Vermogenspositie van veel zorginstellingen is zwak

De financiële positie van zorginstellingen is zwak in vergelijking met onderwijsinstellingen en bedrijven in de commerciële dienstverlening. Deze situatie is de laatste jaren nauwelijks verbeterd. Meer dan een kwart van de zorginstellingen heeft een vermogenspositie die niet voldoet aan de streefnorm van het Waarborgfonds voor de Zorgsector.

Gemiddelde solvabiliteit 2006-2008 nauwelijks verbeterd

Ondanks de toegenomen risico’s door marktwerking is de solvabiliteit in de zorg in 2008 niet veel verbeterd ten opzicht van 2007. De solvabiliteit geeft aan of in geval van faillissement er voldoende eigen vermogen is om de leningen te kunnen aflossen. De solvabiliteit van de ziekenhuizen is het laagst, 12 procent in 2007 en 13 procent in 2008. De andere zorgsectoren doen het iets beter met gemiddeld 15 tot 17 procent.
Het eigen vermogen van zorginstellingen (met uitzondering van universitaire medische centra) is in 2008 ten opzichte van 2007 met 8,3 procent gestegen tot 5,8 miljard euro.

Gemiddelde solvabiliteit per zorgsector

Eisen voor veel instellingen niet haalbaar

Het Waarborgfonds voor de Zorgsector staat garant voor bankleningen voor zorginstellingen en verlangt een minimale solvabiliteit tussen de 10 en de 20 procent, afhankelijk van de specifieke omstandigheden. In 2008 had echter ongeveer een kwart van alle instellingen een solvabiliteit onder de 10 procent. Dit is de groep met de grootste problemen.
Een derde van de instellingen had in 2008 een solvabiliteit boven de 20 procent. De meeste instellingen scoren tussen de 10 en 20 procent. Of dit problematisch is hangt af van de omstandigheden. Zo hebben ziekenhuizen relatief veel onderpand in de vorm van gebouwen, terreinen en medische apparatuur, waardoor lagere drempelwaarden dan in andere zorgsectoren worden gehanteerd.

Instellingen per zorgsector naar mate van solvabiliteit, 2008

Vermogenspositie zorginstellingen slechter dan onderwijs en commerciële dienstverlening

De solvabiliteitspercentages in de zorgsector zijn in 2007 laag in vergelijking met de sectoren onderwijs (37 procent), commerciële dienstverlening (30 procent) en, industrie en bouw (65 procent). De meeste onderwijsinstellingen zijn net als de zorginstellingen grotendeels publiekgefinancierd en een groot deel van hun bezittingen bestaat uit gebouwen en terreinen. Deze bezittingen worden met name gefinancierd met eigen vermogen. Het is daarom opvallend dat de gemiddelde solvabiliteit in de zorgsector zoveel lager ligt dan in de onderwijssector.

Gemiddelde solvabiliteit in zorg, onderwijs en bedrijfsleven

Hilde Keuning en Karin Riksen

Bron:
Financieel-economische positie van zorginstellingen in 2006-2008 (hoofdstuk 2)

Ondernemingen in de zorgsector naar solvabiliteit

StatLine, Zorginstellingen; financiën, personeel, productie en capaciteit