Ruim 1,7 miljoen slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag

In 2020 gaf 11 procent van de mensen van 16 jaar of ouder aan slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de twaalf maanden voorafgaand aan het onderzoek. In 2022 nam dit toe tot 13 procent, in 2024 was het met 12 procent (ruim 1,7 miljoen) weer vergelijkbaar met 2020.

Van de verschillende uiteenlopende vormen van seksueel grensoverschrijdend gedrag gaven 16-plussers in 2024 het vaakst aan slachtoffer te zijn geweest van offline seksuele intimidatie (8 procent, bijna 1,2 miljoen). Van online seksuele intimidatie werd 5 procent slachtoffer (ruim 760 duizend 16-plussers), en van fysiek seksueel geweld 4 procent (ruim 520 duizend). Alleen het percentage slachtoffers van offline seksuele intimidatie was in 2024 hoger dan in 2020; ook in 2022 nam dit al toe.

1,3 miljoen mensen (9 procent) gaven aan slachtoffer te zijn geweest van huiselijk geweld, vergelijkbaar met de jaren voor 2024.

(Bi-plus) vrouwen en NBGQ personen vaakst slachtoffer

Als het gaat om genderidentiteit gaven personen die zich als vrouw identificeren meer dan twee keer zo vaak aan slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag dan personen die zich als man identificeren: 16 tegen 7 procent. Van degenen die zichzelf als non-binair of genderqueer (NBGQ) beschouwen, had 31 procent met dit gedrag te maken en 26 procent met huiselijk geweld. Het gaat dan om mensen die zichzelf niet eenduidig zien als man of vrouw.

Naar seksuele oriëntatie gaven bi-plus vrouwen (vrouwen die zich aangetrokken voelen tot meer dan één gender) het vaakst aan (34 procent) slachtoffer te zijn geweest van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ook gaven zij relatief vaak aan met huiselijk geweld te maken hebben gehad. Heteroseksuele mannen hadden met 6 à 7 procent het minst vaak te maken met grensoverschrijdend gedrag en huiselijk geweld.

Jongeren hadden vaker dan ouderen te maken met seksueel grensoverschrijdend gedrag of huiselijk geweld. Waar 16- tot 18-jarigen en 18- tot 24-jarigen met respectievelijk 25 en 30 procent relatief vaak slachtoffer waren van seksueel grensoverschrijdend gedrag, was dat onder 65-plussers minder vaak het geval (3 procent). Daarnaast was 24 procent van de 16- tot 18-jarigen slachtoffer van huiselijk geweld, en 19 procent van de 18- tot 24-jarigen. Onder 65-plussers was dat 2 procent.

Slachtoffers ervaren met name psychische problemen

Slachtoffers van huiselijk geweld ondervonden vaak problemen als gevolg van wat ze hadden meegemaakt. Met name 16-plussers die door hun ex-partner werden gestalkt: 67 procent van hen had problemen. Van de slachtoffers van psychisch geweld in de huiselijk kring was dat 64 procent, en van de slachtoffers van fysiek geweld in huiselijke kring gaf 49 procent dat aan. Psychische problemen komen het meest voor bij huiselijk geweld. Daarnaast worden ook relatieproblemen, lichamelijke problemen en familieproblemen relatief vaak door slachtoffers genoemd.

Slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag noemen psychische problemen het vaakst, maar ook seksuele problemen en relatieproblemen worden relatief vaak genoemd. Van de slachtoffers van fysiek seksueel geweld, offline seksuele intimidatie, en online seksuele intimidatie gaf respectievelijk 32, 24, en 20 procent aan problemen te hebben ervaren. Fysiek seksueel geweld komt voor in verschillende vormen, zoals ongewenst op een seksuele manier aanraken, ongewenst zoenen, of ongewenste seksuele handelingen. Bij gevallen waar het ongewenste seksuele handelingen betreft, gaf 66 procent van de slachtoffers aan problemen te ervaren.