Inkomsten uit heffingen steeds belangrijker voor gemeenten

Gemeentelijke inkomsten

De heffingen vormen maar 18 procent van de inkomsten van gemeenten. Andere inkomstenbronnen zijn de algemene uitkering van het rijk, doeluitkeringen, rentebaten, opbrengsten uit huren en pachten en grondverkopen.

Hondenbelasting oudste heffing

De langst bestaande gemeentelijke heffing is de hondenbelasting. Deze werd al in 1900 opgelegd, en kende toen een opbrengst van ongeveer 100 duizend gulden (45 duizend euro). In 2010 werd 59 miljoen euro aan hondenbelasting geïnd. In de jaren zestig van de vorige eeuw waren de wegenbelasting, vermakelijkheidsbelasting en de vergunningen voor de verkoop van alcohol nog de belangrijkste gemeentelijke heffingen.

OZB belangrijkste eigen inkomstenbron in 2010

Door de invoering van de onroerendezaakbelasting (OZB) is de opbrengst van de gemeentelijke heffingen vanaf het midden van de jaren zeventig fors toegenomen. In 2010 is de OZB met een opbrengst van 3,0 miljard euro zelfs de belangrijkste eigen inkomstenbron van gemeenten. De parkeergelden zijn met een opbrengst van 552 miljoen euro in 2010 ook een aanzienlijke inkomstenpost voor gemeenten. In 1985 leverde dit maar 34 miljoen euro op. De opbrengst uit parkeerbelasting steeg vooral door tariefverhogingen en uitbreiding van het betaald parkeren.

Kosten van afvalverwijdering

De opbrengst van gemeentelijke heffingen is ook sterk toegenomen omdat gemeenten de kosten van afvalverwijdering en riolering meer uit de daarvoor bestemde retributies gingen financieren en minder uit de algemene middelen. Mede hierdoor steeg de opbrengst van de retributies van 569 miljoen euro in 1985 tot 3,9 miljard euro in 2010. Dit is 50 procent van de totale opbrengst van de gemeentelijke heffingen.
De opbrengst van de rioolrechten is sinds 1985 met ruim 1,1 miljard euro gestegen. In 2006 werd het gebruikersdeel van de onroerendezaakbelasting voor particulieren afgeschaft. Dit gemis aan inkomsten werd onder meer opgevangen door een verhoging van de rioolrechten.

Opbrengst gemeentelijke heffingen

Wim den Dulk