Goederenexport naar Duitsland daalt

In heel 2022 groeide de exportwaarde naar Duitsland nog met 41,6 procent, mede door het sterke economische herstel na corona en de gestegen exportprijzen.

De grootste dalingen in de export van Nederlandse makelij naar onze oosterburen waren bij chemische producten met bijna 1,2 miljard euro, gevolgd door minerale brandstoffen (356 miljoen euro) en dierlijke en plantaardige oliën en vetten (239 miljoen euro).

Bij de wederuitvoer daalde de export van minerale brandstoffen het meest in waarde met 2,1 miljard euro, gevolgd door ijzer en staal (555 miljoen euro). Aardolie en andere brandstoffen waren in 2023 goedkoper, waardoor exportproducten die met behulp van deze brandstoffen worden gemaakt minder duur waren dan in 2022.

Volgens cijfers van het Duitse Federale statistiekbureau stagneert de groei van de Duitse economie. Duitsland is de grootste economie van Europa en tevens de belangrijkste handelspartner van Nederland. Het belang van de Duitse economie voor Nederland wordt nog duidelijker door te kijken naar de exportverdiensten (toegevoegde waarde) en de handelsketens.

Belang van Duitsland voor de Nederlandse economie

Nederland verdiende in 2020 in totaal 48,8 miljard euro aan de export van goederen en diensten naar Duitsland, 6,4 procent van het Nederlandse bruto binnenlands product (bbp). In 1995 was dat nog 7,7 procent. De directe of rechtstreekse export naar Duitsland leverde 39,5 miljard euro op in 2020. Nederland verdiende ongeveer 9,3 miljard euro aan de indirecte export . Bij indirecte verdiensten gaat het om Nederlandse goederen of diensten die eerst in andere landen worden verwerkt of verbruikt, om vervolgens naar Duitsland te worden geëxporteerd.

36,9 miljard verdiend aan Duitse consumenten en bedrijven

Ruim drie kwart van de Nederlandse exportverdiensten aan Duitsland, 36,9 miljard euro, komt door Duitse binnenlandse bestedingen, bijvoorbeeld door uitgaven van Duitse huishoudens aan Nederlandse voedingsmiddelen, eventueel na bewerking door Duitse bedrijven. De Nederlandse industrie verdiende 10,2 miljard euro aan Duitse binnenlandse bestedingen, de groothandel 7,6 miljard euro en de zakelijke dienstverlening 5,9 miljard euro. Van de Nederlandse industriële bedrijfstakken zijn de aardolie-industrie, de chemische industrie en de voedingsmiddelenindustrie grootverdieners met exportverdiensten van respectievelijk 2,3 miljard euro, 1,8 miljard euro en 1,8 miljard euro.

11,9 miljard verdiend dankzij Duitse export

Bijna een kwart van de Nederlandse exportverdiensten naar Duitsland, 11,9 miljard, komt tot stand door export die verwerkt is in de Duitse export van goederen en diensten naar andere landen (1,6 procent van het Nederlandse bbp in 2020). Duitsland is voor Nederland een belangrijke toegangspoort naar markten buiten de Europese Unie. Bijna 7,2 miljard euro (60 procent) van deze exportverdiensten komt tot stand door consumptie buiten de EU.

Nederland verdient ruim 1,4 miljard euro aan Duitse export waarin Nederlandse producten zijn verwerkt, die uiteindelijk terechtkomt in de Verenigde Staten, goed voor 11,8 procent van het totaal. Na de Verenigde Staten is China de belangrijkste eindbestemming, hier houdt Nederland 1,1 miljard euro aan over (9,3 procent). 376 miljoen euro (3,2 procent) van de verdiensten aan export die verder gaat dan Duitsland wordt uiteindelijk in Nederland geconsumeerd. Een voorbeeld hiervan zijn in Nederland gefabriceerde auto-onderdelen die in Duitse fabrieken worden verwerkt in personenauto’s die uiteindelijk door Nederlandse huishoudens worden gekocht.

De Nederlandse industrie verdiende in 2020 met 3,6 miljard euro het meest aan de export door Duitsland, gevolgd door de groothandel (2,2 miljard euro) en de zakelijke dienstverlening (1,8 miljard euro). De industriële bedrijfstakken die het meest verdienden aan de Duitse export waren de chemische industrie met bijna 1,2 miljard euro en de aardolie-industrie met 607 miljoen euro.