Overheidstekort 2,5 procent in 2013
- Tekort na vijf jaar weer onder de 3-procentnorm
- Sterke stijging van overheidsinkomsten
- Schuld gestegen naar 73,5 procent van het bbp
Het overheidstekort kwam in 2013 uit op 2,5 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Hiermee is het tekort na vijf jaar weer onder de Europese norm van 3 procent gekomen. Het tekort was in 2012 nog 4,1 procent. De overheidsschuld steeg in 2013 met 2,2 procentpunt tot 73,5 procent van het bbp, ruim boven de Europese grens van 60 procent. Dit blijkt uit de nieuwste cijfers van het CBS.
Het overheidstekort was in 2013 ruim 9 miljard euro lager dan in 2012. De forse daling van het tekort kwam grotendeels door gestegen inkomsten. De inkomsten namen met 7 miljard euro toe tot 285 miljard euro.
Het cijfer van het overheidstekort kan nog worden aangepast, omdat de boekingswijze van de nationalisatie van SNS REAAL in 2013 nog niet definitief is. Bij omvangrijke en ingewikkelde transacties consulteert het CBS het Europees statistisch bureau, Eurostat, voor een correcte toepassing van de regels. Deze consultatie loopt momenteel. Dit kan nog een licht opwaarts effect van hooguit enkele tienden van een procentpunt hebben op het tekort als percentage van het bbp.
De toegenomen overheidsinkomsten kwamen voor 5,6 miljard euro door hogere belastingen en premies, grotendeels een gevolg van regeringsmaatregelen. De loon- en inkomstenbelasting inclusief de premies waren voor bijna de helft hiervoor verantwoordelijk. De opbrengsten uit de assurantiebelasting verdubbelden daarnaast tot 2,3 miljard euro door een tariefsverhoging. Ook de energiebelasting nam in 2013 sterk toe. De belasting- en premiedruk bereikte met 39,3 procent van het bbp de hoogste stand sinds 1999.
De overheid ontving in 2013 ook meer geld door hogere dividenduitkeringen van DNB en ABN AMRO. Dit leverde de schatkist 1,4 miljard euro meer op. De aardgasbaten namen met 0,5 miljard euro toe tot 15 miljard euro. Zij leverden nagenoeg net zoveel op als in het recordjaar 2008.
De overheidsuitgaven namen met 2 miljard euro af. Sinds 2010 liggen deze rond de 300 miljard euro. De uitgaven daalden in 2013 door eenmalige opbrengsten uit de veiling van de 4G-telecomfrequenties van 3,8 miljard euro die bij internationale afspraak als negatieve uitgaven moeten worden gezien. Bij de uitgaven zette verder de trend door van de afgelopen jaren van lagere uitgaven aan beloning van werknemers van de overheid en lagere investeringsuitgaven. Ondanks de hogere schuld namen de rentelasten verder af als gevolg van gunstige herfinanciering van de schuld.
De uitgaven aan uitkeringen bleven stijgen. Zij gingen in 2013 met 3,4 miljard euro omhoog. Dit kwam grotendeels door werkloosheids- en ouderdomsuitkeringen. De zorguitgaven van de overheid in het kader van de AWBZ en de Zorgverzekeringswet, die afgelopen jaren fors stegen, bleven nagenoeg op het niveau van 2012. Een belangrijke oorzaak was het hogere eigen risico in 2013.
De schuld van de overheid nam in 2013 met 16 miljard euro toe tot 443 miljard euro. Deze toename is bijna gelijk aan de financiering van het tekort. De nationalisatie van SNS REAAL leidde tot een extra schuldtoename van meer dan 8 miljard euro. Het ging hierbij enerzijds om kapitaalsteun aan SNS REAAL die gefinancierd moest worden, anderzijds om de overname van de vastgoedportefeuille van SNS REAAL inclusief daarbij behorende schulden.
Opbrengsten uit verkoop van financiële activa, zoals een deel van de Amerikaanse hypotheekportefeuille overgenomen van ING, zorgden voor een afname van de overheidsschuld. Deze opbrengsten hebben geen effect op het tekort, maar leveren wel geld op waarmee de overheidsschuld gereduceerd kan worden. Ook de invoering van verplicht schatkistbankieren voor decentrale overheden eind 2013 dempte de schuldtoename. Met het geld van decentrale overheden kon het Rijk eigen uitgaven financieren of schulden aflossen.
Vandaag verscheen ook de publicatie ‘Nederland in 2013’. Deze publicatie geeft een beschrijving van de Nederlandse economie in 2013.
De PDF bevat het volledige persbericht inclusief tabellen en grafieken.
De PDF bevat het volledige persbericht inclusief tabellen en grafieken.