Nieuwe armoedemeting: 540 duizend mensen arm in 2023

spelende kinderen Amsterdam
© ANP
In 2023 waren 540 duizend mensen in Nederland arm. Dat komt neer op 3,1 procent van de bevolking. In 2018 was dat nog meer dan het dubbele. Ruim 115 duizend minderjarige kinderen groeiden in 2023 op in armoede, 3,6 procent van alle minderjarige kinderen. Deze cijfers zijn berekend volgens de nieuwe methode voor het meten van armoede, die CBS, SCP en Nibud hebben ontwikkeld. De nieuwe armoedegrens vervangt eerdere grenzen die tot nu toe werden gebruikt om armoede te meten. Niet alleen het inkomen, maar ook spaargeld of ander meteen inzetbaar bezit telt mee bij de bepaling van armoede.

In 2018 leefde nog 7,1 procent van de bevolking in armoede. De armoede daalde in 2019 mede door loonstijgingen en in 2020 ook door het pakket aan coronasteunmaatregelen. Ook in 2022 en 2023 nam de armoede af. Dat was vooral het gevolg van de energiemaatregelen en in 2023 ook van koopkrachtverhogende maatregelen, zoals de verhoging van het minimumloon. Bijna 175 duizend mensen waren in 2023 al minstens drie jaar op rij arm. Dat betekent dat 1 op de 3 armen langdurig arm was.

Armoede in Nederland*
JaarTotale bevolking (%)Minderjarige kinderen (%)Langdurige armoede (%)
20187,18,6
20196,37,5
20205,16,22,5
20214,95,62,1
20223,44,01,3
20233,13,61,0
*voorlopige cijfers

1,2 miljoen mensen net boven de armoedegrens

Meer mensen zaten net boven de armoedegrens dan eronder. Bijna 1,2 miljoen hadden een inkomen tot 25 procent boven de armoedegrens en onvoldoende tot geen vermogensbuffer. Ruim de helft van deze groep had een inkomen tot 15 procent boven de grens. In 2018 zaten nog ruim 1,5 miljoen mensen in deze financieel kwetsbare situatie. De groep is kleiner geworden doordat het inkomen van veel mensen sterker steeg dan de armoedegrens. Vooral in 2022 was dat zo door de overheidssteun bij het betalen van de energierekening.

Spreiding rond de armoedegrens*
JaarArm: tot 15% inkomenstekort (x 1 000 personen)Arm: 15% inkomenstekort en meer (x 1 000 personen)tot 3% boven armoedegrens (x 1 000 personen)3 tot 6% boven armoedegrens (x 1 000 personen)6 tot 9% boven armoedegrens (x 1 000 personen)9 tot 12% boven armoedegrens (x 1 000 personen)12 tot 15% boven armoedegrens (x 1 000 personen)15 tot 25% boven armoedegrens (x 1 000 personen)
2018-749,8-450,1172,7176,3176,2171,5172,5636,2
2019-666,0-397,2166,1168,6168,9163,1158,7581,7
2020-527,2-340,4163,6157,5154,8155,9152,1501,6
2021-523,7-315,8157,3151,4152,7151,0144,8474,4
2022-315,1-268,2127,5148,0163,0167,5165,4537,6
2023-258,0-279,8118,6132,1163,6139,3142,4477,6
*voorlopige cijfers

Inkomenstekort opgelopen

Het doorsnee inkomenstekort van de arme bevolking ten opzichte van de armoedegrens was 16 procent in 2023. In 2018 was de armoede minder ernstig: het doorsnee tekort was toen 10 procent. Hoewel het aantal armen dus verder daalde in 2023, nam de ernst van de armoede toe. Het opgelopen tekort heeft te maken met de veranderde samenstelling van de groep armen. In vergelijking met 2018 zijn in 2023 relatief minder bijstandsontvangers en relatief meer werkenden arm. Zij komen doorgaans meer inkomen te kort dan arme bijstandsontvangers (23 tegen 6 procent in 2023).

Intensiteit van armoede*
JaarTotale bevolking (% inkomenstekort (doorsnee))Inkomen uit werk (% inkomenstekort (doorsnee))Bijstand (% inkomenstekort (doorsnee))
201810168
201910187
202010186
20219196
202212206
202316236
*voorlopige cijfers

Armoede grootst in Amsterdam

Per gemeente liep het armoedepercentage in 2023 uiteen van 0,1 tot 6,6 procent, tegen 3,1 procent gemiddeld voor heel Nederland. De top vijf van gemeenten met de meeste armoede werd aangevoerd door Amsterdam (6,6 procent). De andere gemeenten in de top vijf waren Vaals (6,4 procent), Rotterdam (6,2 procent), Den Haag (6,1 procent), en Vlieland (6,0 procent) waar bewoners vaak seizoenswerk doen. Vooral in het noordoosten en in het zuiden zijn gemeenten waar relatief veel armoede is.

