Tweemaal zoveel mensen ontslagen door crisis

In de eerste acht maanden van 2009 kregen 85 duizend mensen ontslag, tegen 44 duizend in dezelfde periode een jaar eerder. Dat betekent bijna een verdubbeling van het aantal gedwongen ontslagen.

Ontslag door werkgever of faillissement

Werknemers kunnen te maken krijgen met gedwongen ontslag op initiatief van de werkgever of door een faillissement. Als een werkgever eenzijdig een arbeidsovereenkomst wil ontbinden dan kan dit via de kantonrechter of via het UWV. Als een bedrijf failliet gaat, eindigt doorgaans ook het dienstverband van de werknemer. De curator beheert de failliete boedel en zal de werknemers ontslaan zonder tussenkomst van UWV of kantonrechter.

Aantal ontslagvergunningen UWV verdubbeld

De rechtbanken ontvingen in de eerste acht maanden van 2009 ruim 20 duizend verzoeken om een arbeidsovereenkomst te ontbinden. Dat is een stijging van 29 procent. Het UWV verleende tot en met augustus bijna 24 duizend ontslagvergunningen. Dit zijn er ruim tweemaal zoveel als in dezelfde periode een jaar eerder.

Gedwongen ontslag via UWV, kantonrechter of door faillissement

Sterkste stijging bij ontslag door faillissement

Het aantal ontslagen door faillissement bedroeg in de eerste acht maanden van 2008 ongeveer 18 duizend. Een jaar later is dit toegenomen tot ongeveer 41 duizend.

De stijging van het aantal ontslagen via de kantonrechter is veruit het kleinst. Dit komt doordat ontslag door faillissement en ontslag via het UWV vaker verband houdt met bedrijfseconomische omstandigheden.

Slechte conjunctuur, meer ontslagen

Het aantal gedwongen ontslagen hangt sterk samen met de conjunctuur. Het zorgt voor nieuwe werklozen. Tijdens de gunstige conjunctuur tussen 2005 en 2008 is het aantal ontslagen meer dan gehalveerd.

Slechte conjunctuur, meer ontslagen

Vooral door bedrijfseconomische redenen

Bedrijfseconomische omstandigheden zijn in de meeste gevallen de aanleiding voor het UWV om een ontslagvergunning af te geven. Het gaat dan bijvoorbeeld om financiële problemen, reorganisaties of afstoten van taken.

Door de recessie is dit aandeel gestegen van ruim 60 procent in de eerste acht maanden van 2008 tot meer dan 80 procent in dezelfde periode van 2009. Het aandeel ontslagvergunningen door arbeidsongeschiktheid daalde van 31 procent naar 14 procent.

Door UWV of CWI verleende ontslagvergunningen naar reden, per halfjaar

Arno Sprangers en Rudolf Timmermans