Gemeenten begroten 11,3 miljard euro aan heffingen in 2021

Grootste opbrengststijging afvalstoffenheffing sinds 1995

De opbrengst van de afvalstoffenheffing en reinigingsrechten neemt dit jaar naar verwachting met 10,0 procent toe tot 2,2 miljard euro, de grootste stijging in 26 jaar. Ook in 2020 begrootten gemeenten al een forse toename, toen met 8,4 procent. Tot 2019 veranderde de begrote opbrengst van de reinigingsheffingen van alle gemeenten samen jarenlang per saldo nauwelijks. De stijging van de reinigingsheffingen komt door de toenemende inzamelings- en verwerkingskosten van het afval en door afnemende opbrengsten van afvalstromen, als glas, plastic en papier. Dit vertaalt zich in hogere tarieven van de afvalstoffenheffing. De afvalstoffenheffing en de reinigingsrechten mogen niet meer opbrengen dan de bijbehorende taak of dienst kost.

Opbrengst onroerendezaakbelasting stijgt met 5,8 procent

De onroerendezaakbelasting (ozb) op woningen en niet-woningen brengt in 2021 naar verwachting bijna 4,6 miljard euro op. Dit is 5,8 procent meer dan in 2020. Dat is de grootste stijging sinds 2004, toen de groei van de ozb-opbrengst op 6,8 procent werd begroot. De inkomsten uit de ozb behoren tot de algemene middelen van een gemeente. Veel gemeenten geven aan dat een (extra) verhoging van de ozb één van de maatregelen is om de begroting sluitend te maken. De verandering van de opbrengst ozb wordt bepaald door de ontwikkeling van de waarde van het onroerend goed (WOZ-waarde), van het aantal panden en door de tariefontwikkeling. De tarieven worden door de gemeenteraad vastgesteld.

De opbrengst van de rioolheffing stijgt dit jaar met 2,6 procent tot 1,7 miljard euro. Dit is iets hoger dan de gemiddelde jaarlijkse stijging van 1,9 procent over de afgelopen vijf jaar.

Opbrengst toeristenbelasting daalt door Amsterdam

Toeristenbelasting levert gemeenten in 2021 naar verwachting 344 miljoen euro op. Dit is 68 miljoen minder dan in 2020, een daling van 16,5 procent. De daling is vooral toe te schrijven aan Amsterdam, dat ten opzichte van de eerste begroting van 2020 de opbrengst voor 2021 met 79 miljoen euro naar beneden heeft bijgesteld tot 120 miljoen euro. Met name het internationale toerisme is zwaar getroffen door de coronacrisis. Van de bijna 200 miljoen euro die de gemeente Amsterdam voor 2020 oorspronkelijk aan toeristenbelasting begrootte, verwacht zij slechts 56,5 miljoen euro daadwerkelijk binnen te krijgen. Voor de misgelopen inkomsten uit toeristenbelasting in de periode 1 maart tot en met 1 juni 2020 heeft het Rijk de gemeenten inmiddels gecompenseerd voor 100 miljoen euro.

Exclusief Amsterdam verwachten alle overige Nederlandse gemeenten samen dit jaar 5,4 procent meer aan toeristenbelasting te innen dan zij voor 2020 begroot hadden. Bijna negen van de tien gemeenten met toeristenbelasting voorzien voor 2021 een gelijkblijvende of hogere opbrengst dan ze voor 2020 begrootten, nog voor het uitbreken van de coronacrisis. De begrote opbrengst van de gemeenten exclusief Amsterdam stijgt van 212 miljoen euro in 2020 naar 224 miljoen euro in 2021.