De laagste armoedepercentages zijn te vinden in kleinere gemeenten. In 2023 stond Rozendaal (0,1 procent) onderaan op de ranglijst, gevolgd door Hilvarenbeek, Oost Gelre en Dinkelland (allen 1,0 procent).

Armoede in gemeenten, 2023
GemeentePercentage armen (%)
Groningen5,3
Almere3,3
Stadskanaal3,1
Veendam2,7
Zeewolde2,4
Achtkarspelen2,9
Ameland1,9
Harlingen3,1
Heerenveen2,6
Leeuwarden4,3
Ooststellingwerf2,2
Opsterland1,9
Schiermonnikoog5,5
Smallingerland2,6
Terschelling2,5
Vlieland6,0
Weststellingwerf2,3
Assen3,0
Coevorden2,6
Emmen3,0
Hoogeveen2,6
Meppel2,5
Almelo3,5
Borne1,7
Dalfsen1,5
Deventer3,2
Enschede4,3
Haaksbergen1,6
Hardenberg1,6
Hellendoorn1,1
Hengelo (O.)2,9
Kampen2,0
Losser2,0
Noordoostpolder2,9
Oldenzaal1,8
Ommen2,2
Raalte1,5
Staphorst1,6
Tubbergen1,1
Urk1,9
Wierden1,3
Zwolle2,9
Aalten1,3
Apeldoorn2,8
Arnhem4,6
Barneveld1,5
Beuningen2,0
Brummen1,9
Buren2,0
Culemborg2,0
Doesburg2,9
Doetinchem2,6
Druten2,0
Duiven1,6
Ede2,1
Elburg1,9
Epe1,7
Ermelo1,9
Harderwijk2,1
Hattem1,4
Heerde1,2
Heumen2,0
Lochem1,8
Maasdriel2,9
Nijkerk1,6
Nijmegen4,0
Oldebroek1,5
Putten1,7
Renkum1,8
Rheden2,8
Rozendaal0,1
Scherpenzeel1,6
Tiel3,7
Voorst1,2
Wageningen3,5
Westervoort2,2
Winterswijk2,7
Wijchen1,7
Zaltbommel2,5
Zevenaar2,1
Zutphen2,8
Nunspeet1,9
Dronten2,3
Amersfoort2,7
Baarn2,0
De Bilt2,1
Bunnik1,2
Bunschoten1,8
Eemnes1,8
Houten1,3
Leusden1,6
Lopik1,7
Montfoort1,7
Renswoude2,2
Rhenen2,1
Soest2,4
Utrecht4,1
Veenendaal2,2
Woudenberg1,7
Wijk bij Duurstede1,4
IJsselstein1,9
Zeist3,0
Nieuwegein2,3
Aalsmeer2,4
Alkmaar2,9
Amstelveen2,9
Amsterdam6,6
Bergen (NH.)2,2
Beverwijk3,3
Blaricum1,9
Bloemendaal1,4
Castricum1,3
Diemen4,5
Edam-Volendam1,3
Enkhuizen2,6
Haarlem3,1
Haarlemmermeer2,4
Heemskerk2,4
Heemstede1,3
Heiloo1,8
Den Helder2,8
Hilversum3,4
Hoorn2,7
Huizen2,3
Landsmeer2,0
Laren (NH.)2,3
Medemblik2,0
Oostzaan2,1
Opmeer1,9
Ouder-Amstel2,3
Purmerend2,5
Schagen1,7
Texel2,7
Uitgeest1,4
Uithoorn2,4
Velsen2,9
Zandvoort3,7
Zaanstad3,7
Alblasserdam2,6
Alphen aan den Rijn2,0
Barendrecht1,7
Drechterland2,1
Capelle aan den IJssel3,5
Delft4,3
Dordrecht3,8
Gorinchem2,8
Gouda3,2
's-Gravenhage6,1
Hardinxveld-Giessendam1,5
Hendrik-Ido-Ambacht1,6
Stede Broec1,7
Hillegom2,1
Katwijk1,4
Krimpen aan den IJssel1,9
Leiden3,9
Leiderdorp2,1
Lisse1,6
Maassluis3,2
Nieuwkoop1,4
Noordwijk2,0
Oegstgeest1,6
Oudewater2,1
Papendrecht2,1
Ridderkerk2,3
Rotterdam6,2
Rijswijk (ZH.)3,6
Schiedam5,2
Sliedrecht2,5
Albrandswaard1,9
Vlaardingen4,2
Voorschoten1,9
Waddinxveen1,8
Wassenaar3,2
Woerden1,7
Zoetermeer2,8
