden onder de teruggevallen export. De productie daalde met 6,5 procent vergeleken met het vierde kwartaal van 2007. Ook de transportsector en de horeca produceerden flink minder. De delfstoffenwinning kromp vanwege een vermindering in de uitvoer van aardgas. De bouwproductie nam toe door het werken aan al eerder gecontracteerde opdrachten. De financiële en zakelijke dienstverlening groeide minder dan in vorige kwartalen waarbij de uitzendbranche zelfs kromp. De zorgsector was de snelste groeier in het vierde kwartaal.

Werkgelegenheid stijgt iets langzamer

In het vierde kwartaal van 2008 waren er 95 duizend banen van werknemers meer dan in hetzelfde kwartaal van 2007. Deze groei van 1,2 procent was iets minder dan de banengroei in het derde kwartaal. Na correctie voor seizoeninvloeden is het aantal banen in het vierde kwartaal 0,4 procent hoger dan in het derde kwartaal van 2008. De combinatie van krimpende productie bij nog stijgende werkgelegenheid geeft aan dat de werkgelegenheid met vertraging reageert op de ontwikkeling van de productie. In het vierde kwartaal is wel sprake van een sterke daling van het aantal vacatures.

De PDF bevat het volledige persbericht inclusief tabellen en grafieken.