Mineralenoverschot landbouw flink gedaald
Het landelijk overschot van mineralen op landbouwgrond is na de invoering in 1998 van het Mineralen Aangifte Systeem (MINAS) flink gedaald. Volgens cijfers over 2002 is zowel het overschot van stikstof als dat van fosfor ten opzichte van 1997 met ongeveer eenderde afgenomen. Voorlopige cijfers wijzen er op dat de overschotten in 2003 niet verder zijn gedaald.
Mineralenoverschot op landbouwgrond
Minder stikstof
Het aangiftesysteem MINAS heeft vooral de daling van het stikstofoverschot bevorderd. Na een kortstondige afname eind jaren tachtig is het stikstofoverschot jarenlang nauwelijks veranderd. Pas na de invoering van MINAS is dit overschot weer gaan dalen. In 2002 was het stikstofoverschot 34 procent lager dan in 1997.
De daling van het fosforoverschot is al aan het einde van de jaren tachtig ingezet. Dat komt omdat het toenmalige mineralenbeleid zich vooral op fosfor richtte. In 2002 was het fosforoverschot 35 procent lager dan in 1997 en ruim 50 procent lager dan in 1990. In 2003 is de aanvoer van voedingsstoffen verder afgenomen. Ook de afvoer is echter kleiner geworden waardoor de overschotten niet verder dalen.
Stikstof en fosforbalans
Aanvoer van mest en kunstmest gedaald
De daling van de overschotten is het gevolg van een verminderde aanvoer van mineralen naar de bodem. Zowel met dierlijke mest als kunstmest worden minder voedingsstoffen op de het land gebracht. Tussen 1990 en 2003 daalde de aanvoer van stikstof met 27 procent en die van fosfor met 34 procent.
De afvoer van fosfor is door de jaren heen vrijwel gelijk gebleven. In de periode 1990-2003 ligt deze gemiddeld iets onder 60 miljoen kg. Bij stikstof is echter sprake van een daling van de afvoer waardoor de afname van het stikstofoverschot getemperd wordt. Vooral de afvoer van stikstof met graslandproducten is aanzienlijk kleiner geworden (30 procent ten opzichte van 1990). Door de lagere stikstofgift daalt de grasproductie en neemt gras ook minder stikstof op; bovendien is het areaal grasland gekrompen.
Kees Olsthoorn en Norma Fong
Bron:
- StatLine: Mineralen op landbouwgrond (bodembalansen)
- Mineralen in de landbouw 1990-2003
- Monitor mineralen en mestwetgeving, 2004