Zoeterwoude1,2
Zwijndrecht2,9
Borsele1,4
Goes2,5
West Maas en Waal1,9
Hulst3,4
Kapelle1,6
Middelburg (Z.)2,5
Reimerswaal2,4
Terneuzen3,5
Tholen2,3
Veere1,5
Vlissingen3,9
De Ronde Venen1,7
Tytsjerksteradiel2,1
Asten2,1
Baarle-Nassau2,1
Bergen op Zoom3,5
Best2,0
Boekel1,3
Boxtel2,2
Breda3,1
Deurne1,6
Pekela4,2
Dongen2,1
Eersel1,1
Eindhoven4,1
Etten-Leur2,3
Geertruidenberg2,1
Gilze en Rijen1,9
Goirle1,3
Helmond3,2
's-Hertogenbosch2,9
Heusden1,7
Hilvarenbeek1,0
Loon op Zand1,2
Nuenen, Gerwen en Nederwetten1,2
Oirschot1,2
Oisterwijk1,8
Oosterhout2,5
Oss2,4
Rucphen2,4
Sint-Michielsgestel1,1
Someren1,9
Son en Breugel1,3
Steenbergen2,5
Waterland2,2
Tilburg3,9
Valkenswaard1,8
Veldhoven1,6
Vught1,5
Waalre1,5
Waalwijk2,5
Woensdrecht3,9
Zundert2,3
Wormerland2,2
Landgraaf2,9
Beek (L.)3,3
Beesel2,1
Bergen (L.)1,3
Brunssum2,7
Gennep2,7
Heerlen4,7
Kerkrade4,6
Maastricht4,5
Meerssen1,7
Mook en Middelaar2,2
Nederweert1,4
Roermond3,3
Simpelveld2,6
Stein (L.)1,8
Vaals6,4
Venlo3,5
Venray2,5
Voerendaal1,5
Weert2,6
Valkenburg aan de Geul2,4
Lelystad3,9
Horst aan de Maas1,7
Oude IJsselstreek2,0
Teylingen1,5
Utrechtse Heuvelrug2,2
Oost Gelre1,0
Koggenland1,6
Lansingerland1,6
Leudal1,7
Maasgouw1,4
Gemert-Bakel1,8
Halderberge2,4
Heeze-Leende1,1
Laarbeek1,5
Reusel-De Mierden1,3
Roerdalen1,9
Roosendaal3,3
Schouwen-Duiveland1,9
Aa en Hunze1,8
Borger-Odoorn2,4
De Wolden1,7
Noord-Beveland2,6
Wijdemeren1,8
Noordenveld1,8
Twenterand1,7
Westerveld1,7
Lingewaard1,4
Cranendonck1,6
Steenwijkerland2,2
Moerdijk2,0
Echt-Susteren1,9
Sluis3,3
Drimmelen1,5
Bernheze1,6
Alphen-Chaam1,5
Bergeijk1,4
Bladel1,3
Gulpen-Wittem1,9
Tynaarlo1,8
Midden-Drenthe1,8
Overbetuwe1,6
Hof van Twente1,7
Neder-Betuwe2,1
Rijssen-Holten1,3
Geldrop-Mierlo2,1
Olst-Wijhe1,9
Dinkelland1,0
Westland2,2
Midden-Delfland1,5
Berkelland1,5
Bronckhorst1,4
Sittard-Geleen3,5
Kaag en Braassem1,7
Dantumadiel2,1
Zuidplas1,9
Peel en Maas2,0
Oldambt3,6
Zwartewaterland1,5
Súdwest-Fryslân2,5
Bodegraven-Reeuwijk1,8
Eijsden-Margraten1,9
Stichtse Vecht1,9
Hollands Kroon2,2
Leidschendam-Voorburg3,0
Goeree-Overflakkee1,8
Pijnacker-Nootdorp1,7
Nissewaard2,9
Krimpenerwaard1,8
De Fryske Marren1,9
Gooise Meren2,2
Berg en Dal2,4
Meierijstad1,5
Waadhoeke2,4
Westerwolde3,0
Midden-Groningen3,7
Beekdaelen2,0
Montferland2,2
Altena1,6
West Betuwe1,7
Vijfheerenlanden2,1
Hoeksche Waard1,4
Het Hogeland2,5
Westerkwartier1,8
Noardeast-Fryslân2,3
Molenlanden1,3
Eemsdelta3,6
Dijk en Waard2,0
Land van Cuijk1,4
Maashorst1,8
Voorne aan Zee2,3

Bronnen

Relevante links